Naulochus Deniz Muharebesi
Naulochus Deniz Muharebesi 3 Eylül MÖ 36 tarihinde Jül Sezar'ın muhaliflerinden ve büyük Romalı general Pompey'in oğlu Sextus Pompeius ve Octavian'ın generali Marcus Vipsanius Agrippa arasında Sicilya'daki Naulochus burnu açıklarında yapılan deniz muharebesi. Muharebe, Agrippa'nın zaferiyle sonuçlanmış ve böylece Pompeius'un İkinci üçlü hükümdarlığa karşı süren direnişi sona ermiştir.
Arka planı
Octavian ve Marcus Antonius arasındaki bağın Brundisium paktı ile güçlendirilmesinden sonra, her iki triumvir de dikkatlerini Sicilya'daki Sextus Pompeius tehlikesine verdiler. Sextus, Roma'nın en önemli tahıl tedarik üssü olan Sicilya'yı ele geçirmişti. Sextus'un MÖ 39 yılında Roma'yı neredeyse bir kıtlığın eşiğine getirmesi üzerine Octavian ve Antonius, Sextus'a bir uzlaşma önerdiler ve Misenum anlaşmasıyla onu beş yıllığına Sicilya, Sardunya ve Peleponez valisi olarak atadırlar. İttifak kısa sürdü ve Sextus Roma'ya tahıl sevkiyatını durdurdu. Octavian MÖ 38 yılında Sicilya'yı işgal etmeyi denediyse de kötü hava şartları yüzünden gemileri geri dönmek zorunda kaldı.
Agrippa, Via Ercolana'nın bir bölümünü keserek Lucrinus gölünde Julius olarak adlandırılan bir liman inşaa etmek amacıyla göl ve deniz arasına bir kanal kazdırdı. Yeni liman donanma gemileri için eğitim üssü olarak kullanıldı. Özgür kölelerden oluşturulmuş 20,000 kürekçili bir donanma inşaa edildi. Gemiler, daha fazla deniz piyadesi taşıyabilmesi için bilinenden daha büyük inşaa edildiler. Ardından, Antonius 20.000 piyadeden oluşan bir orduyu 120 gemiyle Part cephesinden Titus Statilius Taurus komutasında Roma'ya gönderdi. MÖ 36 Temmuzunda her iki donamada İtalya'dan ayrıldığında, üçüncü bir donanma da diğer triumvir Marcus Aemilius Lepidus komutasında Afrikadan Sextus'un üssü Sicilya'ya saldırmak üzere yelken açmıştı.
Ağustos'ta Agrippa nihayet Sextus'u Mile (modern Milazzo) yakınlarındaki bir deniz savaşında yenmeyi başardı; aynı yerin kuzeyinde, Taormina yakınlarında Octavian yenilmiş ve ciddi bir biçimde yaralanmıştı.
Savaş
Agrippa, Sextus'un donanmasıyla Naulochus burnu önlerinde karşılaştı. Her iki donanma da yaklaşık 300 gemiden oluşuyordu ancak Agrippa'nın gemileri corvus olarak biline bir tür köprünün daha gelişmiş bir çeşidi olan arpax adından bir silaha sahipti. Agrippa bu yeni silahı etkili kullanarak Sextus'un manevra açısından daha yetkin gemilerini durdurmayı başarmış, kanlı ve uzun bir çarpışmanın ardından düşmanını yenmiştir.
Agrippa üç gemi kaybederken, Sextus'un gemilerinden 28 tanesi batmış, 17 gemi kaçmayı başarırken diğerleri yakılmış ya da tutsak edilmiştir.
Savaşın ardından
Sextus'un Sicilya'da yedi yıl süren hakimiyeti ve İkinci üçlü hükümdarlık liderlerine büyük donamasıyla verdiği sıkıntı sona ermiştir.
Sextus, beraberindeki 7 gemi ile önce Messana'ya, oradan Mitilene ve son olarak da MÖ 35 yılında Antonius tarafından idam ettirileceği Milet'e gitmiştir.
Octavian ve Lepidus Sicilya'daki son direnişide kırmıştır. Bu olaydan sonra Lepidus'un tüm politik ve askeri gücü Octavian'ın entrikaları ve kurnazlıkları sonucu elinden alınmış ve Octavian batı'daki tek güç haline gelmiştir.