Tetragonal

Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. Ayrıntılar için maddenin tartışma sayfasına lütfen bakınız. Konu hakkında uzman birini bulmaya yardımcı olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.

KRİSTAL YAPI ve TETRAGONAL SİSTEMLER

Tetragonal Birim Hücre

Kristal yapı: Eğer bir yapıyı oluşturan atomlar, moleküller veya iyonlar periyodik olarak düzenlenmişse bu kristal yapı olarak adlandırılır. Atom merkezleriinin koordinatları uzayda işaretlendiğinde tekrarlayan nokta kümelerinden oluşan bir kefes yapısı elde edilir. Bu yapı kristal kafesi olarak adlandırılır. Nokta kafeslerin tekrarlanabilir olması onları tanımlayabilecek olan birim hücre olarak adlandırılan basit geometrilere sahip olmalarına olanak sağlar. Auguste Bravais’in ortaya koyduğu bu modelin “trikilinik, monoklinik, ortorombik, rombohedral, hegzagonal, kübik ve tetragonal” olmak üzere 7 tipi vardır.

TETRAGONAL SİSTEMLER

Tetragonal eksenleri birbirlerini 90 derecelik açılarla keserler. Fakat bunlar regüler sisteminde olduğu gibi birbirlerine eşit değildir. Dik eksen diğerlerinden uzun veya kısadır. Bu sistemin holoedri sınıfında beş tane simetri düzlemi , simetri merkezi, bir tane 4 sayılı eksen ve 4 tane iki sayılı eksen vardır. Regüler sistemindeki bütün şekiller, kapalı şekiller oldukları halde tetragonal sisteminde açık şekiller de vardır. Açık şekiller hacmi kapayamazlar ve bu yüzden diğer şekillerle kombinasyonlar yapmak zorunda kalırlar. Bunun sebebi, eksenlerinden birisinin yan yüzeylere paralel gitmesidir. Tetragonal şekillerin simetrisini karakterize eden bu eksene “C ekseni ” denir. Diğeri de (a,a) eksenleridir. Eksen oranları (a:a:c)’dir. Bu meyanda “C<1” veya “C>1” olabilir. Tetragonal şekilleri, (C) ekseni yukarıdan aşağı gitmek ve diğerleri regüler sisteminde olduğu gibi seyretmek suretiyle tutulurlar. Bu sistemin sınıfları “birinci sınıf piramitler(Protopiramit), ikinci sınıf piramitler(Deuteropiramitler), sekiz kenarlı piramitler(Ditetragonal), birinci sınıf prizmalar(Protoprizmalar), ikinci sınıf prizmalar(Deuteropirmitler), sekiz kenarlı prizmalar(Ditetragonalprizmalar) ve Bazis’dir.

TETRAGONAL HEMİEDRİSİ Hemiedri, kristal kafeslerinin simetrisinin yarısı kadar simetri taşıyan kristallerin özelliğidir. Tetragonal sistemine giren Hemiedri sınıfları şunlardır:

1)Sphenoidal hemiedri(Skalanoeder): Bu sınıf iki tane simetri yüzeyine ve üç tane iki sayılı eksene sahiptir. Simetri merkezleri yoktur. Bunlar da regüler sisteminin hemiedri sınıfında olduğu gibi karşılıklı yüzeylerin büyümeleri ve diğerlerinin ortadan kalkmaları ile oluşurlar. Bu sınıfa dahil bulunan şekiller şunlardır: Sphenoid: Bu şekil, regüler sistemindeki tetraedere benzer. Fakat onda olduğu gibi dört tane eşit kenarlı üçgen tarafından değil, iki kenarı eşit dört üçgen tarafından çevrilmiştir. Bunun da pozitif ve negatif şekilleri vardır.

Skalanoeder: Bu şekil, tetragonal sistemindeki dietragonal piramitlerden meydana gelir. Sekiz tane kenarları eşit olmayan üçgen tarafından çevrilmiş bir şekildir. Dört tane zikzaklı orta kenara, dört tane uzunca küt ve dört tane de keskince kutup kenarına sahiptir. Eksenler kenarların ortasından geçer.


2)Tetragonal Bipiramidal Sınıf:
Bir tane simetri yüzeyine, bir tane dört sayılı simetri eksenine ve simetri merkezine sahiptir. Bu sınıfa dahil bulunan tipik şekillerden birisi “tritoprizma” ; diğeri de “tritopiramit” olup sağ ve sol çeşitleri vardır.

3)Hemimorf Tetartoedrisi:

Simetri merkezi ve simetri yüzeyi yoktur. Simetri elemanı olarak, yalnız bir tane dört sayılı simetri eksenine sahiptir. Bu sınıf, bipiramidal sınıftan transversal simetri yüzeylerinin yokluğu ile ayrılır. Bu sınıfa dahil şekiller; alt ve üst bazisler; birinci, ikinci ve üçüncü sınıf piramitlerdir. Doğal yollardan oluşan minerallerden Wulfenitin, aynı sınıfta kristalleştiği muhtemel görülmektedir.