Savaş Dinçel
Savaş Dinçel | |
---|---|
Doğum |
Halil Savaş Dinçel 1 Nisan 1942 İstanbul, Türkiye |
Ölüm |
20 Aralık 2007 (65 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Milliyet | Türk |
Diğer ad(lar)ı | Halil |
Meslek | Oyuncu, yönetmen |
Etkin yıllar | 1979-2007 |
Evlilik(ler) | Sumru Dinçel |
Çocuk(lar) | Barış Dinçel |
Halil Savaş Dinçel (d. 1 Nisan 1942, İstanbul) - ö. 20 Aralık 2007, İstanbul), Türk oyuncu, karikatürist ve film yönetmeni.
Yaşamı
1 Nisan 1942 yılında İstanbul'un Fatih ilçesinde doğdu. İlkokulu Koca Ragıp Paşa İlkokulu'nda tamamladıktan sonra İstanbul Erkek Lisesi'ne kaydoldu. Tiyatro eğitimine İstanbul Belediyesi Konservatuvarı Tiyatro Bölümü'nde başladı. Tiyatro eğitiminin yanı sıra amatör olarak karikatür çizmeye başladı. Tiyatrocu olarak ilk kez İstanbul Şehir Tiyatroları'nda sahne aldı.
1980 askeri darbesi sonucu sıkıyönetim ilanı ile İstanbul Şehir Tiyatroları'ndan uzaklaştırıldı. Komünizm propagandası yapmakla suçlanan Dinçel ve Müjdat Gezen, 1983'te mahkemeye, birbirlerine kelepçelenerek götürülmüştür.[1] İki arkadaşa, 1978'de Müjdat Gezen'in yazdığı, Savaş Dinçel'in resimlediği Çizgilerle Nâzım Hikmet kitabı nedeniyle 12 Eylül 1980 sonrasında dönemin ünlü 141 ve 159. maddelerinden haklarında dava açıldı. Bu dava nedeniyle tutuklanan Dinçel ve Gezen, 4 Haziran 1983 tarihinde İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi'ne elleri birbirlerine zincirlenmiş olarak getirildi.[1] O dönem cezaevlerinde zorunlu olan "tek tip" giysiler içinde olan iki dost, bileklerindeki kelepçeleri gizlemeye çalışmamış, aksine görünmesi için kollarını öne doğru çıkarmıştı. "Komünizm propagandası yapmak ve hükümetin manevi şahsiyetini tahkir etmek" iddiaları ile 21 yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılanan Gezen ve Dinçel, bir süre tutuklu kaldıktan sonra beraat ettiler.
Savaş Dinçel darbeden sonra Güldürü Eğitim Merkezi'nde karikatürist olarak çalıştı. Bir süre Günaydın gazetesinde karikatüristlik yaptı. Burada "Tonton" adlı karikatür bantlarını hazırladı. Danıştay'ın mesleğe iadesi kararını onaması ile birlikte Şehir Tiyatroları'nda tekrar çalışmaya başladı. İki tane karikatür sergisi açtı. "Çizgilerle Nazım Hikmet" adlı çizgi roman bir kitap hazırladı. Ziya Öztan'ın yönetmenliğini üstlendiği Kurtuluş ve Cumhuriyet filmlerinde İsmet İnönü'yü canlandırdı. Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu, Gen-Ar Tiyatrosu, AST ve Münir Özkul ile birlikte çalıştı.
Kuruluşundan itibaren MSM - Müjdat Gezen Sanat Merkezi'nde öğretim üyesi olarak görev yapmış, kısa bir süre de Kadir Has Üniversitesi Konservatuvarı'nda "sahne takbikatı" dersi vermiştir.
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı ve ikinci cumhurbaşkanı olan İsmet İnönü'ye olan büyük fiziki benzerliği nedeniyle sık sık İnönü'yü canlandırmıştır.
