Mehmet Emin Paşa (kâşif)

Isaac Eduard Schnitzer ya da bilinen adıyla Mehmet Emin Paşa

Mehmet Emin Paşa ya da Prusyalı Emin Paşa (d. 28 Mart 1840 – ö. 23 Ekim 1892), asıl adı Isaac Eduard Schnitzer olan Alman Yahudisi kökenli, sonradan Osmanlı Devleti hizmetine girmiş olan fizikçi, doğabilimci ve 19. yüzyıl Afrika kâşifi. Sonradan isim değiştirmesinden ötürü birçok kişi ona müslüman gözüyle baksa da bu inanca sahip olup olmadığı kesin olarak bilinmemektedir.

28 Mart 1849'ta Polonya'nın güneyindeki Opole, Silezya'da bir Alman-Yahudi ailesinde doğdu. Akademik eğitimini bir doktor olarak tamamladıysa da, mesleğini yapmaktan men edildi ve bunun üzerine 1864'te Osmanlı Devleti'nin hizmetine girmek için İstanbul'a göç ederek Alman İmparatorluğu'nu terk etti. 1870'te Kuzey Arnavutluk valisi olan İsmail Hakkı Paşa'nin himayesine girdi ve hizmeti süresince Osmanlı Devleti'nin tamamını gezdi. 1873'te İsmail Hakkı Paşa ölünce paşanın eşi ve çocuklarıyla beraber Neisse'e döndü ve onları kendi ailesi olarak tanıttı. Eylül 1875'te aniden oradan ayrıldı ve Kahire'de görülerek Aralık 1875'te varacağı Hartum'a hareket etti. O sırada "Mehmet Emin" adını alarak doktorluğa ve Avrupa'daki birçok müzeye gönderdiği bitk, hayvan ve kuş koleksiyonuna başladı.

1876'da Güney Sudan yakınlarındaki Ekvator adlı bölgede Mısır Hidivliği'ne bağlı bir vali olarak görev yapan General Charles George Gordon, Emin Paşa'nın faaliyetlerinden haberdar olunca onu taşrada tıbbi şef memuru olması için Güney Sudan'a davet etti. Teklifi kabul eden Emin Paşa, 1878'de Gordon'un emrinde diplomatik görevlerde çalıştı. Muhammed Ahmed İsyanı 1881'de başladığında 1883'e kadar Ekvator'u dış dünyaya kapattı. Sonraki yıl, Karam Allah Ekvator'u ve Emin Paşa'yı ele geçirmek için güneye hareket etti. 1885'te Emin Paşa maiyetiyle birlikte güneye gitti ve Uganda'daki Zanzibar dışında kuzeydeki tüm bağlantılarını kesti. Ekvator'u yaşatacağına inanarak, tüm resmi belgeleri arkadaşı Wilhelm Junker'e gönderdi.

Emin Paşa'yı kurtarma seferinin lideri olan Henry Morton Stanley ve ekibi, Kongo Nehri üzerinden ve İturi Ormanı'nın içinden geçti. Bu sefer katılanların üçte ikisinin kaybına yol açan olağanüstü zorluktaki bir roataya sahipti. Stanley, Emin Paşa'ya 1888'de ulaştı. Emin Paşa ve Stanley, 1890'da Tanzanya'nın Bagamoyo kentine vardılar. Emin Paşa, Alman Doğu Afrika Birliği'ne (German East Africa Company) katıldı ve Dr. Franz Stuhlmann'a iç bölgelerdeki göllere doğru çıkılan seferlerde eşlik etti. Ancak büyük olasılıkla köle taciri olan 2 Arap tarafından Kongo Bağımsız Devleti'ne bağlı Nyangwe şehri yakınlarında öldürüldü.

Kaynaklar

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/9/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.