Stanisław Koniecpolski

Stanisław Koniecpolski (1591 - 12 Mart 1646, Brody, Polonya [bugün Ukrayna]), Osmanlılar, Tatarlar ve İsveçliler karşısında kazandığı başarılarla tanınan Polonyalı asker ve siyasal önder.

1619'daki cephedeki Polonya birliklerinin komutanlığına atandı. 1620'deki Çuçoro Çarpışması'nda (1620-1621 Osmanlı-Lehistan Savaşı'nın bir parçası) Leh kumandanları Stanisław Żółkiewski ve Koniecpolski, Hotin Kalesinde, Dalmaçyalı Boğdan voyvodası Gaspar Gratiani’ye bağlı kuvvetlerle birleşerek Tuna’ya inmeye başladılar. Ancak, Kantemir Mirza’nın adamları, Eflaklılar ve Erdellilerce desteklenen Özi valisi İskender Paşa’ya, Prut üzerinde Tutora’da (Çuçora) yenildiler (1620).[1] Çarpışma sonunda Osmanlılara tutsak düştü ve 3 yıl İstanbul'da esir tutuldu. Polonya'ya dönüşünde Martynów'da (1624) Osmanlı egemenliği altında yaşayan Tatarları yenilgiye uğrattı. Bu hizmeti karşılığında Polonya kralı III. Zygmunt Waza tarafından Sandomierz palatini yapıldı. 1926'da Polonya birlikleriyle İsveç karlı II. Gustaf Adolf komutasındaki ordular arasında sert çarpışmaların sürdüğü Prusya'ya gönderildi. 1627'de Puck, Hamersztyn (Czarne) ve Tczew'de bir dizi zafer kazandıysa da ertesi yıl Prusya'daki stratejik öneme sahip Polonya mevzilerinden geri çekilmek zorunda kaldı. Öte yandan 27 Haziran 1629'da Trzcianka'da Gustaf karşısında kazandığı zafere karşın, Altmark Ateşkes Antlaşması'yla (25 Eylül 1629) Polonya, İsveç'in Baltık Denizinin güney kıyılarında kalan topraklar üzerindeki egemenliğini tanıdı.

1632'de Polonya orduları başkomutanlığına atanan Koniecpolski, III. Zygmunt Waza'nın ölümünden sonra (30 Nisan 1632) siyasal konularda önemli sorumluluklar üstlendi ve yeni kral IV. Władysław Waza'nın en nüfuzlu danışmanları arasına girdi. 1633'te de Kraków Kalesi'nin komutanı yapıldı. Władysław'ı Tatarlara karşı savaşçı bir politika izlemeye ikna eden Koniecpolski, Temmuz 1633'te bir Tatar saldırısını püskürttü ve Osmanlılarla Tatarlardan oluşan büyük bir orduyu Kamieniec'te durduruldu (Ekim 1633, 1633-1634 Osmanlı-Lehistan Savaşı). 1644'te ise Tatarları Ochmatow'da bir kez daha büyük bir yenilgiye uğrattı. Ayrıca, Ukrayna'daki isyancı Kazaklara karşı mücadele etti ve bu amaçla 1635'te Kudak Kalesi'ni (bugün Dnyepropetrovsk) inşa ettirdi.

Ukrayna'nın batısında ele geçirdiği topraklarla büyük bir servet biriktiren Koniecpolski'nin malikanelerinde 100 bini aşkın serf yaşardı. 1633'te kurduğu ticaret kenti Brody'den İran halıları üreten imalathaneler açan Koniecpolski, Osmanlılara karşı düzenlenen yeni seferin başlamasından hemen önce öldü.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/9/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.