Selman Ada

Selman Ada
Doğum 24 Şubat 1953 (1953-02-24)
Ceyhan, Adana
Alanı Orkestra Şefi, Besteci
Ünlü yapıtları Ali Baba ve Kırk Haramiler, Aşk-ı Memnu, Başka Dünya

Selman Ada (d. 24 Şubat 1953, Ceyhan), Türk besteci, orkestra şefi ve piyanist.

Bütün eserleri külliyen basılan ilk Türk bestecidir[1] ve İstanbul Devlet Opera ve Balesi'ne atanan ilk Türk genel müzik direktörüdür. 1973’te 20 yaşındayken İstanbul Opera Orkestrasını yönetmeye başladığında “dünyanın en genç opera orkestra şefi” olarak tarihe geçmiştir[1]. Selman Ada, 24 Temmuz 2014 tarihinde, Rengim Gökmen'in görevinden alınması sonrası; Devlet Opera ve Balesi Genel Müdür ve Sanat Yönetmenliği görevine vekaleten getirilmiştir.[2]

Ali Baba ve Kırk Haramiler, Aşk-ı Memnu adlı operalar ile Mavi Nokta ve "Mevlid Kantat" adlı oratoryoların bestecisidir.

Yaşamı

1953'te Ceyhan'da dünyaya geldi. Müziğe Ferdi Ştatzer'in ve Mithat Fenmen'in öğrencisi olarak başladı[3].

1965'te devlet tarafından 6660 sayılı "Harika Çocuk Yasası" kapsamına alınarak ailesiyle birlikte Paris Ulusal Yüksek Konservatuvarı'na gönderildi. Bu yasa kapsamında eğitim görmüş tek kompozitör ve orkestra şefidir[1]. Paris'te Pierre Sancan, Pierre Pasquier, Anette Dieudonné, Christian Manen, Roger Boutry, Elsa Barraine gibi dünyaca ünlü ustalarla çalıştı[4] . 1965’te 12 yaşındayken yazdığı “Solfej Metodu” ile Fransa’nın müzik eğitimi tarihine geçti[1]. 1971'de 18 yaşındaki Selman Ada, okulundan beş ayrı dalda birinci olarak mezun oldu[1].

1973'te İstanbul Devlet Opera ve Balesi'nde Genel Müzik Direktörü Robert Wagner’in asistanı ve öğrencisi olarak göreve başladı[4]. 1975'te son anda hastalanan orkestra şefinin yerine provasız çıkarak Don Giovanni operasını yönetti. Bu olay sayesinde “dünyanın en genç opera orkestra şefi” olarak tarihe geçti ve olağanüstü başarısı nedeniyle hemen Aydın Gün tarafından bu kuruma orkestra şefi olarak atandı[1].

1979'da Ankara Devlet Opera ve Balesi'nde Genel Müzik Direktörü olarak çalıştı. Kurumda bu göreve gelen ilk Türk sanatçı idi.

1980'de Paris'e dönerek "Ecole Normale Superieure de Musique"'te opera korrepetitörlüğü ve orkestra yönetimi bölümünü kurdu. Bu kruumda eğitmenliği yedi yıl sürdürdü. Bir yandan da ünlü tenor Mario del Monaco’ya eşlikçilik yaptı[4]. 1987'de Türkiye'ye dönerek yeniden İstanbul Operası Orkestra şefliğini üstlendi. 2002'de Mersin Devlet Opera ve Balesi’nde genel müzik direktörü olarak çalıştı.

15 Ekim 2011 tarihinde, Samsun'da İlkadım Sanat Merkezi'ni kurmuş ve bu merkezin kurucu Genel Sanat Yönetmeni olarak bilgi ve tecrübelerini yetişecek yeni nesillere aktaracaktır.[5]

Besteciliği

Yedi yaşından beri beste yapmakta olan Selman ada, orkestra şefi, besteci ve piyanist olarak Türkiye'de ve Avrupa ülkelerinde binden fazla temsil, konser ve resital verdi[1]. Sanatçı, bestecilikte 50. yılını 2011'de kutladı.

Piyano ve oda müziği ağırlıklı eserler yazan sanatçının üç sahne eseri vardır. Bunlardan ilki olan “Ali baba ve Kırk Haramiler", dünya prömiyerinin Ankara Devlet Opera ve Balesi tarafından gerçekleştirildiği 1991'den beri sürekli sahnelenmekte ve ilgi görmektedir.Selman Ada bugüne kadar 60'tan fazla eseriyle çok sesli Batı müziğiyle Türk kültürünü harmanlamayı başaran,''Ali Baba ve Kırk Haramiler'' operasıyla dünya opera repertuvarına giren ilk Türk besteci unvanına sahiptir.

İkinci sahne eseri Tarık Günersel'in yazdığı şiirlerden oluşan "Mavi Nokta Orotoryosu"'dur. Eser ilk defa 1996'da İzmir Devlet Opera ve Balesi tarafından seslendirildi. Sahne versiyonu ise ilk defa Ankara Devlet Opera ve Balesi tarafından 2004-2005 sezonunda koreograf Mehmet Balkan tarafından sahnelendi.

"Aşk-ı Memnu” operasının dünya prömiyeri (libretto: Halit Ziya Uşaklıgil’den hareketle Tarık Günersel), romanın yazılışının 100. yılında, 23 Ocak 2003’te Mersin Devlet Opera ve Balesi’nde bestecinin şefliğinde, yönetmen Çetin İpekkaya tarafından gerçekleştirildi.

Sanatçının oratoryo ve operaları İngilizce, Almanca, Flamanca ve Fransızcaya tercüme edilmekte, bütün eserleri Almanya'da bir yayınevi tarafından beş dilde basılmaktadır[6].

Sanatçı, Süleyman Çelebi'nin eseri olan 1409 tarhli Mevlid adlı eseri kantat formunda besteledi. "Mevlit Kantat" adlı eser ilk defa 20 Nisan 2011'de İstanbul'da kendi şefliğinde seslendirildi[7]

Eserleri

Piyano eserleri

Oda müziği eserleri

Şan-piyano eserleri

Koro eserleri

Senfonik eserleri

Oratoryo/Orkestra-Şan Eserleri

Operalar

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. 1 2 3 4 5 6 7 Selman ADA; Wayback Machine (archived 2 Mayıs 2008)
  2. ↑ Rengim Gökmen görevinden alındı
  3. ↑ Selman Ada, Hocanın Namı, Tiyatrom.com sitesi, Erişim tarihi:15.09.2011
  4. 1 2 3 Yavuz Daloğlu, Olağanüstü Yetenekli Büyük Bir Sanatçı: Selman Ada, Tiyatrom.com sitesi, Erişim tarihi:14.09.2011
  5. ↑ Sanatsız Kalmayalım
  6. ↑ Klasiknotları sitesi, Şef Tanıtımı: Selman Ada, Erişim tarihi:15.09.2011
  7. ↑ Mevlid'e 450 Kişilik Orkestrayla Senfonik Tanıtım, Doğan Haber Ajansı, 18.04.2011
This article is issued from Vikipedi - version of the 9/2/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.