Takı tasarımı
Takı tasarımı, altın, gümüş, platin gibi değerli madenler ile değerli taş ve yarı değerli taşları işleyerek takı üretme işidir. Maddi değeri yüksek malzemeler kullanarak yapılan tasarıma mücevher tasarımı denir.
En eski el sanatlarından birini icra eden takı ve mücevher tasarımcıları büyük duygusal önemi ya da sembolik anlamı olabilecek, dekoratif nesneler ya da takılabilir sanat eserleri olarak da kabul gören parçalar üretebilme becerisine sahiptir. Sipariş edilen tasarım özelliklerine tam anlamıyla vakıf olabilmeleri için siparişcilerine ya da müşterilerine doğrudan ilişki kurabilecek beceride olmanın yanı sıra üretimi gerçekleştirmek için gerekli el becerisi ve yaratıcılık konusunda da usta olmaları beklenmektedir.
Takı/mücevher Tasarımcılarının büyük çoğunluğu serbest çalışan kişilerdir bu nedenle ticaret duyarlılığı da gerekmektedir. Kimi takı/mücevher tasarımcıları da üretim sürecinin farklı aşamalarını gerçekleştirmeleri için uzmanlaşmış firmalarla bağlantı kurarak kendileri sadece tasarım aşamasına yoğunlaşabilirler.
Karakteristik iş etkinlikleri
Tasarım etkinlikleri (Serbest tasarımcılar için) şunları içermektedir:
- İlgili kişilerle konsültasyon halinde olmak
- Siparişçinin tercihlerini irdelemek ve orijinal fikirler formüle etmek
- Siparişçinin tamamlanmış tasarımı görebilmesi ve üzerine fikir edinebilmesi için fikirlerin (mümkünse tercihen bilgisayar ortamında) taslak çizimlerini oluşturmak
- Aşağıdaki eylemleri içeren etkinliklerde bulunmak:
- Üzerine çalışılan takı/mücevher parçasının prototipini/ sadesini hazırlamak ( seçilmiş taşların yerleştirileceği bölümlerin hazırlanması da dahil)
- Kalıp oluşturarak nesnenin ya da dekoratif detayın metale dökümünü gerçekleştirme
- Damga ve pres çalışmalarını yapabilme
- Metal yüzeyinde çakma, sıvama, şişirme yolarıyla rölyef oluşturabilme
- Lehimleme ve konstrüksiyon geliştirme
- Tesviye, pomza ve parlatma işleri
İzleyen uzmanlık süreçleri takı/mücevher tasarımcısı tarafından gerçekleştirilebilirse de bu tür iş parçaları uzman firmalara gönderilerek tamamlanması sağlanır:
- Taş mıhlama- sade üzerinde taşların mükemmel bir biçimde yerleşmesini sağlayacak ayarlamalar. Bu süreç etal üzerinden çok ince dilimler ayrılması gibi çok hassas işlemleri içerebilir.
- İş metali üzerine kıymetli metallerden tabaka oluşturlması süreci olan elektro kaplama
- Resim ve bezeme öğelerinin renkli toz mine camı aracılığıyla bir fırında kaynaştırılması süreci olan minecilik
- Kaynakçılık- geleneksel ya da laser, tig gibi modern yöntemlerle metal parçalarının bitiştirilmesi
- Yontuculuk (kalemkârlık) yazı ya da paternlerin kıymetli metal üzerine el ya da bilgisayar destekli üretim teknikleriyle işlenmesi
Takı/Mücevher Tasarımcısı serbest olarak değil de bir firmada rol aldığında “tasarım” ve “üretim” ayrımı yapılarak tüm yukarıda bahsedilen etkinlikler bağımsız iş yükümlülükleri (job roles) haline gelir.
Takı/Mücevher Tasarımcısı için işin promosyonu ve geliştirilmesi başarı için hayati önem taşımaktadır. Birçok tasarımcı tanınmışlıklarını network yaparak, yarışmalara girerek ve fuarlara katılarak artırmaya çalışır. Diğer etkinlikler galerilere, mağazalara, malzemecilere danışmanlık; mücevher ve moda trendlerini araştırmak olarak sayılabilir.
Takı ve Mücevher Fuarları
Türkiye ’de her yıl belli başlı 5 mücevherat fuarı düzenlenmekte olup her geçen gün yenileri eklenmektedir.Düzenlenen her fuar tasarımcıların yeni vizyonlar geliştirme teşviği sağlamaktadır.. Bunlar fuarlar başlıca şunlardır ;
- Antalya Mücevherat , Gümüş ve Saat Fuarı
- İstanbul Uluslar arası Saat, Mücevherat Makina ve Ekipman Fuarı >>
- İstanbul Mücevharat Fuarı-IJS >>
- İzmir JEWEX Fuarı>>
- Çukurova Altın ve Mücevherat Fuarı >>
Kaynakça
- 1http://www.istanbulkulturenvanteri.gov.tr/files/yayinlar/ISTANBULDA_MUCEVHER_TASARIM.pdf
- 2http://www.ito.org.tr/Dokuman/Sektor/1-88.pdf
- 3http://www.ibp.gov.tr/pg/sektorpdf/sanayi/altin_mucevherat.pdf