Motorlu taşıtlar vergisi
Motorlu taşıtlar vergisi, Karayolları Trafik Kanunu'na göre trafik şube veya bürolarına kayıt ve tescil edilmiş bulunan motorlu kara taşıtları; Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'ne kayıt ve tescil edilmiş olan uçak ve helikopterler, liman veya belediye siciline kayıt ve tescil edilmiş olan motorlu deniz taşıtlarının tabi olduğu vergilendirmedir. [1]
Motorlu Taşıtlar Vergisine Tabi Olan Taşıtlar
Motorlu taşıt
Karada, havada insan, hayvan ve eşya taşımaya yarayan ve makine kuvvetiyle hareket eden taşıtlardır.
Otomobil
Otomobil, yapısı itibarıyla, sürücüsü dahil en çok sekiz oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu araçtır.
Motosiklet
Motosiklet, İki veya üç tekerlekli sepetli veya sepetsiz motorlu araçlardır. Bunlardan karoserisi yük taşıyabilecek şekilde sandıklı veya özel biçimde yapılmış olan ve yolcu taşımalarında kullanılmayan üç tekerlekli motosikletlere yük motosikleti (triportör) denir.
Minibüs
Minibüs, yapısı itibarıyla sürücüsü dahil dokuz ile onbeş oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu araçtır.
Otobüs
Otobüs, yapısı itibarıyla sürücüsü dahil en az onaltı oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu araçtır. Troleybüsler de bu sınıfa dahildir.
Kaptıkaçtı
Şoföründen başka, oturmaları şartıyla en çok yedi yolcu alabilen, insan taşımak için imal edilmiş olan ve bu maksatla kullanılan, yerle temas halinde dört tekerleği bulunan, şekil ve yapılışı itibarıyla otomobilden farklı olan motorlu taşıtlardır ( Carry-all, Travel-all, Jeep-station ve benzerleri bu sınıfa dahildir. ).
Arazi taşıtı
Karayollarında yolcu veya yük taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu araçtır.
Panel van
Azami toplam ağırlığı 3500 kilogramı geçmeyen, kapalı kasalı (yandan camlı olanlar dahil), sürücü kısmından başka tek veya daha fazla sıralı oturma yeri bulunan, insan ve yük taşımak için imal edilmiş olan taşıtlardır.
Motorlu karavan (kamp taşıtı)
Yük taşımasında kullanılmayan, iç tasarımı tatil yapmaya uygun teçhizatlarla donatılmış, hizmet edebileceği kadar yolcu taşıyabilen motorlu taşıttır.
Kamyonet
İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3,5 tonu geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu araçtır.
Kamyon
Kamyon, İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3,5 tondan fazla olan ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu araçtır.
Çekici
Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve yük taşımayan motorlu araçtır.
Motor silindir hacmi
Taşıtların motorlarını imal eden fabrikalarca uluslararası normlara göre tespit olunarak teknik belgelerinde gösterilen ve ilgili mevzuatları gereğince cm cinsinden ifade olunan motor hacmidir.
Azami toplam ağırlık
Taşıtların karayollarında güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için saptanan toplam ağırlıktır.
Azami kalkış ağırlığı
Bir uçak veya helikopterin; azami yakıt, yük, yolcu ve teçhizatı dahil kalkışı için özel teknik emirlerinde izin verilen ve yazılı olan kilogram cinsinden ağırlığıdır.
Yaş
Motorlu taşıtlarda model yılına göre geçen süredir. Bu süre takvim yılı itibarıyla tespit edilir
Motorlu Taşıtlar Vergisi Uygulamaları
197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunun 1 inci maddesi gereğince; Trafik şubesine tescil edilmiş olan her türlü motorlu taşıtları,
Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne tescil edilmiş olan uçak ve helikopterler,
Liman veya belediye siciline tescil edilmiş olan ve özel amaçla kullanılan yat, kotra ve her türlü motorlu deniz taşıtları motorlu taşıtlar vergisine tabidir.
Mükelleflerin, “Motorlu Taşıtlar Vergisi mükellefiyeti motorlu taşıtların trafik...siciline kayıt ve tescili ile başlamakta olup, “Motorlu taşıtların trafik... siciline ait kayıtlarının silinmesi halinde, silinme takvim yılının ilk altı ayı içinde yapılmış ise ikinci altı aylık dönemin başından, ikinci altı aylık dönem içinde yapılmışsa takip eden takvim yılı başından itibaren mükellefiyet sona ermektedir.
Motorlu taşıtlar vergisini taksit ödeme zamanı olan Ocak ve Temmuz ayı içerisinde ödemeyen mükellefler bu vergiyi gecikme zamlı olarak ödemek zorundadırlar. Ayrıca vergisi ödenmemiş taşıtların kanun gereği periyodik olarak yapılması zorunlu olan fenni muayeneleri yapılamaz ve denize veya uçuşa elverişle belgeleri verilmez.
