Tasos Papadopulos

Tasos Papadopulos
Kıbrıs Cumhuriyeti Devlet Başkanı
Görev süresi 28 Şubat 2003 - 28 Şubat 2008
Yerine geldiği	Glafkos Klerides
Yerine gelen	Dimitris Christofias
Kıbrıs Temsilciler Meclisi Başkanı
Görev süresi 1976-1976
Yerine geldiği	Glafkos Klerides
Yerine gelen	Spyros Kyprianou
Kişisel bilgiler
Doğum	07 Ocak 1934 Lefkoşa, Kıbrıs
Ölüm	12 Aralık 2008 (74 yaşında) Lefkoşa, Kıbrıs
Partisi	DIKO

Tassos Nikolaou Papadopoulos (Τάσσος Νικολάου Παπαδόπουλος, d. 7 Ocak 1934; Lefkoşa - ö. 12 Aralık 2008^[1][2]; Lefkoşa), Kıbrıs Cumhuriyeti eski Cumhurbaşkanı ve siyasetçi.

2003 yılından itibaren Kıbrıs Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanlığını yaptı. Eski EOKA'cılardandır. 28 Şubat 2003 tarihinde %51.51 oyla cumhurbaşkanı seçilmiş ve böylece Kıbrıs Cumhuriyeti'nin beşinci cumhurbaşkanı olmuştu. Fakat 2008 seçimlerinde, %31 oy oranında kalarak, yerini 28 Şubat'ta Dimitris Hristofyas'a devretti. 22 Kasım 2008'den beri hastanede yoğun bakımda tutulan Papadopoulos, 12 Aralık 2008 tarihinde Akciğer kanseri hastalığı nedeniyle yaşamını yitirdi.^[1]

Özgeçmişi

Eğitim hayatı

Pancyprian Lisesi adlı devlet lisesinden mezun oldu. Daha sonra Birleşik Krallık'ta dava vekili (Barrister at Law) derecesiyle mezun olduğu Londra Gray’s Inn’de hukuk eğitimi gördü.^[3]

Siyasi hayatı

Makarios dönemi

1955’de Birleşik Krallık'tan adaya dönüşünden itibaren EOKA’nın gençlik örgütü olan PEKA içinde önemli rol oynamıştır. 1959’daki Londra Konferansı’na katılarak Kıbrıs Rum Anayasa Komisyonu’nda yer alarak anlaşmayı reddeden iki Kıbrıslı Rum üyeden biri oldu. Zürih ve Londra Antlaşmalarının imzalanmasından sonra, Birleşik Krallık Kıbrıs Valisi Hugh Foot, Kıbrıs Türkleri lideri Fazıl Küçük ve Kıbrıs Rumları lideri Makarios’dan, kurulacak geçici yönetimde görev verecekleri bakanların listeleri istediğinde Makarios İçişleri Bakanlığı’na Tassos Papadopulos’u, Çalışma Bakanlığı’na Yorgacis’i önerdi.^[4][5]

Kıbrıs Valisi, Papadopulos’un böyle bir göreve getirilmesine itiraz etmiş, bu durumu 3 Nisan 1959 tarihli ve 575 sayılı telgrafı ile Birleşik Krallık yönetimine de rapor etmişti. Makarios bu görevin geçici olduğunu belirterek atamayı yapmakta ısrar etmiş, 13 Aralık 1959 seçimlerinden sonra kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti hükümetinde Papadopulos’u bu kez Çalışma Bakanlığı’na getirdi. 1959-70 yılları arasında Makarios hükümetlerinde çeşitli bakanlık görevleri verildi. 1959-60 yıllarında İçişleri Bakanlığı, 1960-61 yıllarında Maliye Bakanlığı, 1960-70 yılları arasında çeşitli dönemlerde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 1967-69 yıllarında Tarım Bakanlığı yaptı.^[4][5]

Klerides ve Kiprianu dönemi

Zamanın Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kurt Waldeim başkanlığında, Anayasal sorunların çözülmesi için Haziran 1968'deki müzakereler başladığında; zamanın Kıbrıs Temsilciler Meclisi başkanı olan müzakereci Glafkos Ioannou Klerides'in danışmanıydı.^[6]

