Öğrenim yönetim sistemi

Öğrenim yönetim sistemi (kısaca ÖYS), uzaktan eğitim faaliyetlerini yerine getirmek üzere tasarlanmış web yazılımları.

SCORM, Shareable Content Object Referans Model (Paylaşılabilir İçerik Nesne Referans Modeli) sözünün kısaltmasıyla oluşur. E-öğrenme içeriklerinin farklı eğitim yazılımlarında kullanıcı verisi üreterek çalışması için, içerik yönetiminde bir iskelet oluşturur. Teorik olarak bir SCORM standartlarına sahip olmalıdır.

Öğretim yönetim sistemleri kullanıcılara tam bir hizmet verebilmesi için belli özelliklere sahip olmalıdır. Başta diğer sistemlerle çalışabilirlik ve uyumu; arşivleme ve dosya yönetim yetenekleri, yeniden kullanılabilirlik, öğrenme nesnelerinin tutarlı düzenlenmesi, hızlı erişilebilirlik, içerik oluşturulurken kullanılan diğer araçları desteklemesi (metin, sunum dosyası, flash, pdf) sahip olması gereken başlıca özelliklerdir. İyi bir ÖYS yazılımının kaliteli hizmet vermesi ve bilgi kalitesini artırabilmesi için bu özellikleri taşımasına dikkat edilmelidir.

ÖYS'nin arayüzü kullanıcıların kolay erişimine ve kullanımına uygun olmalıdır. Amaca uygun ÖYS seçimi çok önemlidir. Bunun yanı sıra her kurumun kendine has kurumsal ve kültürel özellikleri olduğu için kullanılan ÖYS bu özelliklere uyum sağlamalıdır.

Öğretim tasarımı ve içerik

Belirlenen hedefler dâhilinde içerik oluşturulmalıdır. İçerikteki işleyiş sırası da çok önemlidir. Temel bilgiler başta verilmelidir ve öğretim süreci boyunca önceki içeriklere de ulaşım sağlanmalıdır. Bilginin bilişsel yükünü hafifletmek için görsel-işitsel elemanlardan faydalanmak gerekir. Bu elemanlar kullanılırken görsel tasarım kurallarına uymak gerekir.

Destek araçları

Öğrenciye sağlanacak destek, motivasyonu üst düzeyde tutmak için gerekli bir unsurdur. Öğrenci kaynakların yanı sıra değerlendirilmesi yapılmış olan ödev ve sınavlarına da ulaşabilmelidir. Öğrenciler arasındaki iletişim ve etkileşimin sağlanması için forum ve mesajlaşma araçları kullanılır. Öğretmen sistem aracılığıyla öğrencilerin çalışmalarını takip etmeli ve gerektiğinde yardım etmelidir.

Teknik altyapı

Teknik altyapının ihtiyaç ve gereksinimler doğrultusunda sağlanması gerekir. Burada maliyet önemli bir etkendir. Sistemin sürekliliğinin sağlanması için gerekli teknik altyapı belirlenmeli ve buna göre bir bütçe ayarlanmalıdır.^[1]

Açık Kaynak Kodlu ve Ticari ÖYS yazılımları

Öğretim yönetim sistemleri açık kaynak kodlu ve sahipli yazılımlar olmak üzere iki çeşittir. Eğitim alanında daha çok açık kaynak kodlu yazılımlar tercih edilmektedir. Bunun sebebi, açık kaynak ve özgür yazılımların toplam sahip olma maliyetlerinin düşük olması ve çoğunlukla firma bağımsız topluluklar tarafından desteklenmesidir.

Elektronik öğrenme üzerine çalışan firmalar genelde kendi ÖYS'lerini kendileri üretirler. Bu ÖYS'lerin birçoğu dünya standartlarına uygun olduğu için (Scorm) ayrı satılabilirler. Türkiye'de e-learning üzerine çalışan birçok firma vardır. Bunlara İnternet ortamında "Türkiye'de e-learning" şeklinde yapacağınız bir araştırmayla ulaşabilirsiniz.

En yaygın LMS araçları

• Akademik LMS
• Blackboard
• Canvas LMS
• Matrix LMS
• Moodle
• Neo LMS
• Sakai
• Schoology

ÖYS araçları

1. Ders Araçları
   1. Ders Planı
      • Dersin kapsadığı tüm konu ve etkinliklerin öğrencilerle paylaşılması için geliştirilmiştir.
   2. Ders İçerikleri
      • Arka planında basit HTML yapısı kullanılarak, HTML bilgisi gerektirmeden sistemin üzerinde doğrudan ders içeriği geliştirmesine olanak sağlayan bu araç grafik, animasyon, metin, ses ve video dosyalarının sistemde öğrencilerle paylaşımını sağlamaktadır.
   3. Kaynaklar
      • Öğrencilerin ders kaynaklarına ve dersle ilgili basılı ya da İnternet üzerindeki ek kaynaklara hızlı erişimini sağlayan araçtır.
   4. Öğrenci Listesi
      • Tüm öğrencilerin ad, soyad ve e-posta adres bilgilerinin listelendiği araçtır.
   5. Takvim
      • Kullanıcının sistemle olan tüm etkilesimini kaydını tutan araçtır. Öğrencinin ders içeriğinin ne kadarını tamamladığı, tartışma odalarındaki tüm mesajları ve ödevlerdeki başarıları gibi bilgileri eğitmen ve öğrenciye göstermektedir.
2. İletişim Araçları
   1. Kişisel Mesaj
      • Eğitmen-öğrenci, öğrenci-öğrenci, öğrenci-grup ve eğitmen-grup etkileşimini sağlayan sistem içi e-posta sistemidir.
   2. Forum
      • Ders ile ilgili tüm kavram, konu ve bilgilerin zaman sınırı olmadan tartışılmasına olanak sağlayan, eğitmen veya öğrenciler tarafından yüklenen dosyaların paylaşımına olanak sağlayan araçtır.
   3. Duyurular
      • Sınıf genelindeki haber, ders veya etkinliklerin duyurularını sağlayan araçtır. Bu masajlar kişisel değil, sınıf genelinde iletişim için kullanılan mesajlardır.

Kaynakça