La finta giardiniera

La Finta Giardiniera
Bahçivan Taklidçisi Genç Kız

Wolfgang Amadeus Mozart Bologna'li Padre Martini eserinin 1777 kopyasi
Özgün ismi: La Finta Giardiniera
Müzik: Wolfgang Amadeus Mozart
Libretto: Günümüzde Giuseppe Petrosellini'ye atıf edilmekte;
Uzun bir dönem Ranieri de' Calzabigi'ye atıflı idi[1]
Galası: 13 Ocak 1775
İlk gösterim yeri: Salvator theater Redoutensaal, Munih, Baverya
Oyuncular: * Don Anchise, Lagonero'nun Podestası (Belediye Reisi) Sandrina'ya aşık - tenor
  • Markiz Violante Onesti (Sandrina), bir bahçivan kız olarak kıyafet değiştirmiş - soprano
  • Armında, Don Anchise'nin yeğeni,
    Belfiore'nin nişanlısı, daha önce Ramiro'ya aşık idi
    - soprano
  • Contino Belfiore, Arminda'nın nişanlısı" - tenor
  • Cavalier Ramiro, Arminda'nın Kabul edilmeyen talibi - mezzo-soprano kastrato
  • Serpetta, Podestà'nin hizmetçisi. Podesta'ya aşık - soprano
  • Roberto (Nardo), Violante'nin uşağı, bir bahçivan kıyafetinde - bas

Finta Giardiniera İtalyanca adı ile genellikle anılan; Türkçe adı Bahçıvan Taklidçisi Genç Kız olan, (Köchel Dizini: K.191) bestesi daha 18 yaşında olan Wolfgang Amadeus Mozart tarafından, İtalyanca liberettosu tartışmalı olarak günümüzde Giuseppe Petrosellini'ye atıfedilen ama uzun bir dönem Ranieri de Cazalbigi'ye atıflı olan [2] bir uvertür ve 3 perde ihtiva eden bir opera buffa janrında opera eseri.

Hazırlanma ve temsiller

1774'de Roma'da çalışıp eser veren İtalyan besteci Pasqualle Anfossi 1774 Roma Karnavalı için "dramma gıocoso" janrında 3 perdelik "La finta giardıniera" adlı bir opera eseri hazırlayıp bu eserin prömiyeri Rome'da Teatro delle Dame'de yapımlanıp temsil edilmiştir.

Mozart 1774'de gayet muhtemelen Münih'de Fasching Karnavalı direktörü olan Joseph Anton von Seeau'dan yeni bir "La finta giardiniera" eserini bestelemek için sipariş almıştır. Bu siparişin Bavyera Elektöru III. Maksimillian tarafından 1775 Münih Faching Karnavalı olarak eğlencelerine katkı olmak üzere istendiği de belgelidir. Bu siparişi alır almaz Mozart eserinin bestelenmesine Ekim 1774 s başlamıştır. Mozart'ın 9 Aralık günü bu eserine son şeklini vermek için Münih'e geldi ve orada bu eser son şeklini aldı. Eserin prömiyer temsili 13 Ocak 1775'de Münih'de eski antik saray tiyatrasu salonu olan "Salvator Theater" tiyatrosunda yapılmıştır.

Eserin bestesinin hazırlanması için gereken librettonun kimin tarafından yazıldığı müzik otoriteleri arasında tartışmalıdır. Ya Pasqualle Anfossi'nin 1774'de besteleyip o yılki Roma Karnavalı'nde yapımlanan bestelediği "La finto giardıniera" eserinin libretto yazarı olduğu kabul edilen ya Giuseppe Petrosellini ya da Ranieri de' Calzabigi olduğu iddia edilmektedir. 18. ve 19. yüzyıllda uzun dönemlerde Mozart'ın eserinin libretto yazarının İtalyan şair ve libretto yazarı "Ranieri de’ Calzabigi" (1714 - 1795) tarafından hazırlandığı kabul edilmekte idi. Fakat 20. yüzyılda müzik otoritelerinin çoğunluğu Mozart'ın eserinin librettosunun İtalyan şair ve gayet büyük sayıda opera librettosu yazarı "Giuseppe Petrosellini" (1727 – 1799) olduğu sonucuna varmışlardır. Yine de tartışma hiç şüphesiz bir sonuca varmamıştır ve tartışma son ermiş değildir.

