Rus-Çerkes Savaşı
Bu maddenin veya sayfanın tarafsızlığı konusunda kuşkular bulunmaktadır. Ayrıntılar için lütfen ilgili tartışma sayfasına bakınız. Şablonu çıkarmadan önce lütfen şablonun yardım sayfasını inceleyiniz. (Ağustos 2012) |
Rus-Çerkes Savaşı | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Taraflar | |||||||
Rusya İmparatorluğu | Kafkasya İmamlığı (batı) | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
I. Nikolay |
Hacı Khızbeç | ||||||
Kayıplar | |||||||
500.000 Çerkez zorunlu göçe tabi tutuldu. Buna karşı çıkan sayısız Çerkez, Ruslar tarafından öldürüldü. Göç eden Çerkezler, Osmanlı İmparatorluğunun çeşitli bölgelerine yerleştirildi. |
Rus-Çerkes savaşı (1759? - 1864) Çerkesya'da şiddetli savaşlar olmuştur. Savaşın nedeni Anadolu'yu ele geçirmek için Kuzeybatı Kafkasya'yı Rusların istenmesidir ve Ruslar, savaşlarla Kafkasya'yı ele geçirdiler. Çerkesya'yı 2 Temmuz (Eski takvimde 21 Mayıs) 1864'de ilhak ederek Çerkesler, Türkiye, Suriye, Irak ve Kosova'ya sürgün edildiler. Ruslar Çerkesya'yla 150 yıl savaş yaşadı.
Savaş öncesi Rus-Çerkes ilişkileri
Ruslar'ı Çerkeslerden ayıran Büyük Kabardiya (Doğu Çerkesya) idi.
Savaşın ilk yıllar
Ruslar 1763'te Çerkesya'ya savaş ilan ettiler. Rusların ve Polonların kışkırtması yüzünden Osmanlılar 24 Eylül 1768'de savaş ilan ettiler. Ruslar, 1769 Kasımında Baltık Denizi'ni geçerek, 1770'de Akdeniz'e gelerek Yunanları ayırmak ve ayaklandırmak istedi. Rus donanmasının 1769'da ayrıldığını duyan Kırım Hanı, Azak Kalesini ele geçirdi. 1770'de Avusturya, Prusya ve Rusya arasında Polonya'yı bölme antlaşması yaptılar. Ancak 1770'de Yunan isyanı Arnavut birliklerince bastırıldı. 1770 yılının Temmuz ayının ilk günlerinde Ruslar, Çeşme limanını bastılar. Ruslar 1771'de Azak'ı Kırım'dan geri aldılar. Ruslar, Lehlerin, Osmanlı'yı kışkırtması üzerine Ruslar, 27 Temmuz 1772'de Polonya ilk kez bölünerek, Avusturya, Prusya ve Rusya arasında bölündü.
Kabardiya'nın ilhakı
21 Ocak 1774'de padişah ölmüştü. Savaş kötüye giderken yeni padişah Abdülhamid geçti, 21 Temmuz 1774'de Küçük Kaynarca imzalandı. Bu antlaşmayla Kırım'a bağımsızlık verilerek Bağımsız Kabardiya'nın büyük bölümü Ruslar'a bırakılacaktı.