Tudor Vladimirescu
Tudor Vladimirescu (d.y. 1780, Vladimiri - ö. 7 Haziran 1821, Târgoviște, Eflâk), Rumen vatansever, 1821'de Eflâk'taki halk ayaklanmasının önderi.
Rus ordusunda subay olarak görev yaptığı dönemde Sırbistan'daki bağımsızlık hareketinden etkilendi. Bir süre sonra Balkanlar'da Osmanlı egemenliğine son vermek için mücadele eden Filiki Eterya (Dostluk Derneği) adlı gizli Yunan örgütüyle ittifak kurdu. Ama, örgütün önderi Prens Aleksandr İpsilanti'nin Mart 1821'de başlattığı ayaklanmaya destek vermeyi reddetti.
Aynı yıl Eflâk'ta Osmanlıların önemli görevlere getirdiği Fenerli Rumları (Feneryotlar) iktidardan uzaklaştırmak ve Rumen aristokrasisinin (boieri) sömürülerine son vermek amacıyla bir ayaklanma başlattı. Tudor Vladimirescu ve arkadaşı Alexandru Macedonski’nin öncülük ettiği isyan kısa sürede tüm Eflâk’ı sardı. Başlangıçta çok sayıda yandaş topladıysa da soyluların temsilcilerinden oluşan Bükreş'teki geçici hükümetle uzlaşmaya gidince sahip olduğu desteği yitirdi.
Vladimirescu'nun Osmanlılarla gizlice anlaşarak Yunan kuvvetlerinin Bükreş bölgesinden geri çekilme yollarını kesmesinden kuşkulanan İpsilanti onu tutuklattı. Vladimirescu askeri mahkemede yargılandı ve idam edildi.
Başlattığı isyan bastırıldıysa da Memleketeyn’in Fenerli Rum voyvodalarca yönetiminin mümkün olamayacağı anlaşıldı. 110 yıldan beri devam ettirilmekte olan Fenerli Rum devri böylece 1821 yılında sona erdirildi ve yeniden yerli boyarlar arasından voyvoda atanmaya başlanıldı.[1]
Kaynakça
- ↑ Karasu, Cezmi. "Tarihte Türk-Romen İlişkileri Ders Notları". http://www.ogu.edu.tr/images/birimduyuru/2012420113010.pdf. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2014.