Mozart'in "La fintagiardıniera" adlı esrri "opera buffa" janrında bir opera olup bu janrın bir popüler alt janrı olan "opera semi-seria" janrı karekterleri de taşımaktadır. Eserdeki şarkıcılar Serpetta, Nardo, Podesta'nın komik "buffa-tipi oyunlarına" karşılık olarak (Sandrina, Belfiore, Arminda) yarı ciddi olan "semi-seria-tipi oyunları" ve Ramiro'nun "saf-seria-tipi" oyunları bulunmaktadır. Böylece Ramira'nın aryalarının hepsi ve Armido ve Sandrina'nın aryalarının bir kısmı "Opera-seria" tipindeki operalardaki arya tipine yakındır. Fakat Mozart'ın bu eser için hazıraladığı "komik-buffa" tipi aryalar onun "opera-buffa" janrında iyice ustalaştığına işaret etmektedir. Bu gelişme Mozart'ın daha ileride birer opera-buffa janrı şaheserleri olan Figaro'nun Düğünü (Le nozze di Figaro) ve Don Giovanni operalarına sanki bir işaret olmaktadır.

1780'de bu eserin İtalyanca librettosunun Almanca'ya tercümesi ve Alman "Singspeil" janrına dönüştürlmesi Mozart'ın izini ile Johann Franz Xaver Stierle tarafından yapılıp yayınlandı ve bu Almanca verziyon Almanya'di yapımlanmalarda kullanılmaya başlandı. 1780'de Mozart da bu "opera buffa" janrındaki operayı bir Alman tipi "singspiel" janrında operaya değiştirdi. Bu yeni eserine " Die Gärtnerin aus Liebe" veya "Die verstellte Gärtnerin" adını verdi. Bu eserin siparişi J.H.Bohm tiyatro trupu idarecisi Johann Franz Joseph Stierle tarafından Almanca resitatifler yapılması için siparrış edilmişti. Mozart bu yeni sipariş üzerine hazırladığı verziyonda yeniden bazı müziksel kısımlar yazıp besteledi. 1796'da ise yni eserin Prag'da İtalyanca olarak yapımlandığı belgelidir. Fakat bu eserin İtalyanca birinci kısmı 19. yüzyıl başında kayboldu. Bu eserin günümüze kadar gelmiş olan tek kopyası eserin Almanca'ya tercüme edilmiş kopyası idi. 19. ve 20. yüzyılda bu eserin yapımlanması "Die Liebe aus Gärtnerin (Bahçıvanlık Aşkı)" adlı Almanca tercümesi ile yapıldı. 1978'de o zamanki Çekoslavkya'da bu eserin ilk kısmının orijinal İtalyanca kopyası da bulundu ve böylece bu "songspiel" operanın orijinal İtalyanca olarak yapımlanması fırsatı ortaya çıktı.

Günümüzde de bu eser birçok Operaevinin repretuvarından bulunup yapımlanmaktair. "Operabase İstatistiklerine göre, 2005-2010 döneminde yapımlanan opera eserleri arasında 87. sırada ölmüştür. Yine aynı kaynağa göre 2014/15 opera sezonunda yapımlanan değişik opera eserleri arasında 106. sırayı almıştır.[3]

Roller [4]

Rol Ses tıpı Prömiyerde roller, 13 Ocak 1775
(Orkestra şefi: Johann Nepomuk Cröne )
Don Anchise, Lagonero'nun Podestası (Şehir Valisi)
Sandrina'ya aşık
tenor Augustin Sutor
Markiz Violante Onesti (Sandrina),
bir bahçivan kız olarak kıyafet değiştirmiş
soprano Rosa Manservisi
Arminda, Don Anchise'nin yeğeni,
Belfiore'nin nişanlısı, daha önce Ramiro'ya aşık idi
soprano Sutor
Il Contino (Kont) Belfiore, Arminda'nın nişanlısı' tenor Giovanni Valesi
Cavalier (Şövalye) Ramiro, Arminda tarafından kabul edilmeyen talip mezzo-soprano kastrato Tommaso Consoli
Serpetta, Podestà'nin hizmetçisi, Podestà'ya aşık soprano Teresina Manservisi
Roberto (Nardo), Violante'nin uşağı,
bir bahçivan kıyafetinde
bas Giovanni Rossi

Konu Özeti

Zaman: 18. yüzyil Mekan: Lagonera, İtalya'da Podesta'nın malikanesi

Özet: Bu eserin konusu Belfiore'nin Violante'yi onu katletmeyi niyeti ile bıçaklayıp öldürme girişiminden önce sevgililer olan Kont Belfiore ile Markız Violante Onesti'nin hikayesini ele almaktadır. Eserin başlangıcında yarası iyileşmiş olan Markiz Violante "Sandrina" adı ile bir bahçıvan olarak ve uşağı olan Robert de "Nardo" adlı bir uşak olarak kıyafet değiştirmiş olarak sahneye girerler ve her ikisi de şehrin Podesta'sının malikanesinin bahçesinde çalışmaktadırlar.

