Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı | |
---|---|
Birim |
Türkiye Büyük Millet Meclisi TBMM Başkanlık Divanı |
Resmi ikamet | TBMM Başkanlığı Konutu Çankaya, Ankara |
Görev süresi | İki yıl |
Açılışı yapan | Mustafa Kemal Atatürk |
Oluşum | 24 Nisan 1920 |
Vekil | TBMM Başkanvekilleri |
Websitesi | baskanlik.tbmm.gov.tr |
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı, Türkiye'nin yasama organı olan TBMM'yi temsil eden makam. Devlet Protokolünde Cumhurbaşkanından sonra ikinci sırada yer alır.
Seçim
Yasama döneminin birinci birleşiminin ilk oturumundan başlayarak Başkan seçilinceye kadar, en yaşlı milletvekili, Geçici Başkanlık görevini yapar. İkinci derecede en yaşlı üye, Başkanvekilliği görevini yerine getirir.
TBMM Başkanlığı için bir yasama döneminde iki seçim yapılır. İlk devre için seçilenin de, ikinci devre için seçilenin de görev süresi iki yıldır.
Siyasî parti grupları Başkanlık için aday gösteremezler. TBMM Başkan adayları, Meclis üyeleri içinden, milletvekili genel seçimlerinden sonra Meclisin toplandığı günden itibaren veya ikinci devre için yapılacak seçimlerde birinci devre için seçilen Başkanın görev süresinin dolmasından on gün önce başlamak üzere, beş gün içinde Başkanlık Divanına bildirilir.
TBMM seçimin yapılacağı gün kendiliğinden toplanır ve Başkan seçimi gizli oyla yapılır. İlk iki oylamada üye tamsayısının üçte ikisi (367) ve üçüncü oylamada üye tamsayısının salt çoğunluğu (276) aranır. Üçüncü oylamada salt çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamada en çok oy alan iki aday için dördüncü oylama yapılır; dördüncü oylamada en fazla oy alan üye, Başkan seçilmiş olur. Başkan seçimi aday gösterme süresinin bitiminden itibaren beş gün içinde tamamlanır.[1]
Görevleri
TBMM Başkanının görevleri şunlardır:
- Türkiye Büyük Millet Meclisini Meclis dışında temsil etmek
- Genel Kurul görüşmelerini yönetmek
- Tutanak dergisi ile tutanak özetinin düzenlenmesini denetlemek
- Başkanlık Divanına başkanlık etmek ve Divanın gündemini hazırlamak
- Danışma Kuruluna başkanlık etmek
- Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyonlarını denetlemek; işlerde birikme olması halinde komisyon başkanı ve üyelerini uyarmak ve durumu Genel Kurulun bilgisine sunmak
- Başkanlık Divanı kararlarını uygulamak
- Türkiye Büyük Millet Meclisinin idarî ve malî işleri ile kolluk işlerini yürütmek ve denetlemek
- Başkanlık Divanı bünyesinde oluşturulacak “Türkiye Büyük Millet Meclisi Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu” aracılığıyla Meclisi ve çalışmalarını yurt içinde ve yurt dışında tanıtıcı tedbirler almak ve yayın yapmak
- Kendisine Anayasa, kanunlar ve İçtüzük gereğince verilen görevleri yerine getirmek.
Cumhurbaşkanının hastalık veya yurt dışına çıkma gibi sebeplerle geçici olarak görevinden ayrılması hallerinde, görevine dönmesine kadar; ölüm, çekilme (istifa) veya başka bir sebeple Cumhurbaşkanlığı makamının boşalması halinde ise yenisi seçilinceye kadar Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Cumhurbaşkanlığına vekâlet eder ve Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanır.[2]
TBMM Başkanı, özürlü olduğu veya TBMM toplantı halinde iken Ankara dışında bulunduğu zaman, görevlerini yerine getirmek üzere, başkanvekillerinden birisini kendisine yazıyla vekil olarak tayin eder.
Ayrıca
Kaynakça
- ↑ TBMM İç Tüzüğü
- ↑ Kemal Gözler, Türk Anayasa Hukuku, Bursa Ekin Kitabevi Yayınları, 2000.