Silikozis
| Silikozis | |
|---|---|
| Sınıflandırma ve dış kaynaklar | |
| Uzmanlık | Göğüs hastalıkları |
| ICD-10 | J |
| ICD-9 | 502 |
| Hastalık Veri Tabanı | 12117 |
| MedlinePlus | 000134 |
| eMedicine | med/2127 |
| MeSH | D012829 |
Silikozis, silika (SiO2) adı verilen maddenin uzun süre solunması sonucu gelişen kronik bir pneumoconiosis (pnömokonyoz) tablosudur. Maden işçileri arasında bir dönem Dul Bırakan Hastalığı olarak anılmıştır. Bir işçinin kot taşlama işinde altı ay çalışması bu hastalığa yakalanması için yeterli bir süre olup nefes darlığı, yorgunluk gibi belirtilerle ortaya çıkar. Ancak toza maruz kalma ortadan kalksa bile hastalığın ilerlemesinin önüne geçilemez.
Patogenez
Soluma ile silika tozları, akciğer interstisiyumuna gider ve alveoler makrofajlarca fagosite edilir. Fakat fagositozu takiben kısa süre içinde makrofajlar ölürler. Başka makrojafların silika tozlarını fagosite etmesi devam eder. Bu fagositozu sağlayan makrofajlar bir süre sonra fibroblastların çoğalmasını sağlayan Growth Factorleri salgılarlar ve böylece fibrozis stimüle edilmiş olur. Çünkü her ne kadar fagosite etseler de hücreler ölecektir ve organizma buna bir nevi "Dur" demek adına bu oluşumu tetikler.
Silika kristallerinin kollagenler ile sarılması ve bu esnada tozları solumayı izleyen süreçte fibrotik hiyalinize nodüller (silicotic nodules) oluşur. Nodüller alveolleri doldurmaya başlamıştır. Silikozis oluşum ve sonuçlanma bakımından tıpkı siroza benzer. Mekanizma bağ doku üremesi ve bunun önüne geçilememesidir.[1]
Risk grubu
Maden işçileri, kot taşlama işçileri, oto boya çalışanları, çimento fabrikası çalışanları, cam endüstirisi çalışanları, diş teknisyenleri ve teknikerleri başlıca risk grubunu oluşturur.[1] Silika kedi kumu adı altında piyasada satılan kedi kumlarını kullanmak durumunda olan kediler göz önünde bulundurulursa, bazı ev hayvanlarının da risk grubu dahilinde olduğu söylenebilir.
Tedavi
Bilinen bir tedavisi yoktur. Sadece profilaktik (koruyucu) önlemler alınarak hastalığın önüne geçilmesi mümkündür.
Kaynakça
- 1 2 "Pneumoconiosis - Silicosis". 4 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150904142852/http://www.pathologyatlas.ro:80/pneumoconiosis-silicosis.php.
Dış bağlantılar
- Imaging Findings in Silicosis (İngilizce)
- Spray-on liquid glass is about to revolutionize almost everything www.physorg.com (İngilizce)
- Is ecotech the new asbestos? www.lowtechmagazine.com (İngilizce)
- Risk estimates for silicosis: comparison of animal and human studies by CL Tran, BG Miller and CA Soutar. Institute of Occupational Medicine Research Report TM/05/02 (İngilizce)