Sumatra

Sumatra
Coğrafya
Bölge Güneydoğu Asya
Koordinatlar 0°00′K 102°00′D / 0°K 102°D / 0; 102
Takımadası Büyük Sunda Adaları
Yüz ölçümü 470,000 km2
Sıralama 6
Doruk Kerinci 
Siyasi
Adadaki ülke(ler)
Yerleşim yerleri
Demografi
Nüfus 45,000,000
Nüfus yoğunluğu 96 kişi/km2
Etnik grup(lar) Açe, Batak, Minangkabau, Malay

Sumatra (bazen Sumatera) Endonezya'ya ait bir adadır. Sunda Adaları'nın en batıda olanıdır. Yüzölçümü açısından dünyanın en büyük altıncı adasıdır. Ayrıca tamamıyla Endonezya'ya ait en büyük ada unvanına da sahiptir (diğer iki ada, Borneo ve Yeni Gine, kısmen Endonezya'da yer almaktadırlar). En büyük şehri 2.400.000 nüfusuyla Medan'dır.

Etimoloji

Sumatra eski çağlarda adada bulunan bol miktarda altın kaynaklarından ötürü[1] Sanskritçe Swarnadwīpa ("Altın Adası") ve Swarnabhūmi ("Altın Toprak") isimleriyle biliniyordu. Sumatra adını ilk olarak 1017 yılında Çin'e elçi gönderen Srivijaya kralı Sumatrabhumi ("Sumatra topraklarının kralı") kullandı. 10-13. yüzyıllarda Arap coğrafyacılar Açe'ye yakın bir krallık olan Lamri'ye ithafen Sumatra adası için Lamri (Lamuri, Lambri veya Ramni) adlarını kullandılar. 14. yüzyılın sonlarında Samudra krallığının yükselişiyle adanın da ismi Sumatra olarak yaygın bir şekilde kullanılmaya başlandı.

Tarih

Milattan önce 500 yılında adaya gelenler Avustronezya dillerini kullandılar. Adada bilinen ilk krallık Kantoli Krallığıdır. Kantoli Krallığı 5. yüzyıla kadar Güney Sumatra'da gelişti. Ardından yerini Srivijaya İmparatorluğuna ve daha sonra da Sumadra Krallığına bırakmıştır. Srivijaya din olarak budistliği benimsemiş ve merkezi de Palembang'tır. 7. ve 9. yıllarda ticaret ve fetih sayesinde bölgeye hakim oldular. İmparatorluk Malay kültürü ile Nusantara'ya kadar genişledi. İmparatorluk denizcilik faaliyetleri veya deniz gücü ile adadan adaya yayıldı. Palembang imparatorluğun bilimsel merkeziydi ve Çinli budistler I Ching'ten Sanskritçe burada ders alıyordu. I Ching Çin'e yaptığı seferlerle buraya getirdiği buist mesajları ve 2 el yazmasını 4 yıl harcayarak çevirmiştir. Srivijaya etkisini 11. yüzyıldan sonra kaybedip yerini Chola İmparatorluğuna bıraktı. Aynı zamanda İslam Dini Sumatra'da 6. ve 7. yüzyıllarda Arap ve Hindular sayesinde giriş yaptıktan sonra yayılmaya başladı. 13 yüzyıldan önce Sumatra Krallığı'da İslamı kabul etti. Adayı ilk kez Marco Polo 1292 yılında ziyaret etti. Ondan sonrada Ibn Battuta iki kez biri 1345 ikincisi 1346 da adayı ziyaret etti. Daha sonra Sumatra Krallığı yerini Açe Sultanlığına bıraktı ve Açe sultanlığı 20. yüzyıla kadar etkisini sürdürdü. Hollanda ise yavaş yavaş Sumatra soylularının kontrolünü ele geçirdi. Daha sonrada kontrolü Hollanda şirketi olan Dutch East İndia Company ele geçirdi. ERken dönemlerde Endonezya bağımsızlık savaşının önemli kahramanları Sumatralı akademisyenler ve liderlerdir. Örnek olarak Mohammed Hatta ve Sultan Sjahrir'dir.

Yönetim

Sumatra'nın vilayetleri:

Büyük şehirleri

Sumatra adasının en büyük yerleşim birimleri The World Gazetteer tarafından 2009 yılında yapılan araştırmaya göre:[2]

Siralama Şehir, vilayet Nüfus
1 Medan, Kuzey Sumatra 3,418,645
2 Palembang, Güney Sumatra 1,271,855
3 Padang, Batı Sumatra 960,184
4 Bandar Lampung, Lampung 916,561
5 Pekanbaru, Riau 763,275
6 Jambi, Jambi 454,686
7 Bengkulu, Bengkulu 373,243
8 Açe, Açe 287,769
9 Pematang Siantar, Kuzey Sumatra 209,568
10 Lubuklinggau, Güney Sumatra 189,371

Kaynakça

  1. ↑ A Kingdom of Words: Language and Power in Sumatra, Oxford University Press, 1999, isbn=983560035X
  2. ↑ http://www.world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=en&des=wg&srt=npan&col=abcdefghinoq&msz=1500&geo=-101
This article is issued from Vikipedi - version of the 2/29/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.