Nevzat Üstün
| Nevzat Üstün | |
|---|---|
| Doğum |
1924 İstanbul |
| Ölüm |
8 Kasım 1979 (55 yaşında) Bolu |
| Meslek | Yazar, Şair |
Nevzat Üstün (1924, İstanbul - 8 Kasım 1979, Bolu), Türk yazar, şair
Yaşamı
Babası Şadi Bey ve annesi Aliye Hanım'ın oğlu olarak 1924 yılında İstanbul'da doğdu. Ailesinin maddi sıkıntılar yaşaması nedeniyle 1930 yılında memleketi olan Kayseri Develi'ye 1930 yılında döndüler. İlk okulu Develi Merkez İlkokulu'nda 1935 yılında tamamladı. Ailesinin maddi sıkıntılarını aşmasıyla İstanbul'a geri döndüler ve 1936'da Amerikan Koleji'nden ortaokul mezunu oldu. Boğaziçi Lisesi'nden 1945'de mezun oldu. Yüksek öğrenim için 1947'de Fransa'ya gitti ancak mezun olamadan birbuçuk yıl sonra geri döndü. 1954 yılında çeşitli Avrupa ülkelerini gezdi [1]
1951' yılında Nokta Dergisi'nin kurucuları arasında yer aldı ve Var isimli bir yayın evi kurdu [2] 1961-1964 arasında Tanin, Ekspres, Vatan, İkdam, Yeni Tanin gibi çeşitli gazetelerde köşe yazarlığı yaptı. İlk şiirini 1935'te bir çocuk dergisinde yayınladı. Daha sonra çeşitli dergilerde çıkan şiirleriyle tanınmaya başladı. Öyküleri Çekçe, Rusça ve Bulgarca'ya çevrildi. Verlaine, Valery gibi Fransız şairlerle, Garip Akımı'nın etkisindeki ilk şiirlerini "Oluş" kitabında topladı. Bu kitaptan sonra, çağın sorunları ve özgürlük savaşımını konu alan toplumsal gerçekçi şiirler yazdı. Geleneksel Türk ve çağdaş Batı şiirlerinin özelliklerinden yararlanarak özgün bir anlatım geliştirdi. Öykülerinde gözleme, yalın bir anlatıma önem verdi, çoğunlukla Kayseri yöresi ve Güneydoğu Anadolu insanının kaygılar ve yoksulluklar içindeki yaşamını anlattı. Türk Edebiyatında Nevzat Üstün, teknik stil ve içerik bakımından sosyalist gerçekçilik akımının temsilcilerinden biri olarak görülür. 1965 yılında Moskova'da Asya - Afrika Yazarlar birliği toplantısına gitmek için Rusya'ya hareket etti ve Rusya'da gördüklerini yaşadıklarını Sovyetler Birliği’nden Batı’ya (1966) adlı kitabında anlatmıştır.[3] Merkezi Mısır'da bulunan Asya - Afrika Yazarlar Birliği'nin 1968 yılında Türk tek üyesi Üstün'dür. Cumhuriyet gazetesinde yazarlık yapmıştır[4]
8 Kasım 1979’da Bolu Çaydut yakınlarında eşi Şükran ve sanat yönetmeni Gülten Ataç ile bir trafik kazası geçirerek yaşamını yitirdi. Eşi ve sanat yönetmeni ise yaralı olarak kurtuldu. 10 Kasım'da Rumelihisarı aile mezarlığında defnedildi.[5][6] Ailesi ölümünden sonra anısını yaşatmak için ailesi şiir ve hikâye alanında Nevzat Üstün Şiir ve Hikâye ödülleri dağıtmıştır.
Eserleri
Şiir
- Oluş (1946)
- Yaşadığımız Devre Dair Şiirler (1951)
- Cüceler Çarşısı (1955)
- Yitikler Kapısı (1961)
- Güneş Ülkesi (1964)
- Hey Sen Amerikalı (1967)
- Köprübaşı (İlk 6 şiir kitabı bir arada, 1968)
- Ak Yeşil Kavak Ağaçları (1972)
Öykü
- Yaşama Duvarı (1964)
- Almanya Almanya (1965)
- Çıplak (1966)
- Akrep Üretim Çiftliği (1968)
- Boğaların Ölümü (1975)
- Çıplak (ilk dört öykü kitabı bir arada, 1970)
Deneme Gezi
- Sovyetler Birliği’nden Batı’ya (1966)
- Üçüncü Bir Dünya (1974)
- Almanya Beyleri (1975)
- Portekiz Bahçeleri (1975)
- Türkiye’deki Amerika (1967)
Nevzat Üstün Ödülleri
Bazı Kazananlar
- Osman Şahin: Bunlardan Ağız İçinde Dil (Nevzat Üstün Öykü Ödülü, 1980)
- Ali Yüce: Halk Çağı (Nevzat Üstün Şiir Ödülü, 1980)
- Hüseyin Yurttaş: Sanayi Çarşısı (Nevzat Üstün Şiir Başarı Ödülü, 1980)
- Hasan Hüseyin Korkmazgil: Filiz Kıran Fırtınası (Nevzat Üstün Şiir Ödülü, 1981)
- Ahmet Özer: Ayrı Beraberlikler (Nevzat Üstün Şiir Başarı Ödülü, 1981)
- Hidayet Karakuş: Hangi Leylasın Sen (Nevzat Üstün Şiir Ödülü, 1982)
- Şükran Kurdakul: Bir Yürekten Bir Yaşamdan (Nevzat Üstün Şiir Ödülü, 1983)