Metanojenler
Metanojenler, Arkea grubunda bulunan ve oksijensiz ortamlarda üreyen metan oluşturucu mikroorganizmalara verilen genel isimdir. Dünyada bilinen metan üretebilen canlı grubu sadece metanojen Arkeler'dir. Bu bakteriler, biyogaz gibi yeşil enerji üretiminde önemli rol oynamaktadırlar. Bu gruptaki organizmalar, enerji metabolizmalarının bir sonucu olarak metan gazı (CH4) üretirler. Bu tip organizmalara metanojen denir ve metan üretme işlemi de metanojenesis adını alır.
Metan gazı ilk kez "yanıcı bir gaz" tipi olarak İtalyan fizikçi Alessandro Volta tarafından keşfedilmiştir. Volta, bataklık çökeltilerinden topladığı gazın yanıcı olduğunu göstermiştir.
Metanojenlerin habitatlarına örnekler şunlar olabilir:
- Oksijensiz çökeltiler: bataklıklar ve göllerin dipleri gibi...
- Hayvanların sindirim yolu: İnek, deve gibi geviş getirenlerin mideleri, insanın kalın bağırsağı ya da termitlerin arka bağırsağı gibi...
Yapısal olarak metanojenler çok çeşitli hücre duvarı kimyasına sahip prokaryotik hücrelerdir. Fizyolojik olarak metanojenler anaeroblardır ve ancak çok katı anoksik (oksijensiz) teknikler kullanılarak laboratuvarda kültürleri elde edilebilir.
Bu grubun önemli cinsleri: Methanobacterium, Methanococcus, Methanospirillum, Methanosarcina, Methanolobus, Methanopyrus