Paroksetin
Paroksetin (ticari adıyla Paxil) seçici serotonin geri alım inhibitörü olan bir antidepresan türüdür. Majör depresyon, obsesif-kompulsif bozukluk, panik bozukluğu, sosyal anksiyete bozukluğu, travma sonrası stres bozukluğu, yaygın anksiyete bozukluğu ve vazomotor semptomlar (örneğin sıcak basması ve gece terlemeleri, menopoz ile ilişkili) durumlarının tedavisinde kullanılmaktadır.[1][2]
İlacın ilk pazarlaması SmithKline şirketi tarafından 1992 yılında yapıldı.[3] İntihar girişimi her ne kadar 25 yaşın altındaki çocuk ve ergenlerde görülse de tüm antidepresanlarda olduğu gibi Paroksetin alan hastalarda da yaşanabilir. Yeni nesil antidepresanlar arasındaki farklar genellikle az ve yan etkilerle sınırlıdır. Diğer antidepresanlarla bu ortak yan etkileri ve kontrendikasyonları bulantı, uyku hali, cinsel yan etkilerdir.[4]
Endikasyonları
Paroksetin, birçok psikolojik rahatsızlığın tedavisinde kullanılır. Başlıca majör depresyon olmakla birlikte, obsesif kompulsif bozukluk (OKB), post-travmatik stres bozukluğu (TSSB), panik bozukluk, yaygın anksiyete bozukluğu (YAB) [5], sosyal fobi / sosyal anksiyete bozukluğu [5], Premenstrüel disforik bozukluk ( PMDB ) [6], menopoz ve sıcak basmasında kullanımı endikedir.
Paroksetin, resmi olarak ABD'de panik atak tedavisinde kullanımı onaylanmış ilk ilaçtır.[7]
Kontrendikasyonları
Paroksetin, 18 yaşın altındaki kişilerde ve hamilelerde kullanımı önerilmez.
Yan etkileri
(Parantez içindekiler plasebo uygulanan kimselerde görülen yan etkilerdir.) Paroksetin ve plasebo deneyi sonucunda, %26 (%9) bulantı, %12 (%8) ishal, %14 (%9) kabızlık, %18 (%12) ağız kuruluğu, %23 (%9) uyku hali, %13 (%6) uykusuzluk, %18 (%17) baş ağrısı, %1 (%0.3) hipomani, %4 (%1) bulanık görme, %6 (%2) iştah artışı, %5 (%3) sinirlilik, %4 (%2) parestezi, %13 (%6) baş dönmesi, %15 (%6) asteni, %8 (%2) titreme, %11 (%2) cinsel işlev bozukluğu görülmüştür.[8] Bu yan etkilerin çoğu geçicidir ve tedavi süresince kaybolur. SSRI tedavisinde görülen gastrointestinal yan etkilerin, merkezi ve periferik 5-HT3 reseptörün uyarılmasına bağlı olduğu düşünülmektedir.[9]
Yoksunluk sebebi görülmesi yüzünden tedavinin sonlandırılması birkaç hafta ile birkaç ay arasında dozun kademeli olarak azaltılmasıyla yapılır.[10]
İntihar
Paroksetin, çocuk ve ergenlerde intihar düşüncesinde artışa sebep olabilir. Fakat intihar nadir görülür ve Paroksetin ile ilgisini test etmek zordur. 2004 yılında yapılan Paroksetin kullanımı ile ilgili klinik çalışmalarda, anksiyete bozukluğuna sahip ve depresyonda olan çocuk ve ergenlerde intihar düşüncesinde artışa sebep olduğu gözlenmiştir.[11]
Yoksunluk sendromu
Birçok psikoaktif ilaçların aniden kesilmesi sonucunda yoksunluk sendromu belirtilerine sebep olduğu görülmüştür.[12] Paroksetin için ortak yoksunluk sendromu belirtileri, mide bulantısı, baş dönmesi, vertigo, uykusuzluk, kabuslar ve canlı rüyalar, gövdenin elektriklenmesi, ağlama ve strestir.[13][14] Diğer bir öneri, yarılanma ömrü daha uzun olan Fluoksetin (Prozac) kullanımıdır. Bu sayede yoksunluk sendromu belirtileri azaltılır.[15][16][17]
Kaynakça
- ↑ Sayfalar 19.173.371, genelleşmiş anksiyete bozukluğu tedavisinde güncel konular". "katzman MA (2009). .. 103-20: CNS Drugs 23 (2)". https://dx.doi.org/10.2165%2F00023210-200923020-00002.