Temmuz 1970 yılında bakanlık görevinden ayrılarak, Glafkos Klerides’le birlikte merkez sağ görüşlü Birleşik Parti’yi kurdu ve milletvekili seçildi. 1976 yılında da Kıbrıs Temsilciler Meclisi Başkanlığı’na seçildi ve 1978 yılına kadar bu görevi yanında "Müzakerecilik" görevini yürüttü. 1978 yılında Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Spiros Kiprianu'nun aleyhine, Dünya Gıda ve Tarım Örgütü’nün okullarda dağıtılması için Kıbrıs'a gönderdiği yardımları sattığı yolunda söylentiler ortaya atıldı. Bu haber 14 Mayıs 1978 tarihli Simerini gazetesinde yer alması üzerine Kiprianu, kendisini görevinden uzaklaştırmak için yapılan dış kaynaklı bir komplo olduğu açıklaması yaptı ve olaya adı karıştığı gerekçesiyle Papadopulos’u "Müzakerecilik" görevinden aldı.^[4][5]

Müzakerecilik görevi sırasında 1977 yılında kurduğu Ulusal Konsey Üst Komitesi'nin başkanı olarak Viyana Konferansı’ndai coğrafi bir haritanın da eşlik ettiği Kıbrıs için iki bölgeli iki kesimli federasyon çözümü önerisini sundu.^[4]

Tassos Papadopoulos, Temmuz 1974’te, Cumhurbaşkanı Makarios’a düzenlenen ve Türkiye’nin Kıbrıs’ta askeri harekâtının yolunu açan darbe sırasında, darbe yönetimi tarafından tutuklandı ve hapsedildi.^[3]

1976 senesinde yeniden milletvekili oldu ve 1981 yılında Birleşik Kıbrıs Partisi'ni kurdu. Bu parti 1988’de merkez Demokrat Parti’yle (DİKO) birleşti ve 1991 yılında bu partinin ilk milletvekili seçildi, 1996’da da aynı partiden milletvekili olarak görevini sürdürdü. Ekim 2000’de Rum lider Spiros Kiprianu’nun ölümünden sonra, Kıbrıs Temsilciler Meclisi'ndeki üçüncü büyük siyasi parti olan DİKO Başkanlığı’na seçildi.^[4]

Cumhurbaşkanlığı

16 Şubat 2003 tarihinde yapılan başkanlık seçimlerinde, %51 oy alıp seçilerek Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı oldu. Fakat Şubat 2008 seçimlerinde, birinci turda %31 oy oranında kalarak kaybetti ve yerini seçimi ikinci turda kazanan AKEL Genel Sekreteri Dimitris Hristofyas’a devretmişti.^[4]

Nisan 2003’de Atina’da Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Avrupa Birliği Katılım Antlaşmasını imzaladı.^[3] Döneminde Kıbrıs'ı birleştirmek amacıyla 24 Nisan 2004'te Kuzey Kıbrıs ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nde yapılan Annan Planı referandumu'nda, Türk tarafından % 65 kabul gördüğü halde Rum oylarının % 76 ret şeklinde olduğundan hayata geçirilemedi. Kıbrıs'ta Rumların "hayır" oyuna rağmen Avrupa Birliği, Kıbrıs Cumhuriyeti'ni 1 Mayıs 2004 tarihinde üye olarak birliğe aldı.^[6] Başkanlığı döneminde Ocak 2008’de, Kıbrıs Cumhuriyeti Avro Bölgesi’ne katıldı.^[3]

Aile hayatı

Fotini Mihailidi ile evli olan Tasos Papadopulos, Konstantino, Maria, Nikola ve Anastasia adında 4 çocuk babasıydı.^[4] Aynı zamanda avukat olduğundan Lefkoşa’nın güney kesiminde bir hukuk bürosunun sahibiydi.^[5]

Ölümü

Solunum yetmezliği şikayetiyle 22 Kasım tarihinden bu yana Lefkoşa Genel Hastanesi yoğun bakım servisinde tutuluyordu. Kıbrıs Radyosu'nun bildirimine göre, Lefkoşa Genel Hastanesinde akciğer kanseri tedavisi gören Papadopulos 12 Aralık 2008 tarihinde durumunun sabah saatlerinde ağırlaştığı ve öğle saatlerinde Kıbrıs yerel saati ile 13.05'da 74 yaşında hayatını kaybetti.^[3][5]

