Torajiro Yamada

Torajirō Yamada

Torajirō Yamada (Japonca: 山田 寅次郎, Sadō hocası olarak Sōyū Yamada: 山田宗有) (d. 1866 - ö. 1957), Japon işadamı ve sado (çay seromonisi) hocası.

1892-1922 arasında İstanbul’da yaşamış ve Türk –Japon ilişkilerine olumlu katkıda bulunmuş bir Japon iş adamıdır.

Yaşamı

1866 yılında Nakamura ailesinin oğlu olarak Numata'da dünyaya geldi. Yedi yaşında iken ailesi ile birlikte Tokyo’ya yerleşti.15 yaşında iken çay ustası Soju Yamada tarafından evlat edinildi[1]. Bir yandan çay ustası olarak yetişirken bir yandan da bu kültürü yabancılara sergileyebilmek için Tokyo ve Yokohama’daki okullarda Çince, İngilizce, Almanca, Fransızca öğrendi.

1890’da Osmanlı İmparatorluğu tarafından Japonya’ya Sultan’ın yüksek nişanını takdim etmek için gönderilmiş olan Ertuğrul Fırkateyni’nin batması ve mürettebatından 581 kişinin ölümünden sonra şehit ailelerine yardım amacıyla düzenlenen kampanyalara katıldı. Toplanan paralardan o güne kadar teslim edilememiş olan kısmı teslim etmek için 1892’de İstanbul'a geldi. I. Dünya Savaşı’nın başladığı 1914 yılına kadar İstanbul’da kaldı. Bu süre içinde Japon kültürünü tanıtmaya ve Türkçe’yi ve Osmanlı’nın kültürel yapısını öğrenmeye çalıştı; bir fahri konsolos işlevi gördü.

Sultan Abdülhamit’e babasından kalma bir samuray kılıcını hediye olarak getiren Torajiro Yamada, Abdülhalim Nuda Efendi (Shotara Noda) adlı Japon gazeteci aracılığıyla hediyelerini saraya ulaştırdı. Shotara Noda, kazadan sonra hayatta kalanlarla birlikte gazetesi adına İstanbul’a gelmiş ve padişahın isteği üzerine Harbiye öğrencilerine Japonca dersi vermek üzere kalmış bir gazetecidir[2]. 1891 yılında Müslüman olup Abdülhalim adını almış olan Noda[3], Yamada’nın gelişi üzerine ders verme işini ona bırakıp ülkesine döndü. Harbiye öğrencilerine ders vermeye başlayan Yamada’nın öğrencileri arasında ileride Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu olacak Mustafa Kemal’in de olduğu ve Yamada’nın Abdülhamit’in isteği ile Müslüman olup Abdülhalil ismini aldığı şeklinde iddialar vardır[4] Ancak bu bilgilerin doğruluğu belgelerle kanıtlanmamıştır[1].

Japonya ve Osmanlı İmparatorluğu arasında ticari ilişkiler kurulması için çalışan Yamada, Galatasaray Lisesi yanında “Shop Nakamura” adlı bir dükkan açtı[5]. Tütün, tuz, yün ihraç etti; ipek ve tabak-çanak gibi eşyalar ithal etti. Ayrıca Sultan II. Abdülhamit için Japonya’dan sanat eserleri getirtip Topkapı Sarayı’ndaki Uzakdoğu objelerini düzenledi[1].

1906’da bir ortakla birlikte Japonya’da sigara kağıdı üreten bir şirket kurdu. Japonya’ya döndükten sonra 1925 yılında Türk –Japon İthalat –İhracat Derneği kurdu. “Toruko Gakan” (Türkiye Resimli Bir Bakış) adlı bir kitap yazdı. Bu kitapta İstanbul’u çağdaş bir Japon’un gözünden anlattı[6]. 1957 yılında hayatını kaybetti.

Sultan Abdülhamit’e hediye etmiş olduğu samuray zırh takımı günümüzde Topkapı Sarayı’nda sergilenmektedir.

Kaynakça

  1. 1 2 3 Erdemir, Ali Volkan. "A Realistic Approach To The Achievements of Torajiro Yamda and His Relationship with Turkey". Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt/Vol.: 11 - Sayı/No: 1, yıl 2011. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423869473.pdf. Erişim tarihi: 30.06.2016.
  2. ↑ Ertuğrul Fırkateyni’nin Hikayesi, Tarihimiz.net sitesi, Erişim tarihi:30.05.2011
  3. ↑ Shotaro Noda in Istanbul, 2003 Turk-Japon yılı web sitesi, Erişim tarihi:30.05.2011
  4. ↑ Hakan Yılmaz, Yamamada Torijori: Abdülhamit'ten Türkçe öğrendi, Atatürk'e Japonca öğretti, Zaman Gazetesi, 06.05.2006
  5. ↑ Torajiro Yamada in İstanbul, 2003 Turk-Japon yılı web sitesi, Erişim tairhi:30.05.2011
  6. ↑ Hilal ve Güneş: İstanbul’da Üç Japon: Yamada Torajirō, Itō Chūta, Ōtani Kōzui, İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Sergi Broşürü, Erişim tarihi:30.05.2011
This article is issued from Vikipedi - version of the 7/5/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.