Mihály Vörösmarty
Mihály Vörösmarty (d. 1 Aralık 1800, Nyék - ö. 19 Kasım 1855, Peşte, Macaristan), Macar şair ve oyun yazarı. Toplumsal reformlar döneminde (1825-49) Macar edebiyatını yoğun Alman etkisinden kurtararak, hem diliyle hem de içeriğiyle ulusal bir edebiyat yaratılmasına katkıda bulunmuştur.
Yaşamı
Yoksul düşmüş soylu bir ailenin oğluydu. Küçük yaşta geçimini sağlamak için çalışmak zorunda kaldı, özel dersler verdi. 1825'te yayımladığı Zalán futása (Zalán'ın Kaçışı) Macaristan'ın Arpád tarafından fethini konu alan bir destandı. Yapıt, sanatsal değerinin yanı sıra döneme egemen olan genel yurtseverlik dalgasının etkisiyle de büyük başarı kazandı.
Yalnızca yazarlıkla geçimini sağlayan ilk Macar olan Vörösmarty 1828'de ünlü Tudományos Gyűjteményt dergisinin yayın yönetmenliğini üstlendi. 1830'da yeni kurulan Macar Akademisi'nin ilk üyesi oldu. Aynı yıl yazdığı büyük yapıtı Csongor és Tündé, Shakespeare'in A Midsummer Night's Dream'ini (Bir Yaz Gecesi Rüyası) andıran simgesel bir masaldı. 1843'te evlendiği Laura Csajághy'den aldığı esinle yazdığı şiirler arasında "A memerngohőz"in (1943; Bir Hayalpereste) özel bir yeri vardır. 1848 Devrimi ve 1949'da Macaristan'ın bağımsızlığının ilan edilmesi Vörösmarty'nin yaşamını derinden etkiledi. Bağımsızlık hareketinin önderi Lajos Kossuth'u hararetle destekleyen Vörösmarty ulusal mücadeleye dört elle sarıldı ve Diet üyesi oldu. Bunu izleyen baskı döneminde gizlenmek zorunda kaldı ve üç çocuğuyla birlkte büyük güçlükler içinde yaşadı. Buna karşın "Vén cigány" (1854; Yaşlı Çingene) gibi olağanüstü yapıtlar verdi, ama eski etkinliğini sürdüremedi.[1]