Volhinya
Volhinya, Volinya ya da Volin (Ukraynaca: Волинь, Volyn’, Lehçe: Wołyń, Almanca: Wolhynien ya da Wolynien, Rusça: Волынь, Volyn’; Yidiş: װאָהלין, Vohlin), Ukrayna'nın batısında, Galiçya ve Podolya'nın kuzeyinde, Pripyat ve Batı Bug ırmakları arasında yer alan tarihi bölge. Avrupa'nın en eski Slav yerleşim alanlarından biri olan bölge günümüzde Ukrayna sınırları içinde yer alan Volin, Rivne, Zhytomyr ve Ternopil illeri ile Polonya'nın Chelm kentini içine almaktadır. Lutsk, Kovel, Kremenets, Volodymyr-Volynskyi ve Starokostiantyniv (Khmelnytskyi ili) kentleri de bölge sınırları içinde bulunmuştur. Trochenbrod ve Lozisht gibi birçok Musevi köyü de bölgenin temelini oluşturmuştur.[1]
Tarihçe
Halych'e ait ilk kayıtlarda Kiev Knezi Büyük Vladimir'in 981 yılında bu kenti ele geçirdiği vurgulanmaktadır. Volhinya'nın kuruluşu da Halych ve Volodymyr-Volynsky'de hüküm süren dükalık ve prensliklerle aynı döneme rastlamaktadır. Bu iki kent, Kiev Knezliği'nin yıkılmasından sonra Halych-Volhinya kentini oluşturmuş ve 12.-14. yüzyıllar arasında ayakta kalmayı başarmıştır.
Halych-Volhinya Arşidükalığı'nın (Galiç-Vladimir Knezliği olarak da bilinir) 1340'lı yıllarda düşmesinin ardından Polonya Krallığı ve Litvanya Arşidükalığı bölgeyi kendi aralarında paylaşmışlar, Polonya Batı Volhinya'yı alırken Litvanya Doğu Volhinya'yı sahiplenmiştir (1352-1366). Volhinya 1569'da Lehistan-Litvanya Birliği'nin bir eyaleti durumuna gelmiş ve Lehler ile Musevilerin temel yerleşim alanı olmuştur. Eyalette Roma ve Yunan Katolik kiliseleri açılmış, Ortodoks kiliselerinin büyük bölümü Doğu Katolik kiliselerince ele geçirilmiştir.
Polonya'nın 1795'te üçüncü kez bölünmesinin ardından Volhinya Rus İmparatorluğu bünyesinde bir valilik durumuna gelmiştir. 19. yüzyıl sonu itibariyle 200.000'i aşkın Alman yurttaşı bulunan bölge az sayıda Çek nüfusa da sahipti. Ekonomik bakımdan hızla iyi duruma gelse de, I. Dünya Savaşı başladığında Volhinya Batı Rusya'nın en yoksul bölgesiydi.
1921'de sona eren Sovyet-Polonya Savaşı'nın ardından imzalanan Riga Barışı, Volhinya'yı Polonya ve Sovyetler Birliği arasında paylaştırmıştır. Bölgenin batısına sahip olan Polonya burada bir voyvodalık kurmuştur. Doğu Volhinya'nın büyük bölümü ise Zhytomyr iline katılmıştır.
Doğu Volhinya'da yaşayan Polonyalıları 1935-38 yılları arasında yaşadıkları bölgeden çıkaran Joseph Stalin, Sovyetler Birliği tarihindeki ilk etnik tehcire imza atmıştır.
1939'da imzalanan Molotov-Ribbentrop Paktı ve Polonya topraklarının Reich ve SSCB tarafından işgal edilmesinin ardından Volhinya Sovyetler Birliği topraklarına katılmıştır. Volhinya'da yaşamakta olan Alman azınlık Nazi-Sovyet nüfus mübadelesinin ardından Nazi Almanyası topraklarına gönderilmiştir. Bölgede yaşayan etnik Almanlar ise 1945 yılından itibaren bölgeden çıkarılmaya başlamıştır.
II. Dünya Savaşı'nın ardından Sovyet Ukraynası'nın bir parçası olmayı sürdüren Volhinya, bölgede yaşayan son etnik Polonyalı nüfusun 1945 yılında Polonya'ya gönderilmesine de tanıklık etmiştir. Volhinya, Sovyetler Birliği'nin çöküşünün ardından Ukrayna topraklarına katılmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ↑ Michael Jones (2000). The New Cambridge Medieval History. Cambridge University Press. s. 770. ISBN 0-521-36290-3. http://books.google.com/books?id=LOS1c0w91AcC&pg=RA1-PA770&dq=Volhynia&as_brr=3&ie=ISO-8859-1&output=html&sig=km93-2wweea33kTooyQxU2rFyEA.
Bibliyografya
Dış bağlantılar
- Rus İmparatorluğu zamanında Volhinya sınırları
- Volhinya'da yaşayan Almanlar (İngilizce)
- Volhinya'da yaşayan Almanlar (Almanca)
- Volhinya-Galiçya (Lehçe)