O (roman)

Başlığın diğer anlamları için O (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

"O"

Yazarı	Stephen King
Çevirmen	Gönül Suveren
Kapak tasarımı	Cömert Doğru
Özgün dili	İngilizce
Dili	Türkçe
Konu(lar)	Korkuları ve şeytanı yenmek
Yayınevi	Altın Kitap
Anadilinde basım tarihi	Eylül 1986
Sayfa sayısı	1142
ISBN	ISBN 975-405-497-5
Önceki eser	Tılsım
Sonraki eser	Ejderhanın Gözleri

O (İngilizce: It), Stephen King tarafından yazılan gerilim-korku türü bir romandır.

Kahramanları

Kaybedenler Klübü

Mutsuz yaşamlarının birleştirdiği bir grup sosyal açıdan uyumsuz çocuğun kurdukları klübe verdikleri ismidir. Bu çocukların hepsi zorba Henry Bowers’ın sebep olduğu aynı ızdırap ve eziyete katlanıyor olup, ayrıca O’nun hakkından gelebilmek için de mücadele etmektedirler. Richie ve Bev karakterleri King’in 11/22/63 isimli romanında Jack 1958 yılında Derry’ye döndüğü zaman tekrar gözükürler.

• William "Bill" Denbrough: Bill klübün en kendinden emin kişisi olup, grup içinde lider olarak kabul edilir. Bill kardeşi George’un intikamını almak istemekte olup, onu kayıkla oynaması için sağanak yağmurda sokağa göndermesinin ardından öldürülmesi sebebiyle onun ölümünden kısmen kendini sorumlu tutmaktadır. Bu duruma ek olarak, ailesi de en küçk oğlulalrının ölümünden sonra kendisine karşı soğuk ve mesafeli davranmaya başlamışlardır ve Bill gizlice katilin ölümünün ailesinin onun varlığını tekrar farketmesini ümit etmektedir. Bill ciddi derecede kekeme olup, annesi buna sebep olarak onun 3 yaşındayken geçirdiği bir araba kazasını göstermektedir. Aslında kekemeliği George’un ölümünden sonra daha da kötüleşmiş ve bu durumun fiziksel olmaktan çok psikolojik olduğunu göstermiştir. Bill grubun en kararlı ve becerikli kişisi olup 1958 ve 1985 yıllarında Chüd Ritüeli ile O’nun yenilmesini sağlayan kişidir. Yetişkinliğinde başarılı bir yazar olup, fiziksel olarak Beverly’e çok benzeyen film yıldızı Audra Phillips ile evlenmiştir.
• Benjamin "Ben" Hanscom: “Haystack” olarak bilinen Ben oldukça zeki bi çocuk olup Kaybedenler’e katılmadan önce boş zamanlarını çoğunlukla halk kütüphanesinde okuyarak geçirir. Obez olması sebebiyle Henry Bowers’ın gözde kurbanıdır. Mekanik becerileri Kaybedenler için yararlı olup onlar için gümüş bilyelerden yer altı klüp evine kadar birçok şey yapmıştır. Bevery’e karşı ilgi duymakta olup 1985’de O’nun yenilgiye uğratılmasının ardından birlikte şehirden ayrılmışlardır. Bir yetişkin olarak fazla kilolarından kurtulmuş ve uluslararası üne sahip bir mimar olmuştur.
• Beverly "Bev" Marsh (sonra Rogan): Grubun tek kız üyesi olup, oğlanların hikayenin belli kısımlarında kendisine ilgi duydukları erkeksi ve çekici kızıl saçlı bir kızdır. Derry’nin en fakir mahalesinde oturuyor olup, annesi Elfrida dışarıda çalışıyor iken sıklıkla babasının Alvin’nin kötü muamelesine maruz kalmaktadır. 1958 yılında Bill’e ilgi duymaya başlamıştır ve sapandaki becerisi O’ya karşı savaşta önemli bir faktör olmuştur. Yetişkinliğinde Chicago’da başarılı bir modacı olmuş ve yaşadığı birkaç kötü ilişki kendisini bir seks objesi olarak gören ve onun sigara içmesini onaylamayan ve bunu onu dövmek için bahane olarak gören Tom Rogan ile evlenmesiyle sonuçlanmıştır. Kocasının (O tarafından Audra’yı yakalaması için kullanılmıştır) ölümünden sonra Ben’le birlikte Derry’den ayrılmıştır.
• Richard "Richie" Tozier:“Çöp Ağız” olarak bilinen Richie Kaybedenler’in en uçarı üyesi olup sürekli şakalar, taklitler yapıp ve O’ya karşı güçlü bir silah olduğu sonradan kanıtlanan “Sesler” çıkarır. Richie “kendi iyiliği için fazla akıllı” olup başını derde soktuğu anda can sıkıntısını hiper aktif espirilerle dışa vurur. Richie’nin Henry’e karşı küstah yorumları neredeyse Henry ve arkadaşları tarafından dövülmesine sebep olacaktı. Richie grubu birlikte tutmak anlamında en özverili kişi olup, Yedinin sihirli bir rakam olarak görmekte ve grubun bu sayıdan ne fazla ne de eksik olması gerektiğine inanmaktadır. Yetişkinliğinde Los Angeles’da başarılı bir DJ olmuştur. DJ olarak bir zamanlar sinir bozucu gerçekçi olmayan seslerini asıl çekim kaynaklarından biri olarak kullanır. Çocukken gözlerinin bozuk olması sebebiyle kalın çerçeveli gözlük kullanmış, yetişkinliğinde ise gözlüğünü kontak lenslerle değiştirmiştir.
