Lyuben Stoyçev Karavelov
Lyuben Stoyçev Karavelov (Bulgarca: Любен Стойчев Каравелов) (1834, Koprivştitsa, Filibe yakınında-21 Ocak 1879, Rusçuk, Bulgaristan), Bulgar yazar ve devrimci. Bulgaristan'ın ulusal uyanışına katkıda bulunmuştur.
Yirmi üç yaşında Rusya'ya göç eden Karavelov Moskova'da etnografya öğrenimi gördü ve Rus radikal düşüncesinden etkilendi. Değişik dergilerde siyasal polemikler, öyküler, ülkesiyle ilgili incelemeler yayımlamaya başladı. Devrimcilerle bağlantısı yüzünden güvenliği tehlikeye girince Sırbistan'a (1867) gitti. Ama çok geçmeden Sırp liberal muhalefetiyle işbirliğinden ötürü sınır dışı edildi. Daha sonra Macaristan ve Romanya'da siyasi eylemlere katıldı; Bükreş'te, kendi yönetimindeki Svoboda (1869-72) ve Nezavisimost (1873-74) adlı dergilerde Bulgarların devrimci davasını savundu. 1869'da Bükreş'te Bulgar Devrimci Merkez Komitesi'ni kurdu. Vasil Levski ve Hristo Botev'le birlikte ülkesinin bağımsızlığı için çalıştı. Balkan halkları arasında bir federasyon kurulmasını önerdi. Ama yenilgiler, kişisel zorluklar ve ihanetler yüzünden, coşkusunu yitirdi.
Öykülerinde Bulgaristan'daki Osmanlı yönetiminin son yıllarındaki Bulgar toplumunu renkli ve özgün biçimde betimledi. Olgucu, demokrat ve kilise düşmanıydı. Bulgar edebiyatının önemli adlarından biri olan Karavelov'un en önemli yapıtları arasında Voyvoda (1860), Donço (1864), Turski Paşa (1866), tarihi romanı Balgare ot staro vreme (1867; Eski Çağlarda Bulgarlar) ve Bulgar yaşamından manzaralar çizdiği Maminoto detentse (1875; Anasının Oğlu) sayılabilir.