2002'de Nusret baba karakterini canlandırdığı dizi Ekmek Teknesi ile herkesin beğenisini kazanan oyuncu, mahallelinin her derdine derman olduğu gibi, insanların akıl danıştığı bir karakter profili çizmiştir. Mahallenin "bir bilen"i olan Nusret baba karakteri, zaman zaman muzipliği ile de izleyenleri güldürmüştür. Dizideki rolü itibariyle fırıncı olan Nusrettin Somuncu, mahallelinin babasıdır ve "baba büyüksün" denilerek sevilmektedir. Sanatçı, bu rolü ile Türk halkının gönlünde önemli bir yere sahip olmuştur.
Savaş Dinçel, oğlu Barış Dinçel'in belirttiği üzere, aynı zamanda bankamatik şifresi olarak kullandığı "1402" sayılı sıkıyönetim yasasına dayanılarak 12 Eylül 1980 döneminde uzaklaştırıldığı dönem dışında Şehir Tiyatroları'nda oyunculuk ve yönetmenlik yaptı. Bunun yanı sıra yan uğraş olarak çizim ve afiş işleriyle de ilgilendi.
Ölümü
Savaş Dinçel, Sessiz Gemiler dizisinin çekimi sırasında rahatsızlanarak ciddi bir operasyon geçirdi. 20 Aralık 2007 tarihinde İstanbul'daki evinde iç kanama geçirdi ve aynı gün Memorial Hastanesi'nde yapılan tüm müdahalelere rağmen hayatını kaybetti. Vefatının, rahatsızlığından kaynaklı olduğu görüşünü doktoru yalanlamıştır.[2] Vefat sebebi, "kardiak arrest" olarak açıklanmıştır.[3]
21 Aralık 2007 tarihinde cenazesi İstanbul'daki Zincirlikuyu Mezarlığı'na toprağa verilmiştir.
Eserleri
Rol aldığı tiyatro oyunları
- Yaprak Dökümü: Yaşar Nuri Güntekin - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 2003
- Hamlet 2001: William Shakespeare - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 2001
- Sersem Kocanın Kurnaz Karısı : Haldun Taner - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 2000
- Godot'u Beklerken: Samuel Becket - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1996
- Meraklısı İçin Öyle Bir Hikaye: Sait Faik Abasıyanık\Savaş Dinçel - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1995
- Müfettiş: Nicolay Gogol - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1991
- Artiz Mektebi: Müjdat Gezen - Müjdat Gezen Tiyatrosu - 1988
- Keşanlı Ali Destanı: Haldun Taner - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1987
- Evleme: Nicolay Gogol - İstanbul Şehir Tiyatrosu
- Vişne Bahçesi: Anton Çehov - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1987
- On İki Öfkel Adam: Reginald Rose - İstanbul Şehir Tiyatrosu 1983
- Montserrat: Emmanuel Robles - İstanbul Şehir Tiyatrosu
- Pazartesi Perşembe : Musahipzade Celal - İstanbul Şehir Tiyatrosu
- Sultan Gelin: Cahit Atay - İstanbul Şehir Tiyatrosu
- Küçük Prens: Antoine de Saint-Exupéry - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1967
- Kocadağlar Ağası: Sabahattin Engin - İstanbul Şehir Tiyatrosu 1967
- Cyrano de Bergerac: Edmond Rostand - İstanbul Şehir Tiyatrosu 1967
- Bozuk Düzen: Güner Sümer - Ankara Sanat Tiyatrosu - 1965