- ↑ "Gıda ve İlaç İdaresi". 9 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151109014942/http://www.fda.gov:80/NewsEvents/Newsroom/PressAnnouncements/ucm359030.htm. Erişim tarihi: 28 Haziran 2013.
- ↑ Smith, Aaron. "Smith, Aaron". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304064741/http://money.cnn.com/2005/05/11/news/fortune500/generic/index.htm. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2005.
- ↑ "Modern antidepresanların dayanilabilirligi". https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18494538.
- 1 2 DS, Baldwin; IM, Anderson; DJ, Nutt; B, Bandelow; A, Bond; JR, Davidson; JA, Boer; NA, Fineberg ve diğ. ""Anksiyete bozukluklarının farmakolojik tedavi için kanıta dayalı rehberler: Psikofarmakoloji İngiliz Derneği öneriler".". https://dx.doi.org/10.1177%2F0269881105059253. Erişim tarihi: 2005.
- ↑ ""Adet öncesi disforik bozukluk için bir tedavi olarak paroksetin".". https://dx.doi.org/10.1097%2F00004714-199602000-00002.
- ↑ Joseph, Turner Francis. "Çağdaş Uygulama Sosyal Tan". Oxford University Basını ABD. 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160311192304/https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/0-19-516878-X. Erişim tarihi: 2005.
- ↑ ""Paxil, Paxil CR (paroksetin) dozaj, endikasyonları, etkileşimleri, yan etkiler ve daha fazlası.". Medscape. 10 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151110133215/http://reference.medscape.com:80/drug/paxil-brisdelle-paroxetine-342959. Erişim tarihi: 22 Kasım 2013.
- ↑ L, Brunton; B, Knollman; B, Chabner. "Goodman and of Therapeutics Gilman The Pharmacological Basis". 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160311192836/https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-0-07-162442-8.
- ↑ ""Basın açıklaması, Paroksetın ve diğer SSRI üzerinde CHMP toplantısı". Avrupa İlaç Ajansı 2004/12/09.. 4 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150904113627/http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/Press_release/2009/11/WC500015202.pdf. Erişim tarihi: 2007/08/24.
- ↑ ""Klinik verilerin gözden geçirilmesi ve değerlendirilmesi: psikotrop ilaçlar ve pediatrik intihar eğilimi arasındaki ilişki". 25 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20080625161255/http://www.fda.gov/OHRMS/DOCKETS/ac/04/briefing/2004-4065b1-10-TAB08-Hammads-Review.pdf.
- ↑ ""Anti-depresan bağımlılığı uyarısı".". 19 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20090119150645/http://news.bbc.co.uk:80/1/hi/health/1382551.stm.
- ↑ "Skaehill, Penny A.; Welch, E.B. (October 1997).". http://web.archive.org/web/20060503233730/http://www.ascp.com/publications/tcp/1997/oct/ssri.html.
- ↑ "Bhanji NH, Chouinard G, Kolivakis T, Margolese HC (2006).". 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160418062037/http://www.jptcp.com/cjcp_04-032_e69-r101631.
- ↑ ". "Antidepresan kesilmesi sendromları"". Haddad PM (2001). https://dx.doi.org/10.2165%2F00002018-200124030-00003.
- ↑ ""Tanınması ve antidepresan kesilmesi belirtileri yönetmek".". Haddad PM Anderson IM (Kasım 2007). 26 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160526214447/http://apt.rcpsych.org/content/13/6/447.full.
- ↑ "benzo.org.uk.". benzo.org.uk.. http://www.benzo.org.uk/healy.htmDependence. Erişim tarihi: 2013/04/23.