Stokastik

Stokastik, değişken, rastlantısal (rastsal) anlamına gelen sıfat. Stokastik süreçlerin istatistikte ve mühendislikte önemli bir yeri vardır. Stokastik bir sürece örnek olarak temel uygulamalardan bir tanesi verilebilir: Şirketler geçmiş talep miktarlarına bakarak, gelecek aylarda ürünleri için ne kadar çok talep olacağını tahmin etmeye çalışırlar. Bunu hiç yoktan tahmin etmek yerine, talebin geçmiş günler veya aylar boyunca nasıl davrandığını yakından incelerler. Talep stokastik, yani değişken bir miktar olduğu için talebi incelerken matematikten ve özellikle istatistikten faydalanırlar.

Beşeri bilimler

En basit sürekli stokastik yöntemlerden biri Brown devinimidir. Bu devinim ilk defa bitkibilimci Robert Brown tarafindan, suda oluşan polen taneciklerini mikroskopla incelerken gözlemlenmiştir.

Fizik

Stokastik Monte Carlo yöntemine "Monte Carlo" isminin verilmesi fizik araştırmacıları Stanisław Ulam, Enrico Fermi, John von Neumann ve Nicholas Metropolis gibi biliminsanları tarafından yaygınlastırılmıstır. Bu isim Ulam'in amcasinin kumar oynadigi Monaco'da bulunan Monte Carlo Kumarhanesi'ne bir atıftır. Rastlantısallıgın kullanılması ve yöntemin tekrarlayan yapısı kumarhanedeki aktivitelere benzerlik göstermektedir. Simulasyon metodları ve istatistiksel örneklemeler genellikle tam tersini yapmaktadır: simulasyon ile daha önceden anlaşılmış bir deterministik problemin test edilmesi. Bu "tersine" yöntem tarihsel olarak daha önceden biliniyor olsa da, genel bir yöntem olarak kabulu ve yaygınlasması Monte Carlo yontemiyle olmuştur.

Monte Carlo yöntemleri büyük miktarda rasgele sayılara ihtiyac duyar, ve bu da yalancı rasgele sayı üreteçleri alanında gelişmelere yol açmıştır. Bu tür yalancı rasgele sayı üreteçleri daha önceden istatistiksel örneklemelerde kullanılan rasgele sayı tablolarına nazaran çok daha hızlı sonuclara imkan sağlamıştır.

Biyoloji

Biyolojik sistemlerde, denge ve diger vestibular iletisim kanallarina stokastik "gürültü" eklenmesinin dahili geribesleme döngülerinde sinyal kuvvetini arttırıcı etkisi olduğu gözlemlenmistir.

Tıp

Stochastic effect, or "chance effect" is one classification of radiation effects that refers to the random, statistical nature of the damage. In contrast to the deterministic effect, severity is independent of dose. Only the probability of an effect increases with dose.

Jeomorfoloji

Yaratıcılık

Simonton (2003, Psych Bulletin), bilimde (biliminsanlarinin) yaratıcılığının sınırlı stokastik bir davranis oldugunu ve tüm bilimlerde yeni teorilerin, veya en azından bir kısmının, stokastik süreclerin bir ürünü olduğu görüşünü savunur.

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/8/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.