Terziler Sinagogu
| Tofre Begadim Sinagogu | |
|---|---|
Sinagogun giriş kısmından bir görünüm | |
| Temel bilgiler | |
| Yer | Felek Sokağı Beyoğlu, İstanbul, Türkiye |
| İnanç | Yahudilik |
| Mezhep | Aşkenaz Ortodoks |
| Açılış yılı | 8 Eylül 1894 |
| Durum | 1964'te kapatıldı |
| Mimari | |
| Mimari tür | Eklektik mimari |
| İnşaat başlangıç tarihi | 1893 |
| Özellikler | |
Terziler Sinagogu ya da Tofre Begadim Sinagogu (Almanca: Schneidertempel), İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde yer alan bir sinagogtur.[1] Galata semtinde, Özel Avusturya Sen Jorj Hastanesi'nin arkasında, Felek Sokağı üzerinde bulunmaktadır. Aşkenaz cemaati için kurulan sinagog, cemaatinin büyük ölçüde azalması nedeniyle 1960'larda kapatılmıştır. Bir süre kullanım dışı kalan sinagog, 1998 yılında bir sanat galerisi hâline getirilerek yeniden kullanılmaya başlanmıştır.[1]
Geçmişi
19. yüzyılın sonlarında, Galata semtinde yaşayan Aşkenaz cemaatin ibadethane gereksinimini karşılamak amacıyla girişimlerde bulunulmuş ve izin için dönemin padişahı II. Abdülhamit'e başvurulmuştur.[2] 1893 yılında bir fermanla sinagog inşaatına izin verilmiş; Musevi cemaatinin bağışları ve Osmanlı Bankası'ndan krediyle sinagog inşaatına kaynak sağlanmıştır. Sinagog 1 yıllık inşaat sürecinin ardından 8 Eylül 1894'te ibadete açılmıştır.[2]
1940'lara değin yoğun olarak kullanılan sinagogun cemaatini genellikle esnaf ve sanatkârlar oluşturuyordu. Ancak sinagogun cemaati 40'lardan sonra başka sinagogları kullanmaya ve bölgeden taşınmaya başlayınca, 1964 yılında sinagog kapatılmak zorunda kaldı.[2] Kalan az sayıdaki cemaat için, Yüksekkaldırım'daki Avusturya Sinagogu'yla ortak ayin düzenlenmesine karar kılındı.[1] Terk edilen sinagog binasında yalnızca cemaatin yönetim büroları kaldı. 1960'lara kadar metruk hâlde kalan sinagog, kurucularının vâris bırakmadan ölmesi nedeniyle mahkemelik oldu. Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Yüksekkaldırım Aşkenaz Sinagogu Vakfı arasındaki mülkiyet davası, 21 Aralık 1983 tarihinde görülen son duruşmayla Yüksekkaldırım Aşkenaz Sinagogu Vakfı'nın lehine sonuçlandı.[2] Vakfın girişimleriyle Terziler Sinagogu, 1985 yılında kapsamlı bir onarım geçirdi. 1998 yılında ise Galata Etkinlikleri kapsamında sanat galerisi olarak kullanılmaya başlandı.[1]
Mimarisi
Bitişik nizamda, iki yapı arasında bulunan sinagogun ön cephesi Felek Sokağı'na, arka cephesi Banker Sokağı'na bakmaktadır. Ana giriş Felek Sokağı üzerindedir. Yapıya 3 basamaklı gösterişli bir kapıdan girilir. Yapının dış cephelerinde Eklektik mimari özellikleri görülür.[3]
Ayrıca bakınız
Kaynaklar
- 1 2 3 4 "Terziler (Tofre Begadim) Sinagogu". http://www.beyoglubeyoglu.com/tarihveturizm/pages/terziler_tarih_beyoglu_jpg.htm. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2010. (WebCite®)
- 1 2 3 4 "Tofre Begadim Sinagogu". 24 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130524132311/http://www.kenthaber.com:80/marmara/istanbul/beyoglu/Rehber/sinagoglar/tofre-begadim-sinagogu. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2010. (WebCite®)
- ↑ "Terzi kendi söküğünü dikti". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304202235/http://webarsiv.hurriyet.com.tr/2000/10/17/251185.asp. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2010. (WebCite®)