Saim Osman Karahan
Saim Osman Karahan (5 Şubat 1939; Köstence, Romanya - 23 Nisan 2015, İstanbul, Türkiye) - Kırım Tatar dil bilgini ve yazar.
Yaşamı
Saim Osman Karahan 5 Şubat 1939'da Romanya'nın Köstence şehrinin Koşu (Coiciu) mahallesinde öğretmen ve din adamı bir babanın oğlu olarak dünyaya geldi. Ataları Kırım Savaşı sonrasında 1860'lardaki göç dalgalarıyla Kırım'dan o zamanlar Osmanlı toprağı olan Dobruca'ya göç etmişlerdi.
Babası Sait Osman Köstence'de tanınmış bir öğretmen ve din adamıydı. Çocukluğu II. Dünya Savaşı’nın zorlu işgal yıllarında çoğunlukla fakir ailelerin ikâmet ettiği Koşu mahallesinde geçti.
1956’da Bükreş Üniversitesi’nde matematik-fizik bölümünü kazandı. Üçüncü sınıfta iken hastalanarak fakülteden ayrılmak zorunda kaldı. Sonrasında maruz kaldığı sosyal ayrımcılık sebebiyle Türkiye'ye göç etme kararı aldı. 2 Nisan 1964’te Türkiye’ye göç etmek üzere gemi ile yola çıktı.
İstanbul'da İstanbul Teknik Üniversitesi'ni kazandı. Ancak maddi imkansızlıklar nedeniyle 1 sene sonra ayrılmak zorunda kaldı. Hem çalışıp hem de okuduğu Ankara'ya yerleşti. 1966-1971 yıllarında Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi, Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü'nünde tahsilini tamamladı.
1974 yılında evlenerek İstanbul'a yerleşti ve 1990 yılına kadar bir fabrikada üretim planlama şefi ve muhasebeci olarak çalıştı. İki çocuk babası oldu.
Romanya'daki gençlik yıllarında çalışıp hazırlamaya başladığı Dobruca Kırım Tatar Ağzı Sözlüğü'nü 60 yıl gibi bir zaman zarfında tamamlayarak 3 cilt halinde 2012'de yayınladı. Bu başyapıtının dışında Dobruca ve Kırım'daki Kırım Tatar edebiyatının önemli isimleri üzerine yaptığı araştırma ve çalışmalarını derleme eserler halinde neşretti.
Saim Osman Karahan “Dobruca Kırım Tatar Ağzı Sözlüğü” adlı eseri ile Kırım'ın en prestijli kültür-sanat ödülü olan 2013 yılı Bekir Sıtkı Çobanzade Ödülüne “Kırım Tatar filolojisi ve folkloru alanında en iyi bilimsel ve bilimsel-metodik çalışma” dalında layık görüldü.[1] Aynı yıl Romanya'daki Kırım Tatar kültürü, sanatı ve edebi değerlerinin gelişmesi ve desteklemesine katkıda bulunan "Mehmet Niyazi Ödülü" Saim Osman Karahan'a verildi.[2] Saim Osman Karahan Mehmet Niyazi'nin ruhuna ithaf ettiği “Dobruca Kırım Tatar Ağzı Sözlüğü” adlı eseri ile bu ödüle layık görüldü.[3]
25 Mart 2015'te Qırımtatar Yazıcılar Birligi (Kırım Tatar Yazarlar Birliği) fahri üyeliğine kabul edildi.[4]
Saim Osman Karahan 2009 yılından başlayarak, İstanbul’da yayınlanan Emel Dergisi’nin yazıişleri müdürlüğünü ve Bahçesaray dergisinin yazıişlerini yürüttü.
Saim Osman Karahan Kırım Tatarca, Türkçe, Romence, Rusça, Fransızca ve Latince biliyordu. Saim Osman Karahan 23 Nisan 2015'te İstanbul’da vefat etti.[5]
Kitapları
- Dobruca Kırım Tatar Ağzı Sözlüğü (2012)
- Dobruca Hikâyeleri (2011)
- Ant Etkenmen - Numan Çelebi Cihan (2002)
- Ocaqay (2015)
Yayına Hazırladığı kitapları
- Kırım Hikâyeleri -1 (2016)
- Molla Abbas Frenğistan Diyarında - İsmail Bey Gaspıralı (2014)
- Dobruca'nın Davuşı I-II-III - Mehmet Vani Yurtsever (2003,2013)
- Saylama Eserler I-II - İsmail Ziyaeddin (2013)
- Kültürümüzün Meseleleri - Ahmet-Naci Cafer Ali (2012)
- Türkniñ Öz Qardaşı - Tahsin İbrahim (2011)
- Qırım - Necip Hacı Fazıl (2011)
- Dobruca'dan - Müstecib Ülküsal (2007)
- Ömürniñ İçinden - Vasfiye Qıpçaq (2004)
- Balalar İçün - Vasfiye Qıpçaq (2004)
- Sagış - Memet Niyazi (2003)
Tercüme kitaplar
- Kökünden Koparılmış - M.Can Aktaş (2013) (Fransızcadan tercüme)
Kaynakça
- ↑ Bekir Çobanzade Ödülleri sahiplerini buldu - 19.06.2015 tarihinde erişildi.
- ↑ 2013 Mehmet Niyazi Ödülü Saim Osman Karahan'a verilecek - 19.06.2015 tarihinde erişildi.
- ↑ Saim Osman Karahan, Mehmet Niyazi Ödülü’nü törenle aldı - 19.06.2015 tarihinde erişildi.
- ↑ Saim Karahan ve Zafer Karatay Kırım Tatar Yazarlar Birliği üyesi - 19.06.2015 tarihinde erişildi.
- ↑ Saim Osman Karahan vefat etti. - 19.06.2015 tarihinde erişildi.
Dış bağlantılar
- Dil Araştırmaları Güz 2013, Sayı 13. Yayın değerlendirme ve Tanıtma - Işılay Işıktaş Sava
- Scriitorul Saim Osman Karahan a fost distins cu premiul Mehmet Niyazi - ediţia 2013 (Rumence)
- Ушел из жизни крымскотатарский ученый, патриот Саим Осман Карахан (Rusça)