• Edward "Eddie" Kaspbrak: Eddie narin ve hipokondriyak astıma sahip olup nereye gitse inhalatörünü de yanında götürür. Babasını erken yaşta kaybetmiş olup dominant ve sürekli onun için endişelen bir annesi vardır. Hikayenin sonraki kısımlarındanEddie’nin astımının psikolojik kaynaklı olduğu ortaya çıkar ve eczacısı inhalatörünün içinde ilaç yerine sadece su olduğunu açıklar. Eddie’nin sorunları Münchausen by proxy sendromu’n sahip annesinden kaynaklanmaktadır. Annesinin onun sağlığı için sürekli endişe duyması Eddie’yi ona bağlı olarak kalması için manipüle etmesinin bir yoludur. Henry onun kolunu kırdığı ve annesi arkadaşlarının onu hastanede ziyaret etmesini engellediği zaman Eddie nihayet annesine karşı durmuş ve ona kendisinin yardıma muhtaç bir çocuk olmadığı söylemiştir. Bir yetişkin olarak New York’ta başarılı bir limuzin şirketi kurmuş ve Myra isminde annesine çok benzeyen bir kadınla evlenmiştir. Ayrıca Henry’e karşı kendini savunabilecek gücü bulmuş ve kolu çocukken kırıldığı yerden tekrar kırılmasına rağmen en sonunda onu kırık bir şişeyle öldürmüştür. Kanalizasyonda kolunun kopmasının ardından grubun bir üyesinin kollarında kan kaybından ölmüştür.
• Michael "Mike" Hanlon: Mike gruba son katılan kişi olup grubun tek siyahi üyesi olup, ailesiyle büyük bir tarlada yaşamaktadır. Baptist inancı sebebiyle gruptan farklı bir okula gitmektedir. Henry’nin babası Mike’ın babasına uzun süreden beri bir kin beslemekte olup, Mike’ın kendisi de ırksal nedenlerle Henry tarafından eziyet edilmektedir. Mike Kaybedenler’le onlar Henry karşı taşlarla yapılan büyük savaşta Mike’a yardım etmelerinin ardından tanışır. Mike’ın babası palyaço Pennywise’ın resimleri de dahil olmak üzere Derry’nini tarihçesiyle ilgili fotoğrafların olduğu bir fotoğraf albümü tutmaktadır. Mike Kaybedenler’den şehirde kalıp 1958’yılına ait bütün olayları hatırlayan tek kişi olmuş ve yetişkinliğinde kütüphaneci olmuştur. Mike Derry’nin tarihçesi ve O hakkında araştırma yapmış ve 1985’de cinayetler tekrar başlayınca arkadaşlarını çağıran kişi olmuştur. Sonradan kurtulmasına rağmen Henry tarafından ciddi bir şekilde yaralanmış ve O’ya karşı yapılan son savaşta Kaybedenler’e (Bill, Ben, Bev, Eddie, and Richie) katılamamıştır. Mike daha sonradan iyileşmiş ve diğerleri gibi olayları unutmaya başlamıştır. Insomnia‘da Mike’ın hala kütüphaneci olarak çalıştığı ve 1993 yılında kitabın ana kahramanlarından birinin patron olduğu ortaya çıkmaktadır.
• Stanley "Stan" Uris: Stan gurubun en şüpheci üyesidir. Stan bir yahudi olup bu sebeple Henry tarafından eziyete maruz kalmaktadır. Mantık, düzenlilik ve temizlik onun kişiliğine köklü bir şekilde yerleşmiştir. O’nun gerçekten var olduğunu kabul etmekte en az gönüllü kişi olup mantığı başka her şeyden üstün tutmaktadır. Yetişkinliğinde Atlanta kökenli büyük bir muhasebe şirketinin üyesi olup Patty Blum isimli bir öğretmenle evlidir. Aslında 1985’de Mike’dan aldığı telefonun ardından küvette bileklerini kesip kendi kanıyla duvara “O” yazarak intihar eder. Ayrıca romanda Stan’nin O’nun sadece dişi olmayıp hamile de olduğunu bilen tek kişi olduğu güçlü bir şekilde ima edilir. Bu sebeple kan kardeşliği için yapılan yeminde Kaybedenler’in ellerini kesen kişi olmasına rağmen, Derry’ye dönüp antik terörle yüzleşmektense ölümü seçmiştir. Kitapta ayrıca Stan’nin çocukluğu hakkında diğerlerinden daha fazla şey hatırladığı ima edilir. Ne anlama geldiğini hatırlamadığını söylese de bazen Kaplumbağa ve Derry’deki diğer olaylar hakkında yorumlarda bulunur ve hikaye boyunca kendisinin orta derecede psişik olduğu (karısının iş başvurusunu kesin olarak tahmin eder, O’nun bazı aktivitelerine daha yüksek duyarlılık ve Kaybedenler’in diğer üyeleri tarafından “düzenli düşünme becerisine” yapılan referanslar) ima edilir. Bill O’yu George’un ölümünden sorumlu tuttuğu kadar Stan’nin ölümünden de sorumlu tutmaktadır.