Viölente,, Kont Belfiore'nin, Podesta'sının yeğeni olan Armında ile ile nişanlanmış olduğu haberini alır. Belfiore yeni nişanlısına eski sevgilisi olan Violante'ye hala aşık olduğunu itiraf edince Arminda kendine rakip görüp kıskandığı nişanlısının bu eski sevgilisinin kaçırırılıp bertaraf edilmesi için bir plan hazırlar ve bu planı gizlice uygulamaya koyar. Violante'nin nerede olduğu ortaya çıkınca hem Violante hem de Belfiore'nin akılları başlarından kaybolur ve kendilerini eski Grek tanrı ve tanrıçası sanıp ona göre hareket etmeye başlarlar. Fakat bir müddet sonra akılları başlarına geldiği zaman, Viölente Kont Belfiore'yi affeder ve yine birbirleri kuacağına dönerler. Armida ise geçmişte kabul etmediği talibi olan Şövalye Ramiro ile birlikte olmayı kabul eder. Nardo ismini almış olan uşak Roberto ise şehrin Podestasının malikanesinde hizmetçi olan Serpetta'ya aşık olur.

I. Perde

Podesta'nin malikane bahçesi bu bahçeden Podesta'nın malikane binasina çıkan geniş bir merdiven

Podesta, Şövalye Ramiro ve hizmetçi Serpetta merdivenden aşağı inerler. Kıyafet değiştirmiş Sandrina ve Nardo bahçede çalışmaktadırlar. Sandrina ve Nardo havanın güzel gitmesinden memnun olduklarını ifade eden bir şarkıya başlarlar ama bu mesut görüntüleri yalancı bir taklittir ("Che lieto giorno"). Sandrına Podesta olan Don Anchise'nin kendine aşık olduğunu öğrenir ve bundan hiç hoşnut olmaz. Nardo hizmetçi olan Serpatta tarafından devamlı flört edilip alaya alınmaktadır ama Nardo'nun ciddi olarak ona olan aşkını ifade etmesine devamlı negatif davranmaktadır. Ramira ise Armida'ya evlilik için talip olmuştur ama bu taleplerini Armıda kabul etmemiştir çünkü Armıda ancak Podesta'yı kendine uygun bir sevgili olarak görmektedir. Bu Ramiro'nun devamlı olarak canını sıkmaktadır. Serpetta ise Sandrina'ya kızgındır. Podesta Ramiro'nun kabul edilmemiş bir talip olarak devamlı kızgınlığını teselli etmek için ona bir başka kadına aşık olmasını tavsiye eder. Fakat Ramiro kendine en uygun eşin Armida olduğunu bildirerek başka bir kızı kendine eş olarak görmediğini bildirir. ("Se l'augellin sen fugge") Podesta Dön Anchise bahçesde Sandrina ile yalnız kaldığı zaman ona olan aşkını açıklar. ("Dentro il mio petto"). Sandrino mümkün olduğu kadar nazikane olarak onu kendine aşık olarak kabul etmeyeceği cevabını verir. Bu iki kişinin görüşmesi hizmetçi Serpetta'nın hiç aldırmadan aralarına katılması ile sona erer ve Sandrina hemen oradan kaçıp ayrılır.

Kont Belfiore nişanlısı Armıda ile sahneye girer ve Kont ona güzelliği dolayısıyla büyük iltifatlarda bulunur. Armida bu iltifatlara karşılık olarak kendinin gayet ciddi bir kişi olduğunu ve hafife hiç alınmayı kabul edemiyeceğini ona bildirir. Kont kendi aslının gayet köklü olduğunu ve ve bunların gayet büyük işler başarmakla iyi tanındıkları bildirip geçmiş cedleri ile övünmeye başlar. Asılları arasında antik Romalı Scipio, Cato ve Marcus Aurelius bulunduğunu söylenip böbürlenir. Podesta bu böbürlenmeleri pek inandırıcı bulmamamıştır ve onun bu övünmelerinin gerçekdışı olduğunu anlamıştır. Ama yeğeni Armida'nın kendisine bir yük olduğunu düşünerek Kontun yeğenine talip olup onun bakımını kendi elinden almasını istediği için sanki gayet etkilenmiş gibi hareket eder.