15 Aralık 2008 tarihinde Kıbrıs Ortodoks Kilisesi Başpiskoposu II. Hrisostomos`un yönettiği dua ayiniyle saat 11.00 civarlarında Aziz Sophia Kilisesi`nde tören düzenlendi. Cenaze töreninden sonra Deftera Mezarlığı’nda toprağa verildi.^[3]

Cesedinin çalınması

11 Aralık 2009'da eski Cumhurbaşkanın mezarının açılarak cesedinin çalındığı bildirildi.^[7][8] Kıbrıs Cumhuriyeti Devlet Başkanı Dimitris Hristofyas olayı "kutsallığa karşı saygısızlık" olarak nitelendirdi.^[9] İlk ölüm yıldönümünde boş mezarı başında anma töreni gerçekleştirildi.^[10]

9 Mart 2010'da cesedi Lefkoşa'nın dışındaki bir mezarlıkta bulundu. Kıbrıs Cumhuriyeti Adalet Bakanı Lukas Luka'nın yaptığı açıklamaya göre cesedin fidye için çalındığının belirlendiği fakat fidye ödenmediğini söyledi.^[11] Ayrıca Kıbrıs polisinin yaptığı açıklamada, yapılan DNA testinin bulunan kemiklerin Papadopulos'a ait olduğunu kesinleştirdiği belirtildi.^[12]

Kaynakça

1. Former Cyprus President Tassos Papadopoulos has died - Famagusta Gazette
2. Cypriot ex-leader dies of cancer - BBC News
3. Tassos Papadopoulos 1934–2008 - Anma, Kıbrıs Haber Ajansı, Yayımlanma Tarihi: 12 Aralık 2008, Erişim Tarihi: 16 Şubat 2009.
4. Eski Rum lider Tasos Papadopulos öldü, Ntvmsnbc.com, Yayımlanma Tarihi: 14 Aralık 2008 Pazar, Erişim Tarihi: 15 Şubat 2009.
5. Tassos Papadopulos (1934 - 2008), Kimkimdir.gen.tr, Yayımlanma Tarihi: 12 Aralık 2008 Pazar, Erişim Tarihi: 15 Şubat 2009.
6. Tasos Papadopulos öldü, Hürriyet gazetesi, Yayımlanma Tarihi: 12 Aralık 2008, Erişim Tarihi : 15 Şubat 2008 Cumartesi.
7. http://www.abc.net.au/news/stories/2009/12/11/2769664.htm?section=justin
8. http://www.rfi.fr/actuen/articles/120/article_6153.asp
9. http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8407552.stm
10. Hacı, Hasan (2009-12-13). "Papadopulos, boş mezarı başında anıldı" (Türkçe). Atina: Zaman. http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=926688&keyfield=7461736F73. Erişim tarihi: 2009-12-20. 
11. "Papadopulos'un cesedi fidye için çalınmış" (Türkçe). Lefkoşa: NTVMSNBC.com. 2010-03-09. http://www.ntvmsnbc.com/id/25066929/. Erişim tarihi: 2010-04-04. 
12. "Cyprus police confirm corpse is ex-leader" (İngilizce). AP. Lefkoşa: The Independent. 2010-03-09. 6 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121106225922/http://www.independent.co.uk/news/world/europe/cyprus-police-confirm-corpse-is-exleader-1918508.html. Erişim tarihi: 2010-04-04. 

Dış bağlantılar

• (İngilizce) BBC News Tasos Papadopulos profili
• (İngilizce) The Guardian Tasos Papadopulos profili
• (İngilizce) Britannica Online Encyclopedia "Tassos Papadopoulos" maddesi
• (İngilizce) (Yunanca) Tasos Papadopulos'un cenaze töreni videosu

Siyasi görevi
Önce gelen: Glafkos Klerides	Kıbrıs Cumhuriyeti Devlet Başkanı 2003 – 2008	Sonra gelen: Dimitris Christofias
Önce gelen: Glafkos Klerides	Kıbrıs Temsilciler Meclisi Başkanı 1976	Sonra gelen: Spyros Kyprianou
Parti siyasi görevi
Önce gelen: Spyros Kyprianou	DIKO Genel Başkanı 2001 – 2006	Sonra gelen: Marios Garoyian