Performans durumu

Performans durumu, tıpta (onkoloji ve diğer alanlarda) kanser hastalarının genel iyilik halinin değerlendirilmesi için kullanılır. Bu ölçüme göre, hasta kemoterapiye dayanabilir mi, doz ayarlaması gerekli mi, ve palyatif tedavi gerekli mi gibi durumlara karar vermek amacıyla kullanılır. Aynı zamanda onkoloji hastalarında yaşam kalitesini değerlendirmek amacıyla da kullanılır.

Hesaplama sistemleri

Çeşitli sistemler vardır. En çok kullanılanları Karnofsky performans skalası ve Zubrod performans skalasıdır. Çocuk yaş grubunda ise Lansky performans skalası kullanılır.

Karnofsky performans skalası

Karnofsky performans skalası'nda 0'dan 100'e kadar puan verilir, 100 çok iyi sağlığı, 0 ise ölümü belirtir. Bununla beraber skalada her 10 puanlık aralık bir duruma tekabül eder. 1949 yılında Dr. Joseph H. Burchenal ve Dr. David A. Karnofsky tarafından tanımlanan skala, adını Dr. Karnofsky'dan alır^[1].

• 100% - normal, yakınması yok, semptom yok
• 90% - normal aktivitesini sürdürebilir, hastalığın birkaç semptomu veya bulgusu olabilir
• 80% - bazı zorluklarla beraber normal aktivitesini sürdürür, hastalığın minör bulgu ve belirtisi var
• 70% - kendine bakabilir, normal aktivite ve işini yapamaz
• 60% - gereksinimlerini karşılayabilir, nadir yardım gerekir biraz yardıma ihtiyaç duyar
• 50% - sıkça yardım ve tıbbi bakım gerekir
• 40% - özel bakım ve yardım gerekir
• 30% - hastane bakımı gerektirecek derecede sakat fakat ölüm riski yoktur
• 20% - çok hasta, hastanede aktif destek tedavisi gereksinimi vardır
• 10% - ölmek üzere
• 0% - ölüm.

ECOG/WHO/Zubrod performans skalası

ECOG performans skalası 0'dan 5'e kadar puan verir. 0 çok iyi sağlık durumuna, 5 ise ölüme tekabül eder^[2].

• 0 - Asemptomatik (Tam aktif, tüm hastalık öncesi aktivitelerini kısıtlama olmaksızın yapabilir)
• 1 - Semptomatik fakat tamamen ayakta (Zorlu fizik aktivitede kısıtlama var, ancak ayakta ve hafif işleri yapabilir. Örneğin hafif ev ve ofis işleri)
• 2 - Semptomatik, %50'den daha az yatakta (Ayakta ve kendi bakımını yapabilir, ancak herhangi bir işte çalışamaz ve gündüz saatlerinin %50'sinden fazlasını ayakta geçirebilir)
• 3 - Semptomatik, %50'den daha fazla yatakta (Kendi bakımını yapmakta zorlanıyor, gündüz saatlerinin %50'sinden fazlasında yatakta)
• 4 - Yatalak (Kendi bakımını yapamıyor, tam olarak sandalye veya yatağa bağımlı)
• 5 - Ölüm

Kaynaklar

1. Karnofsky DA, Burchenal JH. (1949). "The Clinical Evaluation of Chemotherapeutic Agents in Cancer." In: MacLeod CM (Ed), Evaluation of Chemotherapeutic Agents. Columbia Univ Press. Page 196.
2. Oken MM, Creech RH, Tormey DC, et al (1982). "Toxicity and response criteria of the Eastern Cooperative Oncology Group". Am. J. Clin. Oncol. 5 (6): 649–55. DOI:10.1097/00000421-198212000-00014. PMID 7165009. 

Dış bağlantılar

• Performans durumu hesaplayıcısı (Food and Drug Administration (FDA))
• Bir çizelgesi Karnofsky Performas Statüsünün.