- Yosma: Ruzante - Ankara Sanat Tiyatrosu - 1964
- Vlademir Komarov: İstanbul Şehir Tiyatrosu
Yazdığı oyunlar
- Uçurtmanın Kuyruğu
- Gürültülü Patırtılı Bir Hikaye
- Meraklısı İçin Öyle Bir Hikaye
- Çok Orijinal Bir Oyun
Çizgi roman ve karikatür albümleri
- Çizgilerle Nâzım Hikmet
- Çoksesli
Yönettiği oyunlardan bazıları
- Uçurtmanın Kuyruğu: Savaş Dinçel - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 2001
- Fareli Köyün Kavalcısı: Adrian Mitchell - İstanbul Şehir Tiyatrosu
- Kuyruklu Yıldız Altında: Hüseyin Rahmi Gülpınar/Güner Sümer - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1998
- Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım: Haldun Taner - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1994
- Küçük Prens: Antoine de Saint-Exupéry - İstanbul Şehir Tiyatrosu
- Yolcu: Nazım Hikmet - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1976
- Suçsuzlar: M.Roli\V. Vincenzoni - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1976
Filmografi
Filmin Adı | Oynadığı Karakter | Yıl |
---|---|---|
Sessiz Gemiler | Mümtaz bey | 2007 |
Hatırla Sevgili | İsmet İnönü | 2007 |
Bir İhtimal Daha Var | Mercan | 2006 |
Esir Kalpler | Rüçhan Akerman | 2006 |
Eve Dönüş | Sacit | 2006 |
Sevda Çiçeği | Naşit | 2006 |
Can | 2006 | |
Bir Salkım Üzüm | 2005 | |
Ölümüne Sevdalar | Barbayani | 2005 |
Peki Olur Şekerim | 2003 | |
Kurtlar Vadisi | Fırıncı Nusrettin | 2003 |
Abdülhamit Düşerken | Tevfik Paşa | 2002 |
Ekmek Teknesi | Nusrettin | 2002 |
Çemberler | 2000 | |
Sinekli Bakkal | 2000 | |
Bizi Güldürenler | 2000 | |
Abuzer Kadayıf | 2000 | |
Dar Alanda Kısa Paslaşmalar | Hacı | 2000 |
Cumhuriyet | İsmet İnönü | 1998 |
Ağır Roman | Berber Ali | 1997 |
Azmi | 1995 | |
Oğlum Adam Olacak | 1995 | |
Çözülmeler | 1994 | |
Kurtuluş | İsmet İnönü | 1994 |
Bizimkiler | Şükrü 1997-2002 | 1989 |
Ateşböceği | Metin | 1987 |
Merdoğlu Ömer Bey | 1986 | |
Aşık Oldum | Haluk | 1985 |
Kızlar Sınıfı | 1984 | |
Üç İstanbul | Moiz | 1983 |
Hababam Sınıfı Güle Güle | Müjdat | 1981 |
İttihat Ve Terakki | 1980 | |
Gül Hasan | 1979 |
Ödülleri
- Afife Tiyatro Ödülleri : Yılın En Başarılı Müzikal ya da Komedi Erkek Oyuncusu-Sersem Kocanın Kurnaz Karısı-2000
- 8. ÇASOD "En İyi Oyuncu" Ödülleri, 2001, En İyi Erkek Oyuncu, Dar Alanda Kısa Paslaşmalar
- 20. İstanbul Film Festivali, 2001, En İyi Erkek Oyuncu, Dar Alanda Kısa Paslaşmalar
- 22. Siyad Türk Sineması Ödülleri, 2000, En İyi Erkek Oyuncu, Dar Alanda Kısa Paslaşmalar
- 2. Lions Tiyatro Ödülleri, 2002, Yılın Oyun Yazarı, Uçurtmanın Kuyruğu
Dış bağlantılar
- 1 2 http://1.bp.blogspot.com/-QZFGJxqx2lU/Ucyp0JsuXFI/AAAAAAAAIw8/QG9Uhd0vvJc/s1235/m%C3%BCjdat2.jpg
- ↑ http://www.hurriyet.com.tr/savas-dincel-vefat-etti-7898207
- ↑ http://application2.ibb.gov.tr/ces/Detay.aspx?KAYIT_NO=1583329&BOLGE=BEYO%C4%9ELU&YIL=2007