Teraryum

2 teraryum
Oracle, Arizona'daki Biosphere 2
Darmstadt'ta

Teraryum; genellikle cam ve plastik maddelerden imal edilen ve içinde sürüngenler, böcekler, bazı bitki türleri için kara ortamının taklit edildiği akvaryum benzeri tanklardır. Farklı ölçülerde içinde bulundurulacak canlıya göre dekore edilir.

Teraryumlar cam ve plastik gibi şeffaf ve dayanıklı malzemeden yapılır. Yüzeyleri camdır, üstünde ve bazen önünde cam kapaklar bulunur. Kenar ve köşeleri bir çerçeve ile sabitlenmiştir. Siyah silikonla (zehirsiz herhangi bir silikonla) yüzeylerin birleştiği yerlerden yalıtım yapılır.[1]

Teraryumların yapısı

Tabanı, doğal veya yapay zemin malzemeleri ile kaplanır. Bunlar; kum, toprak, çakıl, çeşitli taşlar, bitki lifleri gibi doğal veya diğer yapay malzemelerdir. Hayvan ve böcekler için hazırlanan teraryumlarda zeminin içine küçük mağaracıklar konularak bazen saklanma yerleri yaratılır. Bazen yapay malzemeli zemine saksı gömülerek bitki de yerleştirilebilir.[1][2]

Tarihçe

İlk modern terraryumlar İngiltere’de 1830’larda Dr. Nathaniel Ward tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Botanik tutkusu olan Ward’ın bitkileri, kirli bir havası olan dönemin endüstriyel şehri Londra’da hayatta kalamıyordu. Ward bir süre sonra tesadüfen, içlerinde toprak kalıntısı kalmış kavanozlarında sağlıklı bitkilerin büyümeye başladığını gördü. Bu tesadüf Wardian Case olarak da bilinen modern terraryumları geliştirmesine neden oldu. Teraryumlar daha sonraları normalde iç mekanlarda bakmanın güç olduğu yüksek nem oranına ihtiyaç duyan tropik bitkileri ve hayvanları yaşatmak amaçlı kullanılmaya başlandı.[3]

Çeşitleri

Teraryumlar oluşturulma amaçlarına göre farklı çeşitlere sahiptir. Bunlara örnek olarak şunları gösterebiliriz:

Tabak teraryum

Yan ve üst kısımları açık, içerisinde bitkili bir alan oluşturmak için kullanılan teraryumlardır.

Kişisel teraryum

Etrafı ve üstü tamamen kapalı, duruma göre üzerinde çok az açıklık bulunan botanik alanlar oluşturmak için kullanılan teraryum çeşididir.

Hayvan teraryumu

Yan tarafları hava alabilecek şekilde kapatılan üst bölüm ise tellerle kapalı bulunan ve yan cephelerden birinde içerisine müdahale edilebilecek şekilde tasarlanmış genellikle sürüngen benzeri canlılar için oluşturulmuş teraryumlardır.

Teraryum hayvanları

Teraryumlar içerisinde hayvan bakılabilecek kapalı alanlar olarak gösterilebilirler ancak teraryumlarda bakılabilecek hayvanlar evcilleştirilen canlılar statüsünde ya da teraryumda bakılabilir özellikte olmalıdır. Teraryumlarda bakılabilen hayvanlar; yılan, bukalemun, kaplumbağa, kurbağa, iguana, semender, gecko, hamster, örümcek türleri, böcek türleri gibi canlılardır.

Teraryum bitkileri

Teraryumlarda bakılan bitkilere örnek olarak Caladium bicolor, Cyperus alternifolius (Japon şemsiyesi), Dracaena sanderiana, Acanthaceae (fitonya türevleri), Soleirolia (arapsaçı), Ficus pumila, küçük eğrelti otları, etebur bitkilerin bazı türleri, PeperomiaSelaginella ve Pilea gösterilebilir.[4] Sulak alanlarda yetişen ve ömrünün büyük bir bölümünü suyun dışında geçiren bitki türleridir. Devamlı suyun içinde kalırlarsa çürürler.

Teraryumda ortam

Bir teraryumda içinde yaşan canlıların ihtiyaçlarına göre kontrollü bir ortam oluşturulmalıdır. Havayı nemlendirmek, ortamı aydınlatmak, çevreyi ısıtmak bir teraryumdaki temel unsurlardır. Bunun dışında teraryuma yerleştirilecek canlıların ihtiyaçlarına göre tırmanma, saklanma, dinlenme, güneşlenme yerleri ve amfibiler için gölet oluşturulması gerekebilir.[5]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

This article is issued from Vikipedi - version of the 5/18/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.