Tepe tıraşı
Tepe tıraşı, bazı dinlerde, dinsel gelişmenin ya da etkinliğin yeni bir aşamasına geçişin simgesi olarak saç kesme.
Hıristiyanlık
Tepe tıraşı çok eskiden beri gerek Katolik gerek Ortodoks kiliselerinde Tanrı'ya adanmanın göstergelerinden biri sayılırdı. 1973'e değin Katolik Kilisesi'nde ruhbanlığa girme ve papaz atanabilme ehliyetini kazanma töreni niteliğindeki tepe tıraşı o yıl Papa VI. Paulus tarafından kaldırıldı. Ortodoks Kilisesi'nde tepe tıraşı bugün de lektörlüğe atanmanın bir parçasıdır. Bazı Doğu kiliselerinde tepe tıraşı keşişliğe giriş töreninin de bir parçası olmuştur. Törenin Hıristiyanlıktaki kökeni belirsizdir. İlk Hıristiyan münzevilerinin, Yunanlar ve Samiler arasında yaygın olan, saçın bir kısmını keserek tanrılardan birine adama uygulamasından esinlendikleri sanılır.
Çeşitli Hıristiyan kiliselerinde üç tür tepe tıraşı kullanılmıştır. Roma ya da Aziz Petrus usulünde saçın, İsa'nın çarmıha gerilirken taşıdığı diken tacını simgeleyen kenar bölümleri dışında tamamı ya da en tepedeki küçük bir bölümü tıraş edilir. Rum (Doğu ya da Aziz Paulus) usulündü başın tümü kazınır, ama yakın geçmişte saçın çok kısa kesilmesi yeterli sayılmaya başlamıştır. Kelt (Aziz Yuhanna ya da Simun Magus) tıraşında, başın üzerinden iki kulak arasını birleştiren çizginin önünde kalan saçların tümü kesilir.
Budizm
Budizmde tepe tıraşının yapıldığı keşiş adaylığı töreni (pabacca) ve keşişliğe atanma (upasanpada) törenlerinden sonra keşiş saçını ve sakalını tıraşlı tutar. Myanmar ve Tayland'da erkek çocukların çoğu sekiz ya da daha yukarı yaşta pabacca törenine katılır ve ardından birkaç gün ya da birkaç ay boyunca manastırda kalır; tepe tıraşı ayinin temel öğesidir.[1]
Caynacı keşişleri dünyevi yaşamı reddetmelerinin bir işareti olarak saçlarını keserler; keşişliğe girerken de geleneksel olarak saçlarını tek tek kopartırlar. Gerek Caynacılıkta gerekse Budizmde tepe tıraşı, bu iki dinin kurucuları Mahavira ile Gautama Buda'nın evlerini terk ederek ruhani yaşama atılırken saçlarını kesmelerinden kaynaklanmıştır.
Hinduizm
Hinduizmde erkek çocuğun ilk tepe tıraşı (çudakarana töreni), bebeklikten çocukluğa geçişini simgeleyen kişisel ayinlerden (samskara) biridir. Genellikle iki yaşında yapılan bu tıraşta başın tepesinde bir tutam saç (çuda) bırakılır. Tepe tıraşı eskiden kutsal ipliğin bağlanması (yetişkinliğe geçiş) ya da babanın ölümüyle ayin statüsünün değişmesi gibi başka törenlerde de yapılırdı (günümüzde bu adetler büyük ölçüde simgesel düzeydedir). Çileci Hindu mezheplerinin çoğunda mezhebe kabul töreninin bir parçası olarak saçın tümü kesilir.