Orkinos

Orkinos
Orkinos
Bilimsel sınıflandırma
Alem: Animalia (Hayvanlar) Şube: Chordata (Kordalılar) Sınıf: Actinopterygii (Işınsal yüzgeçliler) Takım: Perciformes Familya: Scombridae
Türler
Metne bakınız.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Orkinos ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. Wikispecies'te Orkinos ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.

Orkinos, Ton balığı olarak da bilinir, uskumrugiller (Scombridae) familyasından Thunnus, Euthynnus ve Katsuwonus cinslerini oluşturan boyu 5-6 metre, ağırlığı 900 kilograma ulaşabilen göçmen balık türlerine verilen ad.

Çok hızlı yüzerler. Kendinden küçük balıkları avlar. Eti konservecilikte kullanılır. Vücutları yuvarlak olup, ön kısmı büyük, arkaya doğru incelen bir yapıya sahiptir. İki dorsal yüzgeç arasında az bir mesafe vardır. Sekiz veya dokuz adet pinnul denen yalancı yüzgeç bulunur. Bu yüzgeçler hem sırtta, hem anal yüzgecin arkasında bulunur. Vücudun üst tarafı koyu mavi veya siyah, yanlar gümüşi beyaz, karın yüzgeci arasında sarkık iki et parçası bulunur. Kuyruk yüzgecinin kenarı beyaz renklidir. 1.000.000'a yakın yumurta bırakabilirler. Mart, Haziran, Temmuz, Ağustos ayları üreme dönemleridir.

Göçmen balıklardır. Sürü halinde gezerek, kendilerinden küçük balık türleriyle beslenirler. Sardalya, hamsi, tirsi, uskumru, torik, palamut, lüfer gibi balık sürülerini kovalar ve yerler. Saatte 65–70 km hızla yüzerler. Genç orkinoslar, sürü halinde torik ve palamutlarla birlikte boğazdan inerler. Üç yılda erginleşirler. Olgunlaşmış orkinoslarının ağırlığı bir tona, boyu 5-6 metreye kadar ulaşır.

Tokyo balık pazarında dondurulmuş ton balığı

Orkinos avcılarının çeşitli avlanma metotları vardır. Bu balıklar özel olta iğnelerine tüy veya bitki liflerinden yapılmış suni sinekler takılarak avlanırlar. Canlı sardalya balıkları bağlanarak sabit oltalarla da orkinos avcılığı yapılır. Bu tip avlar ancak gemilerle yapılır. Orkinos tekneleri yaklaşık 20-25 metre uzunluğunda olur. Teknenin motorları güçlü ve oldukça hızlı gitmeye müsaittir. Bu teknelerde yem olarak kullanmak için canlı sardalya havuzları ve yakalanan orkinosların muhafazası için soğuk hava depoları da bulunur. Amatör balıkçılar motorların arka güvertesinde döner koltuğa oturarak, makaralı oltayla bir spor olarak bu güçlü balıkları avlarlar.

Türler

• Bayağı orkinos (Thunnus thynnus) (Linnaeus, 1758).
• Benekli orkinos (Euthynnus alletteratus)
• Beyaz orkinos
• Çizgili orkinos (Katsuwonus pelamis)
• Güney mavi kanat orkinos (Thunnus maccoyii) (Castelnau, 1872).
• İnce orkinos (Allothunnus fallai)
• Kara kanat orkinos (Thunnus atlanticus) (Lesson, 1831).
• Kocagöz orkinos (Thunnus obesus) (Lowe, 1839).
• Köpekdiş orkinos (Gymnosarda unicolor)
• Küçük orkinos (Euthynnus affinis)
• Pasifik mavi kanat orkinos (Thunnus orientalis) (Temminck & Schlegel, 1844).
• Sarı kanat orkinos (Thunnus albacares) (Bonnaterre, 1788).
• Uzun kanat orkinos (Thunnus alalunga) (Bonnaterre, 1788).
• Uzun kuyruk orkinos (Thunnus tonggol) (Bleeker, 1851).

Kaynaklar

Dış bağlantılar

• Monterey Bay Aquarium's Seafood Watch program
• Bluefin tuna nutrition information
• Table of relative mercury levels in fish and shellfish (FDA)
• GotMercury.Org, a mercury-in-fish calculator based FDA data with the EPA's formula for safe exposure.