Bahçeye gelen Armida orada sahte bahçıvanlık yapan Sandrina'ya Kont Belfiore'nin kendine talip olup kendisi ile nişanlandığını laf arasında açıklar. Sandrina bu haberden şoke olmuştur ve hemen bayılıp yere düşer. Kont bu arada yanlarına gelir ve Armida onun baygın Sandrina yanında bırakıp koklamakla baygınlığı geçeren amonyum tuzu bulmak için malikhaneye gider. Kont Belfiore bu baygın kızın eski nişanlısı olan ama izini kaybettiği Markiz Violante olduğunu görüp şaşırıp kalır. (Finale: "Numi! Che incanto è questo?") Armida amonyum tuzu ile geri dönmüştür ve oraya refüze ettiği eski talibi Ramiro'nun gelmiş olduğunu görür. Sandrina baygınlıktan ayılır ve karşısında eski nişanlısı Kont Belfiore'yi bulur. Bu sırada Podesta da bu grup yanına gelir burada nr olduğunu sorar. Bu grupta bulunan herkes gerçekleri tümüyle bilmedikleri için doğru dürüst cevap veremezler. Sonunda bahçıvan kıyafetinde olan Sandrina kendisinin gerçekte Markız Violante olduğunu itiraf eder. Kont Belfiore'nin eski nişanlısı olduğunu açıklar; ama Armında onun Kont tarafından aldatıldığından şüphe eder. Podesta bu karışık durumun tek kabahatlısının Serpetta olduğunu bildiririr ama Serpetta tek kabahatlinin Violante olduğunu iddia eder. Ramiro bu olanlardan sonra Armida'nın kendini hiç sevmediğine artık inanmıştır.

II. Perde

Podesta'nın malikanesi içinde bir salon

Ramiro Armında'yı bulur ve onu vefasız ve kararsız olmakla itham eder. Fakat Armında bunları dinlemeyeceğini bildirince kendine rakip olan kişiden intikam alacağını söyleyerek oradan ayrılır. Belfiore kızgınca mırıldanarak sahneye girer ve Sandrina'yı burada buldiğündan beridir hayatının zehir olduğunu söylenmektedir. Armından bunları duyar ve Belfiore'ye çıkışır ve hemen sahneden ayrılır. ("Vorrei punirti indegno"). Sandrina sahneye girer ve Belfiore ile yüzyüze gelir. Ona niye kendine bıçakla hücum edip sonra yanından ayrılıp kaybolduğu sorarak kendinin Violante olduğunu ortaya çıkartır. Belfiore onun bu sorularına şaşırmıştır ve tekrar Sandrina'nın Markız olduğunu ve ona aşık olduğunu itiraf eder. Fakat Sandrina tekrar bu itirafından rücu eder. Kendinin gerçek Markız Violante olmadğini ama bu sözlerin Markız Violante'nin ölmekte iken söyledikleri olduğu iddia eder. Belfiore buna rağmen Sandrina'nın Violante olduğuna inanmıştırve gerçekten de "Sandrina"'nın siması Violante'nin simasına çok benzemektedir. Belfiore ona bir aşk seranadı söylemeye başlar. ("Çare pupille") Bu sırada sahneye giren Podesta yanlarına gelir. Belfiore bu şarkıyı bitirmekte iken Sandrino'nun elini eline almak ister ama hata ile Podestaa'nın elini tutar. Bu hatasından utanan Belfiore hemen sahneden ayrılır.

Podesta Sandrina ile yine yalnız kalmıştır;ona aşık olduğunu söylemeye ve aşkını kabul ettirmeye tekrar girişir. Fakat bu sefer Ramiro gelir. Milano'ya gitmiştir ve oradan gelmektedir. Orada öğrendiği habere göre o şehirde Kont Belfiore Markız Violante Önesti'nin katlı dolayısıyla yargı otoriteleri tarafıından aranmaktadır.

