Lüküs Hayat
| Lüküs Hayat | |
|---|---|
|
Lüküs Hayat Oyunun afişi | |
| Yazar |
Ekrem Reşit Rey Nazım Hikmet Ran |
| İlk gösterim | 1933 |
| Ülke | Türkiye Cumhuriyeti |
| Orijinal dil | Türkçe |
| Tür | Operet |
Lüküs Hayat, 1933 yılında Cemal Reşit Rey tarafından bestelenmiş bir operettir. Türk tiyatrosunun klasik eserlerinden birisi olmuştur.
İstanbul Şehir Tiyatroları'nın siparişi üzerine yaratılan ve ilk defa cumhuriyetin 10. yıl kutlamalarının yapıldığı 1933 yılında sahnelenen eser, 1946 yılına kadar büyük bir seyirci kitlesi tarafından izlenmiştir. 1958'de Zeki Alpan, 1962 yılında da Muammer Karaca tarafından tekrar sahneye konulmuş; 6 Mart 1985'te ise İstanbul Şehir Tiyatroları'nda yeniden sahnelenmeye başlamış ve o tarihten günümüze aralıksız sahnelenmiştir.
Oyunun yazarı, Ekrem Reşit Rey olarak bilinse de Şişli'de bir Apartıman şarkısının sözlerini Nazım Hikmet Ran'in yazdığı sanılmaktadır. [1]
Oyun, 1950 yılında Ömer Lütfi Akad tarafından Lüküs Hayat adıyla filme alınmıştır. 1973 yılında da Haldun Dormen tarafından televizyon için yeniden filme alınmıştır.
Eserin Yazılışı
1930 yılında ödenek ve seyirci azlığı nedeniyle kapanma tehlikesi ile karşıkarşıya olan İstanbul Şehir Tiyatroları'nda yöneticilik yapan Muhsin Ertuğrul, seyirci ilgisini müzikal oyunlar ile çekmeyi düşündü. Müzikal eserler yazma önerisini kabul eden Cemal ve Ekrem Rey Kardeşler, Cumhuriyetin 10. yılında sergilenecek yeni bir müzikal oyun yaratmak üzere çalışmaya başladılar. Ancak Ekrem Reşit Rey, sözleri yetiştiremeyeceğini belirtince tarihçi Rasih Nuri İleri'nin aktarmasına göre bu iş o sırada hapiste bulunan Nazım Hikmet'e teklif edildi. Eseri Nazım Hikmet yazdı ancak hapiste olduğu için ismini kullanmadı; program metinlerinde yazan Ekrem Reşit Rey olarak yer aldı. Bir başka iddiaya göre eserin tamamını değil ama müzikal içerisinde yer alan bazı şarkıların sözlerini Nazım Hikmet yazdı.
Konusu
Lüküs Hayat, Türk toplumunun Batı ile yüzleşmesi ve bu çerçevede yaşanan gülünçlükleri sahneye taşıyan, iki farklı kültürün yüzleşmesinden ortaya çıkan durumun değişmezlerini anlatmaktadır. Küçük hırsızlıklarla geçinen "Rıza" ile "Fıstık" bir zengin evine girince kendilerini kıyafet balosunda bulurlar. İkilinin içine düştüğü bu yeni ortam, batılılaşma özentisinin ortasına düşmüş halktan insanların durumudur. Çelişkilerin iyice keskinleştiği yaşam biçimleri komik olaylara neden olmaktadır.
The Great Gatsby'ninkine benzerlikler gösteren bir teması vardır. Modernleşen toplumun yozlaşmasını anlatır.
Şehir Tiyatrolarında 25. Yıl
2009 yılı Nisan ayında oyunun şehir tiyatrolarında oynanışının 25. yılı kutlandı. Oyunun arşiv belgeleri, replikleri, fotoğrafları, hatıra yazılarını içeren Lüküs Hayat 25. Yıl Kitabı ile Lüküs Hayat 25. Yılın Tozu isminde bir fotoğraf sergisi hazırlandı[2].
Şehir tiyatrolarındaki kadrosu
- Yazan: Ekrem Reşit Rey
- Müzik: Cemal Reşit Rey
- Yöneten: Haldun Dormen
- Dekor Tasarımı: Nilgün Gürkan
- Kostüm Tasarımı: Canan Göknil
- Orkestra düzenlemesi: Esin Engin
- Müzik: Önder Bali
- Koreografi: Selçuk Borak
Oyuncular
- Zihni Göktay
- Suna Pekuysal
- Funda Postacı
- Ali Berge
- Şenay Saçbüker
- Sezai Altekin
- Aslı Seçkin
- Ali Karagöz
- Oya Palay
- Bilge Zobu
- Sibel Topaloğlu
- Savaş Barutçu
- Vildan Türkbaş
- Yavuz Şeker
- Betül Kızılok
- Güneş Han
- Selçuk Yüksel
- Emrah Özertem
- Kutay Kırşehirlioğlu
- Caner Çandarlı
- Kosta Kortidis
- Melahat Abbasova
- Defne Gürmen
2006'dan itibaren
- Derya Kurtuluş
- Ayşegül İşsever
- Cem Karakaya
- Münir Kutluğ
- İrem Arslan Aydın
- Arda Aydın
- Ali Gökmen Altuğ
- Aslı Aybars
- Betül Kızılok
- Tuğrul Arsever
- İlhan Kilimci
- Çağrı Hün
- Çağlar Yiğitoğulları
- Samet Hafızoğlu
- Rahmi Elhan
- Can Ertuğrul
- Zafer Kırşan
- Cem Uras