Preveze
Preveze, Yunanistan'ın Adriyatik Denizi'ne kıyısı bulunan illerinden (nomos) biri olup, Yunanistan'ın Epir coğrafi bölgesine dahildir.
27 Eylül 1538 tarihinde, Kaptan-ı derya Barbaros Hayreddin Paşa'nın Preveze Kalesi önünde, Andrea Doria komutasındaki Haçlı donanması ile yaptığı Preveze Deniz Savaşı Osmanlı donanmasının zaferiyle sonuçlanmıştır. Bu savaşta Andrea Doria'nın 166 (bazı tarihçilere göre 162) kadırgası, ve 60'a yakın Karaka (Navi)'si, Barbaros'un ise büyüklü-küçüklü 122 kadırgası bulunuyordu.
Bölgeyi,iklim şartlarını, düşmanın gücünü çok iyi bilen, 1561 yıl önce Roma ve Akdeniz'in kaderini değiştiren Actium savaşının hikayeleri ile büyüyen Barbaros Hayredin Paşa, düşmanın kadırgalardan ve karakalardan, Actium burnuna asker çıkarmasını fırsat bilerek, donanmasını körfezden çıkarmış ve top atışı ile asker sayısı azalan kadırgalara ve karakalara hücum etmiştir. Andrea Dorya daima fırtına tehdidi altındaki karışık güçlerden ve karma gemilerden oluşan donanmasını açık denize çekerek savaşı KaKaraka'larını daha verimli kullanacağı bir ortama almak istemiştir. Açık denizde üstünlüğünü kaybedeceğini bilen Barbaros Hayrettin Paşa düşman donanmasını takip etmeyerek sığ suda daha hareketli ve preveze kalesi ile Arta körfezinin vermiş olduğu coğrafi üstünlüğünü korumuştur. Bir amiral ve devlet adamı için elindeki gücü en verimli ve etkin bir şekilde kullanmak, kendisine üstünlük sağlayan coğrafi pozisyonda bulunmak her zaman için en doğru yoldur. 1561 yıl öncesinde Marcus Antonius'un, Oktavianus önünde yaptığı hatayı tekrarlaması, Osmanlı deniz gücünün ve Osmanlı deniz hakimiyetinin sona ermesi anlamına gelebilirdi. Aynı durum Andrea Doria içinde geçerlidir. Karma güçlerden oluşan özellikle farklı hız ve tarzdaki gemilerin kullanıldığı ve farklı rüzgarlar gerektiren bir orduyu sadece sayısal üstünlüğü nedeniyle Arta körfezine sokması Avrupa'nın tarihini ve kaderini değiştirecek bir yanlış olurdu. Birbirlerini iyi tanıyan, çağlarının en büyük denizcisi ve gerek yönetsel gerekse taktiksel becerileri yüksek olan iki amiralin donanmasını koruyarak rakip üzerinde üstünlük kurmaya çalışması son derece doğaldır. Barbaros Hayreddin Paşa öğleden sonra rüzgarın döneceğini bilerek mevkisini korumuş Coğrafi ve stratejik üstünlüğünü kullanarak Birleşik Avrupa donanmasının 39 gemisini savaş dışı bırakarak hiç gemi kaybetmeden üstünlüğünü kanıtlamıştır. Andrea Doria ise kayıpların azaltılması amacıyla savaş bölgesini müttefiklerinin karşı ısrarına rağmen terk etmiştir. Savaşın ertesi günü başlayan fırtına her iki amirali haklı çıkaran bir pozisyon yaratarak denizde yakaladığı gemileri Akdeniz'in farklı taraflarına dağıtmıştır.[1][2][3]
Kaynakça
- ↑ "Türklerin Deniz Muharebeleri",Müallim Fevzi,1932 Deniz Matbaası, İstanbul
- ↑ "Doria ve Barbaros" Jurien de la Graviere, 2006 Profil yayınları, İstanbul
- ↑ "Türk Tarihinin en büyük deniz savaşı: Preveze deniz savaşı, Ali Can Ertuğrul Denizcilik tarihi, 2014 İstanbul