Podesta Kont Belfiore'yi ifade vermek için tutuklar ve yapılan soruşturma sırasında gayet şaşkın olarak ifade veren Kont kendini katil olarak ifşa eder. Fakat Sandrina kendinin Markız Violante olduğunu hala iddia etmektedir. Podestanın soruşturması karmaşık bir sonuca varmıştır. Kont tekrar Sandrina ile yüzyüze görüşmek istediğini ve gerçeklerin bu şekilde oratya çıkabileceğini sandığını açıklar. Ama Sandrina bunu kabul etmez. Bu sefer Sandrina Konta onu tutuklanmadan kurtaramak için Markız olduğunu itiraf ettiğini bildirir ve sahneden ayrılır.

Biraz sonra Serpetta tekrar sahneye girer ve orada bulunan Podesta, Nardo ve Ramiro'ya Sandrina'nın kaçtığı haberini getirir. Fakat gerçekte Sandrina kendi isteği ile kaçmamıştır. Armıda ve Serpetta tarafından yakalanıp zorla kaçırılmıştır. Podesta hemen onları arama birlikleri kurar ve bunlar şehirde ve şehrin etrafında aramalara başlarlar.

Issiz bir dağlık mevki

Kaçırlan Sandrina işsiz kırsal dağlık bir mevkide yalnız başına bırakılmsitir. Sandrina'yı gayet büyük bir korku sarmıştır. (Crudeli, fermate!") gönderilen arama partilerindne olan Kont, Nardo, Armıda ], Serpetta ve Podesta'dan oluşn bir parti bu mevkiye yaklaşır. (Finale: "Fra quest'ombra") Vakit akşam olmuştur ve karanlıkta bu partinin üyeleri çiftler olarak ayrılırlar anma birbirlerini yanlış olarak tanımışlardır. Podesta Armında'yı Sandrina sanır; Armıda Podesta'yı Kont sanır; Kont Serpetta'yı Sandrina sanır Serpetta Kont'u Podesta snamaktadır. Nardo Sandrina'yı onun sesini takip ederek bulur. Hemen Ramiro ve malikane uşakları yanan meşalelerle oraya varırlar. Birbirini tanımamayan arama partisi üyeleri hatalarını anlarlar ve utanırlar. Belfiore ve Sandrina birbirlerini bulunca akıllarını kaybederler ve kendiklerini Grek tarıca ve tanrsi olan Meduşa ave Alcides sanırlar ve etrafındakilerin diğer şaşakın arama grubu üyelerini de orman nımfleri olduklarını zannetmeye başlarlar. Bu aklını kaybetmiş çift etraftakileri tamamen unutaratbirbiriyle dans etmeye başlarlar.

III. Perde

Malikanede bir avlu:

Sandrina ve Belfiore akıllarını kaybetmişler ve hala kendilerini Grek ölümsüz tanrıları olduklarını sanmaktadırlar. Nardo'yu kovalamaya başlarlar. Nardo onlara gökyüzünü gösterip dağışık kısımlarına işaret ederek onların dikkatlerini havaya çekerek onları kendini kovalamaktan vazgeçirir ("Mirate che contrasto"). Böylece onların elinden kendini kurtarır. Sandrina ve Belfiore sahneden ayrılırlar.

Armıdo, Ramiro ve gayet endişeli görülen Podesta Dön Anchise sahneye girerler. Armıda amcasından Kont'la bir evlenme yapabilmek için izin vermesini ister. Ramiro ise Podesta'dan yeğeni Armıda'ya emir vererek kendisi Ramiro ile evlilik yapmasını sağlamasını ister. Podesta ne yapacağını şaşırmıştır. Her ikisine ne yapmayı arzu ederlerse onu kendileri yapamalarını ve kendini bundan sonra bu isteklere karşıtırmamalarını tavsiye eder. ("Mio Padrone, iö dir volevo") Armıdo tekrar bir hor görme ile Ramiro'nun evlenme talebını reddettiğini ona bildirir ve sahneden ayrılır. Tek başına kalan Ramiro gayet büyük bir kızgı ile başka bir hiçbir kadın ile evlenmemeye yemin eder ve Armida'dan gayet uzakta olarak gayet mutsuzlukla yaşıp öleceğini bildiren bir arya söyler. ("Va püre ad altri in braccıo").