Konusu

Kitap Derry'de yaşayan Bill Denbrough'un kardeşi George'un yağmurlu bir havada kayık yüzdürmesiyle başlar. Kayık bi kanalizasyon mazgalına düşer. George, orada palyaço kılığına girmiş biri tarafından kolu kopartılarak öldürülür. O 1700'lü yıllardan beri burada yaşayan insanları öldüren ve her 27 yılda bir uyanan bir yaratıktır. Milyonlarca yıl önce uzaydan gelmiş kendine bir barınak yapmış insanlar gelince kanalizasyonlara çekilmiştir. Bu yaratık insanların korktuğu şeylerin kılığına girer ve onları öldürür. Gerçek şekli insan beyninin algılayacağı şekilde bir örümcektir ama turuncu ışıklardan oluşan ve ölüm ışıkları denilen insan beyninin alamayacağı bir şekli daha vardır. Bu yaratık her uyandığında felaketler doğurur, çocukları ve gençleri öldürür, homoseksüel cinayetler ve yangın gibi afetlere yol açar. Kendilerine Kaybedenler Kulübü adını takan yedi çocuk bu yaratığı fark eder ve peşine düşer. Ama O şehir kurulduğundan beri burada yaşadığı için aynı zamanda şehrin kendisidir ve şehrin geleceği için burada yaşayanlar yaratık uyandığında olan cinayetleri fark etmemiş gibi yaparlar.O'nun kaplumbağa diye bir doğal düşmanı vardır, bu şey evreni kusup kabuğuna çekilmiştir. O onun öldüğünü düşünmektedir. Kaybedenler Kulübü O'yu ininde yakalar ve 1958 ağustosunda onu yaralarlar. Çocuklar O'nun öldüğünü varsayarak giderler ama olaylar tekrar başlarsa Derry'ye dönmek için söz verirler. Henry Bowers ve çetesi burada yaşayan çocukları tartaklayan bir gruptur. Grupta Henry Bowers önderliğinde Geğirti ve Victor Criss vardır. Aynı zamanda Patrick Hocsesster diye bir çocuk ara sıra onlara yardım eder; Patrick, Geğirti ve Victor sonradan O tarafından öldürülmüştür. 1985 yılında şehirde sadece Mike Hanlon kalmıştır; olaylar başladığında altı arkadaşını arar, Stan hariç hepsi gelir çünkü Stan intihar etmiştir. 6 arkadaş da Derry'de olanları ilk başta hatırlamazlar sonradan O hepsine şehirde tek tek farklı şekillerle görünür. O bu arada bir akıl hastanesinde kalan Henry'yi Derry'ye çağırır ve Kaybedenler Kulübü'nü öldürmesini ister, bunu kabul eden Henry şehre gelir, Mike'ı yaralar ama sonradan öldürülür. Kaybedenler Kulübü tekrar O'nun inine girer, Bill chüd ayiniyle O'yu yaralar ve sonra bütün grup O'yu öldürür. Bill bu olaylar sırasında O'nun maşa olarak kullandığı karısı Audra'yı katatonik halde alır ve Derry'de yaşamaya karar verir, romanın sonunda karısı uyanır ve biter.

Adaptasyonlar

Kitabın 1990 yılında palyaço Pennywise rolünde Tim Curry'nin oynadığı iki bölümlük bir televizyon uyarlaması yapılmıştır. John Ritter Ben Hanscom rolünde, Harry Anderson Richie Tozier rolünde, Richard Masur Stan Uris rolünde, Tim Reid Mike Hanlon rolünde, Annette O'Toole Beverly Marsh rolünde , Richard Thomas Bill Denbrough rolünde, Olivia Hussey Audra Phillips rolünde, Dennis Christopher Eddie Kaspbrak rolünde ve Michael Cole Henry Bowers rolünde oynamışlardır. 7 Haziran 2012 yılında The Hollywood Reporter romanın iki ayrı film olarak yönetmen Cary Fukunaga tarafından çekileceğini duyurmuştur. 5 Aralık 2014'de ilk kısmın geçmişte, ikinci kısmın şimdiki zamanda geçeceği duyurulmuştur. Cary Fukunaga'nın yönetmenlikten çekilmesi üzerine 16 Temmuz 2015'de yönetmen Andy Muschietti ile anlaşılmıştır. 13 Nisan 2016'da Stephen King Facebook sayfasından filmin yakında çekimlerine başlayacağını duyurmuştur. Bir hafta sonra stüdyo filmin gösterim tarihinin 8 Eylül 2017 olarak açıklamıştır.