Ravachol
Ravachol (asıl adı François Claudius Koënigstein; d. 14. Ekim 1859 - ö. 11. Temmuz 1892, giyotinle infaz), eylemle propagandanın ilk uygulayıcılarından ve bu anlayışın simgesi olarak tarihe geçmiş Fransız anarşist.
Yaşamı
Ravachol, Hollandalı işçi Jean Adam Koënigstein ve Fransız Marie Ravachol’un çocuğu olarak Doğu Fransa’daki Saint-Étienne yakınındaki Saint-Chamond’da dünyaya geldi. Babası doğan çocuğu tanımayı ilk olarak reddediği için annesinin soyadını aldı. Çocuk yaşlardan itibaren içinde bulunduğu ağır çalışma koşulları ve büyük sınıf ayrımlarının bulunduğu bir toplum, politik görüşünü erkenden şekillendirmiş ve onu kararlı bir ateist ve sosyalist yapmıştır. Daha sonraları anarşist harekete katıldı. Bir dönem için yaşamını sahtecilik ve kaçakçılık ile kazandığı rivayet edilir. 1891’de tutuklandı ve cinayetten yargılandı. Cinayeti kabul etmedi, fakat birkaç hırsızlık ve mezar yağmacılığından sorumlu olduğunu itiraf etti. 1892’de hapishaneden kaçtı.
Eylemleri ve tutuklanışı
1 Mayıs 1891’de Kuzey Fransa’daki Fourmies’de ordunun 1. Mayıs göstericilerine açtığı ateş sonucunda dokuz kişi ölmüş ve otuz kişi yaralanmıştı. Yine aynı gün, Clichy’de polis, gösteri yapan anarşistlere saldırdı, kendilerini silahla savunan anarşistler, hapishane ve angarya cezalarına mahküm edildi. Misilleme eylemi olarak Ravachol 11 Mart 1892’de Clichy’deki hakimin evini, 27 Martta ise savcının evini bombaladı. Aynı ay, Fourmies’deki katliamdan sorumlu olan askeri birliğin kışlasına bombalı saldırıda bulundu. Her üç saldırı da büyük maddi zararla sonuçlandı.
Ravachol bir restoranda garsonun dikkatini çekmesi sonucunda tutuklandı. 26. Nisanda duruşması başladı; aynı gün tutuklandığı restoranın sahibi bir bombalı saldırı sonucu öldü. Bu, anarşistler ve devlet arasındaki küçük çaptaki bir savaşın başlangıcıydı.
Ravachol hakkında ilk hüküm ömürboyu angarya idi, bunu takiben 1. Mayıs 1892’de hakkında Octave Mirbeau tarafından kaleme alınan ve Zo d’Axa’nın yayımcılığını yaptığı anarşist dergi L’En Dehors’un 52. sayısında büyük dikkat çeken bir makale yayımlandı.
1890’daki ilk tutukluluğu sırasında Ravachol, o yıllarda kriminalist ve antropolojist Alphonse Bertillon’ın yeni geliştirdiği suçluların fotoğraflarının çekilmesi suretiyle eşgal kayıtlarının tutulması yöntemine göre dosyalara geçmişti. Bunun sonucunda 1892’deki duruşmasında, daha önce bir cinayet vakasının şüphelisi olduğu ortaya çıktı ve cezası giyotinle ölüm cezasına çevrildi.
Hükmün okunuşu sırasında ‚Yaşasın anarşi!’ şeklinde haykırdığı ve duruşma sırasında şunları söylediği rivayet edilir:
„Suçluları doğuran toplumdur. Onları ezmek yerine siz jüri üyeleri, zekanızı ve gücünüzü toplumu değiştirmeye kullanmalısınız. Bir devrimle tüm suçları ortadan kaldırırdınız ve nedenleri ortadan kaldırdığınız için, eylemleriniz, sonuçları cezalandırmak gibi aşağılık bir işle uğraşan bugünkü hukukunkinden çok daha büyük ve verimli olurdu.“
Ravachol’un infazından sonra 9 Aralık 1893’de intikam eylemi olarak, bir diğer Fransız anarşist Auguste Vaillant tarafından Fransız parlamentosu bombalandı.
Etkisi
Ravachol, "bombacı anarşist" tiplemesinin ilk örneği ve eylemle propaganda anlayışının tarihsel simgesi olmuştur. Duruşması zamanında büyük sansasyon yaratmış, anısına fransızca bir şarkı yazılmıştır. Émile Zola 1993’de aynı adla filme de uyarlanan Germinal adlı romanındaki anarşist Suwarin karakteri, büyük bir ihtimalle tarihsel olarak Ravachol’dan esinlenerek yaratılmıştır.