Türkiye'de petrol

Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır.
Ayrıntılar için maddenin tartışma sayfasına lütfen bakınız.
Konu hakkında uzman birini bulmaya yardımcı olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.

Önemli bir enerji kaynağı olan petrol, aynı zamanda kimya sanayisinin de ham maddesidir. Türkiye'deki petrol yatakları fazla zengin değildir. Mevcut petrol yatakları daha çok Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Adıyaman, Batman ve Diyarbakır'dadır. Siirt, Şanlıurfa ve Mardin'de de petrol yatakları vardır. Üretilen petrol, Türkiye'nin ihtiyacının çok az bir kısmını (1/7) karşılamaktadır. Geri kalan kısmı dışarıdan karşılanmaktadır.

Türkiye'de ham petrolün arıtılması için rafineriler kurulmuştur. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde üretilen ham petrolün bir kısmı Batman Rafinerisine, bir kısmı da Batman-İskenderun boru hattı ile Dörtyol'a gönderilmektedir. Buradan da tankerlerle İzmir ve İzmit rafinerilerine taşınmaktadır. İskenderun Körfezi ile Kırıkkale arasındaki petrol boru hattı ile de Kırıkkale Rafinerisine ham petrol aktarılmaktadır. Ayrıca Türkiye-Irak boru hattı ile Irak petrollerinin bir kısmı Yumurtalık Limanı'na taşınmaktadır. Bu taşımacılıktan Türkiye önemli bir gelir sağlamaktadır. Azerbaycan petrolünün de Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı ile İskenderun Körfezi'ne ulaştırılmaktadır. Türkiye'de petrol aramalarına hızla devam edilmektedir. son zamanlar da Karadeniz de de doğal gaz çıkarılmaya başlanmıştır.

Türkiye'de petrolün tarihçesi

Türkiye'de neden petrol az

Türkiye'de İran, Irak, Suriye gibi komşu ülkelerine göre petrol varlığı yetersizdir. Bunun ana nedeni ülkemizin jeolojik farklılığıdır. Petrolün bir arazide bulunması için kumtaşı gibi gözenekli kayaçlarının üzeri kil gibi geçirimsiz katmanlarla kapanmış olmalıdır. Komşu ülkeler düzlüklerden oluşurken Türkiye dağlık alanlardan oluşmaktadır. Yeraltında oluşan petrol depoları levha çarpışmaları ve bunun sonucun olan dağ oluşumu ile küçük parçalara ayrılmakta ve dağılmaktadır. Komşu ülkelerde aynı jeolojik olaylar gerçekleşmediğinden, büyük ve sığ petrol depoları oluşmuştur. Komşu ülkelerde petrol 100-1000 metreler arasında bulunurken, Türkiye'de 3-4 bin metrelerde bulunmaktadır[2].

Türkiye petrol sahalarının %93'ü 25 milyon varilden küçük saha iken, %7'si 25 milyon-500 milyon varil arasında rezerve sahip büyük sahadır[2].

Rafinaj

2015 yılında Türkiye rafinerilerinde 28,8 milyon ton ürün işlenmiştir. İzmit Rafinerisi 11 milyon ton, İzmir rafinerisi 11 milyon ton, Kırıkkale rafinerisinde 5 milyon ton, Batman rafinerisinde 1,1 milyon ton ham petrol işlenmiştir. Mersin'deki Ataş rafinerisi depolama tesisi olarak kullanılmaktadır.[3]

Üretim

Türkiye'de üretilebilir ham petrol rezervi 334,5 milyon varil hesaplanmıştır. Mevcut üretim kapasitesine göre rezervlerin 19 yıllık ömrü vardır.[3]

Türkiye 2015 yılında 51.000 varil/gün üretim, 796.000 varil/gün tüketim gerçekleşmiştir. Günlük 503.000 v/g ham petrol, 242.000 v/g işlenmiş ürün ithal edilmiştir. 2015'de yerli ham petrol üretimi ihtiyacın %6,4'üne karşılık gelmektedir. İthalata bağlılık oranı %93,6 olarak gerçekleşmiştir. Bazı ülkelerin Türkiye'nin 2015 petrol ithalatı içindeki oranı şöyledir; Irak %29, Rusya %18, İran %14, Hindistan %8, Suudi Arabistan %6,5, İsrail %4,5, İtalya %4, Yunanistan %3,5.[3]

Ayrıca bakınız

Kaynak

  1. ↑ Nusret Cömert. "TÜRKİYE’NİN PETROL POTANSİYELİ". petform.org.tr. http://www.petform.org.tr/images/yayinlar/sunum_ve_konusmalar/1_world_energy_outlook.pdf. Erişim tarihi: 18 Kasım 2016.
  2. 1 2 "Türkiye'de petrol". petrol-is.org.tr. http://petrol-is.org.tr/sites/default/files/ek2-petrol-sektoru-tpao.pdf. Erişim tarihi: 18 Kasım 2016.
  3. 1 2 3 DOGAL_GAZ_SEKTOR_RAPORU__2015.pdf "Rafinaj". tpao.gov.tr. Mayıs 2016. http://www.tpao.gov.tr/tp5/docs/imaj/TP_HAM_PETROL DOGAL_GAZ_SEKTOR_RAPORU__2015.pdf. Erişim tarihi: 18 Kasım 2016.
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/9/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.