Mete Tunçay
Mete Tunçay (27 Haziran 1936, İstanbul), siyaset bilimi ve tarih profesörüdür.
Yaşamı ve akademik kariyeri
1954'te Beyoğlu Atatürk Erkek Lisesi'ni bitirdi. 1958'de Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun olduktan sonra aynı yıl Âmme Hukuku ve Siyaset Nazariyeleri kürsüsünde asistan oldu. 1961'de Özgürlük Kavramı üstüne yazdığı tezle doktora derecesini aldı. 1961-63 yıllarında Rockefeller bursuyla London School of Economics and Political Science’ta incelemeler yaptı. 1966’da Türkiye'de Sol Akımlar 1908-1925 adlı çalışmasıyla Siyasal Teoriler Doçenti oldu.
1972'de Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden istifa etti. 1974-1975 yılları arasında Kültür Bakanlığı Yayınlar Daire Başkanı oldu. 1975-1977 yılları arasında Milli Kütüphane'de müşavirlik yaptı. 1978'de Siyasal Bilgiler Fakültesi'ndeki görevine döndü. Aynı yıl Sovyet Bilimler Akademisi’nin konuğu olarak Moskova, Leningrad ve Bakü’de; 1979-80’de de Fulbright bursuyla ABD Stanford Üniversitesi’nde araştırmalarda bulundu.
1981'de Türkiye Cumhuriyeti'nde Tek Parti Yönetiminin Kurulması 1923-1931 adlı kitabı yayımlandı. 1983 yılında 1402 sayılı yasa uyarınca üniversiteden uzaklaştırıldı. 1987-88’de Freie Universitaet Berlin’de Carl von Ossietzsky Profesörü oldu. 1984-93 yıllarında aylık Tarih ve Toplum, 1994-96 yıllarında da Toplumsal Tarih dergilerinin editörlüğünü yaptı. 15 Haziran 1990'da Danıştay kararıyla Siyasal Bilgiler Fakültesi'ndeki görevi iade edildi ancak kendisi 18 Eylül'de istifa etti.
Hâlen İstanbul Bilgi Üniversitesi Tarih Bölümü Başkanı, Helsinki Yurttaşlar Derneği ve Tarih Vakfı yönetim kurullarının da başkan yardımcısıdır. Bunlara ilaveten Abant Platformu Eş Başkanlığı görevini de sürdürmektedir.
Özellikle siyasal düşünceler tarihi disiplininin Türkiye'de gelişmesinde katkısı büyüktür,iktisadi konularda şerh düşmekle birlikte liberal geleneğe bağlı bir politik duruş sergiledi,sosyalizmi net bir dille savunurken bile liberal-demokrat duruşa saygısını ifade etti. Bu alanda özellikle hocası olan 20.asrın en önemli filozoflarından liberal-demokrat Karl Popper'dan etkilendiği bilinmektedir. Bugün sosyalist çizgiden ziyade sol-liberal bir entelektüel çizgidedir. Murat Belge ile birlikte sol-liberal çizginin Türkiye'deki en önemli ismidir.
Kitapları
- Türkiye'de Sol Akımlar I (1908-1925) (1966)
- Türkiye'de Sol Akımlar II (1925-1936) (1992)
- Türkiye Cumhuriyeti'nde Tek Parti Yönetiminin Kurulması (1923-1931) (1981)
- Eski Sol Üzerine Yeni Bilgiler (1982)
- Bilineceği Bilmek (1983)
- 1923 Amele Birliği (1989)
- Arif Oruç'un Yarın'ı (1933), İletişim Yayınları (1991) ISBN 975-470-192-X
- Eleştirel Tarih Yazıları, Liberte Yayınları (2005)
- Batı'da Siyasal Düşünceler Tarihi Seçilmiş Yazılar (2004) İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
Çevirileri
- Bizans Siyasal Düşüncesi, G.L. Seidler (V Yayınları)
- Marksist Düşünce Sözlüğü, İletişim Yayınları
- Bilginin Toplumsal Tarihi Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2001.
- " Siyasî İnsan", Seymour Martin LIPSET, Türk Siyasî İlimler Derneği Yayınları, Ankara 1964.
- "Açık Toplum ve düşmanları cilt 1" liberte yayınları
- "Din Üstüne" David Hume( Kültür Bakanlığı Yayınları)
- Tarih ve Toplumsal KuramPeter BurkeTarih Vakfı Yurt Yayınları / Kuram Dizisi
Dış bağlantılar
- Yeni Şafak gazetesindeki röportajı
- Milliyet gazetesinde çıkan röportajı
- Vatan gazetesinde çıkan röportajı
- Zaman gazetesinde çıkan röportajı
- Taraf gazetesinde çıkan röportajı
Kaynak
- Mete Tunçay'a Armağan. İstanbul: İletişim Yayınları. 2007. ISBN 978-975-05-0481-5.