Resuliler
| Yemen tarihi |
Antik Tarihi
İslam Tarihi
Modern Tarihi
|
Resuliler, Eyyubilerin Arabistan Yarımadasının güney eyaletlerinden çekilmelerinden sonra Yemen ve Hadramut'ta hüküm süren (1229-1454) Müslüman hanedan.
Resuliler, güneyli Arapların efsanevi atası Kahtan'ın soyundan geldiklerini iddia etmekle birlikte, Oğuz kökenliydiler. Hanedanın korucusu Resul bir Abbasi halifesinin elçisiydi. Oğlu Ali Yemen'in son Eyyubi hükümdarı Mesud Salaheddin döneminde (1215-29) Mekke valiliğinde bulundu. Sonradan bütün ülkenin yöneticisi oldu. Resul'ün torunu I. Ömer bin Ali (hd 1229-50) önce Yemen'in batısındaki Zebid kentine yerleşti, daha sonra dağlık iç bölgelere taşınarak Sana'yı Resulilerin başkenti yaptı. Hicaz'ın 1252'den sonra Memluk egemenliği altına girmesine karşın, Mekke'nin yönetimini elinde tuttu.
İzleyen iki yüzyıl içinde Yemen önemli ve zengin bir Müslüman devlet durumuna geldi. Resuli hükümdarı 1258'de halife unvanını aldı. Çin, Hindistan ve Seylan'la (bugün Sri Lanka) siyasi ve ticari ilişkiler sürdürüldü ve Aden limanının açılması dış ticaretin canlanmasını sağladı. Ama Memlukler 14. yüzyıl ortalarında Mekke'de yaşanan karışıklıklardan yararlanarak Resulilerin iç işlerine karışmaya başladılar. Salaheddin Ahmed (hd 1400-24) bir süre için denetimi yeniden ele geçirdiyse de iç huzursuzluklar, köle ayaklanmaları ve veba, hanedanın çöküşünü hızlandırdı. Son Resuli hükümdarı güçlenen Tahiriler karşısında 1454'te tahttan çekildi ve Osmanlıların eline geçtiği 16. yüzyıla değin Yemen Tahirilerin egemenliği altında kaldı.