Muha
Muha المخا |
|
Muha |
|
Koordinatlar: 13°19′K 43°15′D / 13.317°K 43.25°D | |
Ülke | Yemen |
---|---|
İl | Taiz ili |
Muha veya Moka (Arapça: المخا, al-Muha), Yemen'in güneybatı kesiminde kent. Kızıldeniz kıyısında, Tihamüt'l-Yemen adlı kıyı düzlüğünde yer alır. Ülkenin en ünlü tarihsel limanıdır. Eskiden Arabistan'ın başlıca kahve ihraç limanı olan kentin adının Avrupa dillerindeki değişik yazılış biçimleri (Mocha, Moka), Yemen'de hala yetiştirilen Coffea arabica türü kahveyi belirtmek için kullanılır.[1]
Kentin 14. yüzyılda Şeyh Şazili tarafından kurulduğuna inanılır. 15. yüzyıldan başlayarak Avrupa ve Ortadoğu'ya kahve ihraç eden kent, 17. yüzyılda önemli bir ticaret merkeziydi. Uzun süre Osmanlı egemenliğinde kalan Muha, 1636'da Yemen hükümdarı I. Muhammed el-Müeyyed tarafından alındı. Osmanlılar 1849-1918'de kentin denetimini yeniden ellerine geçirdiler. Felemenklilerin Cava Adasında (bugün Endonezya'da) kahve plantasyonları kurmaları ve 18. yüzyılın başlarında Güney Amerika'da kahve sanayisinin gelişmesiyle birlikte limanın önemi azalmaya başladı. 17 ile 18. yüzyıllar arasında Yemen'in başlıca limanı olduğu dönemde Muha nüfusunun 50 bin'e kadar ulaştığı tahmin edilir. 19. yüzyılın başına gelindiğindeyse yaklaşık 20 bin'e gerilemişti.
İngilizler 1839'da üslerini Moka'dan Aden'e taşıdılar. İngilizleri ticaretle uğraşan öbür Avrupa devletlerinin izlemesi, Aden'in Muha'nın görevlerini devralıp, kentin özelliğini yitirmesine ve büyük ölçüde gerilemesine neden oldu. Günümüzde yalnızca küçük gemilerin yanaşabildiği Muha limanı 1980'lerin başında onarım gördü.