Pişmaniye
Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. Ayrıntılar için maddenin tartışma sayfasına lütfen bakınız. Konu hakkında uzman birini bulmaya yardımcı olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
Pişmaniye | |
---|---|
Alternatif isim | Tel helva, çekme helva, tel tel, tepme helva, keten helva |
Ülke(ler) | Türkiye |
Türü | Tatlı |
Ana malzemeler | Un, tereyağı, şeker ip |
Pişmaniye veya diğer adlarıyla tel helva, çekme helva, tel tel, tepme helva, keten helva; İzmit'in bir tatlı türüdür. Özgün bir tatlı çeşidi olması, hafifliği, pişmaniyenin il dışında da aranmasını ve ilgi görmesini sağlamıştır.
Adı ve tarihi
Tatlının kökeni İran coğrafyasına dayanır. Tatlının görüntüsü koyun yününe benzediği için yün gibi anlamına gelen peşmek (پشمک) kelimesinin zamanla Türkçede "pişmaniye" diye söylenmeye başlandığı muhtemeldir. İlk kez Kandıralı Hayrettin Usta tarafından yapılan pişmaniye, Şekerci Hacı Agop Dolmacıyan adlı bir Ermeni usta tarafından ise pazarı sunulmuştur.[1][2][3]
Yapılışı
Tereyağı, vanilya (ya da kakao), limon tuzu, şeker, tahin, un ve sudan yapılır. Pişmaniye yapmak için ağda haline gelinceye kadar 170 derecede kaynatılan şeker mermer taşa dökülüp soğutulduktan sonra büyükçe bir halka biçimine getirilir. Büyük bir sininin üstüne konan kavrulmuş una eritilmiş tereyağı yedirilir. Ardından altı kişi ile birlikte halka biçimindeki ağda unun üstünde çevrilmeye başlanır. Her çevirişten sonra ağda yeniden halka biçimine sokulur. Sinideki unun hepsi ağdaya yedirilinceye, ağda tel tel hale gelinceye kadar bu işleme devam edilir. Çevirme sırasında ağdanın kopmamasına özen gösterilir.[2][3]
Kaynakça
- ↑ Kitap-lık. Yapı Kredi Yayınları. 2002. s. 223. http://books.google.com.tr/books?id=YDtkAAAAMAAJ&q=%22Pi%C5%9Fmaniye%22&dq=%22Pi%C5%9Fmaniye%22&hl=tr&sa=X&ei=TfewU8PrEKrD0QWohIDQDg&ved=0CB8Q6wEwAQ.
- 1 2 "Otoban Açıldı, Pişmaniye Üretimi Azaldı". Bianet. 24 Eylül 2002. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160305011928/http://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/13439=. Erişim tarihi: 30 Haziran 2014.
- 1 2 Çakar, Abbas (18 Aralık 2013). "Pişmaniyenin asıl mucidi İzmitli Ermeni ustaymış". Sabah. http://www.sabah.com.tr/Marmara/2013/12/18/pismaniyenin-asil-mucidi-izmitli-ermeni-ustaymis. Erişim tarihi: 30 Haziran 2014.