Kule
Kule, boyu eninin en az iki katı olan, herhangi bir yapı malzemesinden yapılmış yapıdır. İlk ortaya çıkış nedenleri düşmanları önceden görüp, korunmak olan kuleler zamanla;
- alçakta bulunan yerler su dağıtımı,
- sanat eseri,
- yerleşim,
- gözetleme,
- turistik amaçlar ile de kullanılmıştır.
Çoğunlukla kare veya silindir biçimindeki yüksek yapı anlamına gelen "kule" isminin aslı Arapça “kulle” kelimesinden gelmektedir. Uçları sivri olarak biten piramit şeklindeki yapılar yüksekliklerine rağmen kule olarak adlandırılmazlar. Kule kelimesinde daha çok bir “kale”lik anlamı aranmalıdır. Buna göre piramit ve ziggurat tipi yapıları kule olarak adlandıramayız.
Kule, çok farklı amaçlar için birbirlerine benzer şekillerde günümüze kadar yapıla gelmiştir. Bu vazgeçilmez yapının çeşitleri arasında bir tanesi vardır ki; özellikle ortaçağ savaşlarında çok kullanılmıştır. Bunlar, kaleleri yıkmak, korunaklı surlara çıkarma yapmak için kullanılan, tekerlekler üzerinde hareket edebilen “hücum kuleleri”dir. Büyük İskender'in meşhur generali Antigonos’un da oğlu olan Demetrius Poliorcéte tarafından icat edildiği söylenen bu kuleler ahşaptan yapılma kare planlı, çok katlı, dışı zırhla veya kalın hayvan derileriyle kaplı piramidal gövdeli idi. Saldırılarda surların yanına kadar yanaştırılan bu kulelere büyük taş ve gülleler atan mancınık gibi diğer silahlar yerleştirilebiliyordu. Ayrıca her katta hasar gören duvar hizasına göre rampa edecek mekanizma ve askerler bulunuyordu.
Dünyaca ünlü kuleler
Çan kuleleri
- Bruges Kulesi, Belçika
- Aalst Kulesi, Belçika
- Ghent Kulesi, Belçika
- Katúň, Slovakya
- Pisa Kulesi, İtalya
- Saint Sophia Kulesi, Ukrayna
- Torre dos Clérigos, Portekiz
Saat Kuleleri
- Kozani, Yunanistan
- Albert Memorial Clock, İrlanda
- Allen-Bradley Saat Kulesi, ABD
- Rajabai Kulesi, Hindistan
- Zytglogge, İsviçre
- Barış Kulesi, Kanada
- Big Ben, İngiltere
Diğer kuleler
- Eyfel Kulesi, Fransa
- Juche Kulesi, Kuzey Kore
- Bakü Kız Kulesi, Azerbaycan
- Berliner Fernsehturm, Almanya
Türkiye'deki kuleler
İstanbul ilindeki kuleler
- Kız Kulesi
- Galata Kulesi
- Beyazıt Kulesi
- Dolmabahçe Saat Kulesi
- Nusretiye Saat Kulesi
- Etfal Hastanesi Saat Kulesi
Ankara ilindeki kuleler
İzmir ilindeki kuleler
Anadolu'daki bazı diğer kuleleri
- Adana Saat Kulesi
- Alanya Kızıl Kule
- Antalya Saat Kulesi
- Balıkesir Saat Kulesi
- Bilecik Saat Kulesi
- Bursa Saat Kulesi
- Çanakkale Saat Kulesi
- Merzifon Saat Kulesi
- Niğde Saat Kulesi
- Safranbolu Saat Kulesi
- Şanlıurfa Saat Kulesi
Bunlar haricinde Çorum, Erzurum, Kastamonu, Göynük, Mudurnu, Burdur, Amasya, Gümüşhacıköy, Balıkesir, Bayburt, Bolu, Gerede, Çankırı, Çorum-Sungurlu, Elâzığ-Maden, Eskişehir-Sivrihisar, Mersin-Tarsus, Kayseri, Samsun-Ladik, Vezirköprü, Siirt, Sinop, Tokat, Zile, Trabzon, Yozgat'ta birçok kule vardır.
Bakınız
Galeri
|