Malikanede bir bahçe:

Akıllarını kaybetmiş olan Kont ve Sandrina birbirlerinen yeterce uzakta olarak bir uykuya dalarlar ve uyandıkları zaman akılları başlarına gelmiştir. ("Dove mai son?") Belfiore son olarak tekrar Sandrina'yı sevdiğini ilen ederek onun kendisiy.nle evlenmeye davet eder Sandrına kendisinin gerçekten Markız Violante olduğunu itiraf eder ama artık Kontu sevmediğini ve onunla evlenmeyeceğini bildirir. Kont bundan gayet üzüntü duyar ve ondan ayrılmaya hazırlanır. Fakat birkaç dakika geçmeden ikisi de bu karardan vazgeçip birbirlerini kucaklayıp öpüşerek evlenmeye karar verirler. ("Tu mi lasci?").

Armıda en nihayet Ramiro ile evlenmeye karar verir. Serpetta Nardo'nun evlenme teklifini kabul eder. Podesta yalnız kalmıştır ve tek başına kalma kaderini filozofça kabul eder. İleride belki kendine uygun olarak hayatını birleştirebileceği bir başka Sandrina bulabileceğini düşünür. ("Viva pür la giardıniera"). .

Seçilmiş müziksel parçalar

I. Perde

II. Perde

III. Perde

Entrümentasyon

Eserin orijinal partitür notaları hazırlandığında bu eseri çalacak orkestranın şu çalgıları ihtiva etmesi istenmiştir: yaylı çalgılar, flütler, obualar, fagotlar, trompetler, dört trombon ve timpani ve resitatiflere refakat için bir "basso continuo" grubu (klavsen ve viyolonseller.

Seçilmiş ses ve video kayıtları

Disk ses kayıtları

Yıl Roller:
(Don Ramiro, Sandrina, Il Contino Belfiore, Arminda, Podesta, Nardo, Serpetta)
Orkestra Şefi
Orkestra, Koro
Marka
Almanca - 1972
1991 - tekrar yayim
Hans Schmidt-Isserstedt
North German Radio Senfoni Orkestrasi
Tatiana Troyanos,
Helen Donath , Werner Hollweg,
Jessye Norman,
Gerhard Unger,
Hermann Prey,
Ileana Cotrubas.
3 CD Philips Complete Mozart Edition 422 534-2 PME3
1981 Margherita Rinaldi,
Lucia Aliberti,
Ugo Benelli,
Enzo Dara,
Alessandro Corbelli,
Elena Zilio,
Emilia Ravaglia;
Gianluigi Gelmetti
Teatro dell'Opera di Roma Orkestra ve Korosu
2 CD Warner Fonit
1980 - 1991 - tekrar yayim Brigitte Fassbaender (Don Ramiro),Julia Conwell (Sandrina), Thomas Moser (Il Contino Belfiore),
Lilian Sukis,
Ezio di Cesare,
Barry McDaniel,
Jutta-Renate Ihloff
Leopold Hagerbr/>e Salzburg Mozarteum Orckestrasi 3 CD Philips Complete Mozart Edition 422 533-2 PME3
1991 - Monica Bacelli,
Edita Gruberova,
Uwe Heilmann,
Charlotte Margiono,
Thomas Moser ,
Anton Scharinger,
Dawn Upshaw.
Nikolaus Harnoncourt
Concentus Musicus Wien,
3 CD - Teldec 9031-72309-2

Video DVD disk kayıtları

Yıl Roller:
(Don Ramiro, Sandrina, Il Contino Belfiore, Arminda, Podesta, Nardo, Serpetta)
Orkestra Şefi
Orkestra, Koro
Marka
2014 - . Marie-Caude Chappui,
Erin Morley,
Enea Scala,
Marie-Adeline Henry,
Carlo Alemanno,
Nikolay Borchev,
Maria Savastano.
Emmanuelle Haïm
Opéra de Lille. Concert d'Astré
2 DVD diski. Erato 08256-461664-5-9.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. Kenyon, Nicholas (2006), The Pegasus Pocket Guide to Mozart, Pegasus Books:New York ISBN 1-933648-23-6 (İngilizce)
  2. Rushton, Julian, "Finta giardıniera, La (ıı)", Kaynak Grove Music Online (abone olmak gerekmekte), erişim tarihi: 13 Mayıs 2015.
  3. Operabase İstatisikleri
  4. Kaynak: Rushton, Julian, "Finta giardiniera, La (ii)", Macy Laure (ed.) (1992)Grove Music Online, Oxford University Press

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 7/31/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.