Türkistan Müslüman Konseyi
 |
Bu maddenin adı Vikipedi için uygun olmayabilir. Vikipedi kalite standartlarına uygun olan bir adın verilmesine ihtiyaç duyulabilir. Şimdiki adı Vikipedi adlandırma kurallarına uygun olmalıdır, aksi takdirde kabul görmeyebilir. Lütfen tartışma sayfasında devam ediniz. |
Türkistan Müslüman Konseyi, 1905 yılında Mustafa Çokay önderliğinde Taşkentte düzenlenmiş ve Türk-Müslüman halkların katıldığı konsey.
1905 yılında Mustafa Çokay adlı bir Kazak Türk'ü tarafından organize edilip Taşkent'de yapılan Türkistan müslümanları kongresinde, Türki bölgelerin soylu ailelerden gelen Özbek, Tatar, Kazak, Kırgız, Türkmen ve Başkırt önderler Türkistan Müslüman Konseyi altında birleşmiştir. Bu harekete, Türki entelektüeller de katılmıştır. Konseyde Türk halkları eski hanlıklara göre belirli bir sayıda temsil edilmişlerdir.
Bu toplantıda Türk halkları üç alt bölgede mücadele kararı almıştır:
- Kazak-Kırgızların Alaş Orda'sı.
- Tatar ve Başkırtların İtil-Ural'ı (Türk-Tatar Komitesi) veya (İtil-Kama hükümeti).
- Özbek ve Türkmenlerin Türkistan Milli Özerk Hükümeti'ı. (Türkistan Müslümanları Komitesi).
Konsey, bu üç bölge bağımsız olduktan sonra daha ileride Birleşik Türkistan Milli Devleti adı altında birleşmeyi hedeflemiştir. Kökünde Cedidcilik olan bu hareketler, 1917 Rus devrimi sırasında özerkliklerini ilan etmişlerdir.
Türkistan Müslüman Konseyi'nde üç önemli karar alınmıştır:
- Orta Asya'da İslamı çağdaşlaştırmak.
- Göçebe halkın kültürünü korumak.
- Türkistan'dan Rusları uzaklaştırmak.