Süpertanker
Süpertanker terimi bugün genellikle 250.000 detveyt tonu(dwt) aşan ticari gemilere verilen isimdir. Varsayılan bu gemiler 2 ile 3 MMbbl veya 2 ile 3 milyon varil ham petrol taşıma kapasitesine sahiptir.[1]
Sınıflandırma
Çoğu kez televizyon, haber, film veya gazetelerde bu "Süpertanker" terimi geçsede, aslında "Süpertanker" diye bir resmi kullanım veya deniz ticaretinde bir terim yoktur. Ticaret dünyasında bu terimin yerine uluslararası geçerli Very-Large Crude Carriers (VLCC) ve Ultra-Large Crude Carriers (ULCC) teknik terimler kullanılır.
Bugüne kadar üretilen en büyük süpertanker; Jahre Viking veya Seawise Giant (şu an Knock Nevis) adı altında süresiz demirlemiş olan 564.763 detveyt tonluk (dwt) ham petrol tankeridir. Teknik ve ekonominin gelişmesi ile bu gemilerin ebatlarıda daima büyümüştür. 1950´lerde süpertanker diye geçen gemiler 1990 ve 2000´lerde ufak bir standart çaptadır.
2002 senesinden sonra üretilen en büyük 4 süpertankerlere V Plus (V artı) sınıfı ismi verilmiştir. Bu 4 gemi yunan Hellespont Steamship Corporation denizcilik şirketi tarafından Güney Kore Daewoo tersanesinde yaptırılmıştır.
Şu anki ticari isimleri TI Asia, TI Europe, TI Oceania, and TI Africa'dır.
| Sınıf | Detveyt tonaj (dwt) |
|---|---|
| Aframax ("Süpertanker" sınıfından çıkmıştır) | 80.000-120.000 |
| Suezmax ("Süpertanker" sınıfından çıkmıştır) | 130.000-160.000 |
| VLCC | 200.000-320.000 |
| ULCC | > 320.000 |
| V Plus | > 440,000 |
Tarihi
1960'lara kadar uluslararası (ham petrol) denizcilik özellikle Süveyş Kanalı ağırlıklı olduğu için, üretilen (Süper-)tankerler Suezmax sınırına bağlı kalmışlardır. Zamanın Süveyş Kanalı kapasitesi 45.000 tonluk su deplasman'a müsaade veriyordu.
1967'de Altı Gün Savaşın dan dolayı bu kanal 1967 ile 1975 yılları arasi trafiğe kapatılmıştır. Orta Doğu Petrol yatakları'ndan ham petrol ticareti mecburen Ümit Burnu'ndan gerçekleştirimesi lazımdı. Yani artık aynı ticaret için koscaca Afrika kıtası etrafından dolaşılması mecburiydi. Bu yeni zorunluğa, ekonomik tek çözüm, varsayılan tanker kapasitelerini katlamak olmuştur. Bu tarihten itibaren artık her yıl yeni tonaj rekorları kırılmıştır.
Bu süpertankerlerin ilk yıllarında çoğu limanların derinliği yeterli olmadığından petrol genelde burada az su deplasman'lı gemilere aktarılmıştır.
Hukuksal konumlar
Exxon Valdez kazası´ndan sonra ABD karasularına girecek her tanker 2015 senesine kadar çift cidarlı olması mecburiyeti koşulmuştur (Oil Pollution Act of 1990 (OPA-90). Avrupada ise Erika (1999) vePrestige (2002) kazaları sonucu aynı çift cidarlı mecburiyeti en geç 2010 senesine kadar yürürlüğe girmesine karar almıştır.
Şu an en büyük çift cidarlı süpertanker 2002 senesinde yapılan TI Asia tankeridir ve 441.893 deadweight tondur.
Süpertankerler (bir kaçı)
- Knock Nevis, 2004´de süresiz demirlemiştir
- TI Asia, eski adı Hellespont Alhambra
- TI Europe, eski adı Hellespont Tara
- TI Oceania, eski adı Hellespont Fairfax
- TI Africa, eski adı Hellespont Metropolis
- Esso Atlantica, hurdaya çıkarılmıştır
- Esso Pacific, hurdaya çıkarılmıştır
- Torrey Canyon, ilk süpertanker, 1967´de hurdaya çıkarılmıştır
Dış bağlantı
Notlar
- ↑ Kıyas: Birleşik Krallık ve Ispanya ortak günlük petrol tüketimi 3,2 milyon varildir. http://www.nationmaster.com/graph/ene_oil_con-energy-oil-consumption