Motorlu Taşıtlar Vergisi her yılın Ocak ayında tahakkuk edilir. Ocak ve Temmuz ayları içerisinde iki eşit taksitte aracın bağlı bulunduğu Vergi Dairesine veya Motorlu Taşıtlar Vergisi tahsilat yetkisi verilen banka şubelerine makbuz karşılığı ödenir. Vadesi geçen borçların ödenmesi vergi dairelerine yapılır. Ancak, içinde bulunulan yıla ait motorlu taşıtlar vergisinin 1.ve 2. Taksitlerinin mükellefler tarafından süresinde yatırılmaması, halinde, vadesi geçmiş bu vergiler gecikme zammı tatbik etmek suretiyle, motorlu taşıtlar vergisi tahsilat yetkisi verilen banka şubeleri tarafından tahsil edilebilmektedir.
Motorlu Taşıt Vergisinin İstisnaları
Sakatlık Dereceleri % 90 ve Daha Fazla Olan Malûl ve Engellilere Ait Taşıtlarda İstisna Uygulaması
Sakatlık dereceleri % 90 ve daha fazla olan malûl ve engellilerin bu durumlarını tam teşekküllü Devlet hastanesinden alınmış olan sağlık kurulu raporu ile ilgili vergi dairelerine belgelendirmeleri halinde, söz konusu malûl ve engellilerin kendi adlarına kayıt ve tescil edilmiş olan taşıtları, motorlu taşıtlar vergisine tabi tutulmayacaktır. Bu istisnadan yararlanmak için, söz konusu malûl ve engellilere ait taşıtın özel tertibatlı veya özel tertibatlı hale getirilmiş olması şartı aranmayacaktır.
Diğer Malûl ve Engellilere Ait Taşıtlarda İstisna Uygulaması
Sakatlık dereceleri % 90 dan az olan malûl ve engellilerin bu durumlarını; tam teşekküllü Devlet hastanesinden alınan sağlık kurulu raporu ile belgelendirmeleri ve kendi adlarına kayıt ve tescilli olan taşıtların engellilik haline uygun özel tertibatlı veya özel tertibatlı hale getirilmiş taşıtlar olduğunu belirten "Motorlu Araç Tescil Belgesi"nin ilgili tescil kuruluşlarınca onaylanmış örneği ile "Araçlar İçin Teknik Belge" ve "Proje Raporu"nun aslı veya noter onaylı örneğini ilgili vergi dairelerine ibraz etmeleri halinde bu istisna hükmünden yararlanabileceklerdir.
Malûl ve Engelliler İstisnası İle İlgili Bildirim
Malûl ve engelliler istisnasından yararlanacak olan malûl ve engelliler tarafından, "Malûl ve Engelliler Adına Kayıt ve Tescilli Taşıtlarda Motorlu Taşıtlar Vergisi İstisnası Bildirim Formu" düzenlenerek (Bildirim Formu'nun internetteki GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI adresinde bulunan örneğinin düzenlenmesi mümkün bulunmaktadır.) istisnadan yararlanmak için gerekli olan diğer belgeler ile birlikte ilgili vergi dairesine verilmelidir.
Otomatik Vitesli Taşıtlarda İstisna Uygulaması
Anılan Kanun hükümleri ve Tebliğdeki açıklamalar uyarınca, sakatlık derecesi % 90 ve daha fazla olan malul ve engellilerin, adlarına kayıt ve tescil ettirecekleri taşıtlarda özel tertibat yapılmasına gerek bulunmamaktadır. Ancak, sakatlık derecesi % 90 dan az olan malul ve engelliler adına kayıt ve tescil edilecek taşıtların, bizzat malul ve engelli kişinin sakatlığına uygun özel tertibatlı hale getirilmesi gerekmektedir.
Sakatlık derecesi % 90 dan az olan malul ve engellilerin adlarına kayıt ve tescilli taşıtlarda sakatlıklarına uygun bir tertibat bulunmaması halinde bu taşıtlar için motorlu taşıtlar vergisi istisnası uygulanmamaktadır. Buna göre, otomatik vitesli taşıtlar, sağ ayağında veya sağ bacağında sakatlığı bulunanların engellilik hallerine uygun özel tertibatlı olması halinde motorlu taşıtlar vergisinden istisna olacaktır.
Ancak, anılan Kanun hükmünün malul ve engellilerin sakatlıklarına göre ayrım yapılmasını öngören bir amaç gütmesi söz konusu olmayacağından; sağlık raporunda sadece sol alt ekstremitede (ayak veya bacakta) sakatlığı olduğu belirtilen malul ve engellilerin otomatik vitesli taşıtlarının başkaca özel tertibat yapılmasına gerek olmaksızın, malul ve engelli adına kayıt ve tescil edildiği tarihten itibaren motorlu taşıtlar vergisinden istisna olması gerekmektedir.
Kaynakça
Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu
Dış bağlantılar
- https://intvd.gib.gov.tr/internetvd/template.jsp?page=IVD_HSP_MTV
- http://www.mtvhesaplama.org/
- http://www.mtvhesaplamak.com/