Dünya Dijital Kütüphanesi

World Digital Library
Dünya Dijital Kütüphanesi
URL http://www.wdl.org
Ticari? Değil
Site türü Dijital kütüphane
Kullanılabilir dil(ler) Arapça, Çince, Fransızca, İngilizce, İspanyolca, Portekizce, Rusça
Sahip ABD
Oluşturan ABD Kongre Kütüphanesi
Geçerli durum Çevrimiçi

Dünya Dijital Kütüphanesi (İngilizce: World Digital Library (WDL)), ABD Kongre Kütüphanesi, UNESCO ve Cornell Üniversitesi tarafından işletilen uluslararası dijital kütüphane.

Kütüphanenin misyonu, uluslar ve kültürler arası anlayışı geliştirmek, İnternet üzerindeki kültürel içeriğin hacmini ve çeşitliliğini artırmak, eğitimciler, araştırmacılar ve tüm topluluklar için bilgi kaynağı oluşturmak ve ülkeler arasındaki dijital uçurumu azaltmaya yönelik olarak çeşitli kurumlarla ortaklıklar oluşturmak şeklinde tanımlanmıştır. [1] Kütüphane İnternet'teki İngilizce-dışı ve Batı-dışı içeriği çoğaltmayı ve bilimsel araştırmalara katkıda bulunmayı amaçlar. Kütüphane, dünyadaki tüm kültürlere ait kayda değer ve birincil öneme sahip kültürel belgelerin, çok dilli bir ortamda ve ücretiz olarak İnternet üzerinden erişilebilmesini sağlamayı amaçlar. Bu belgeler aradında elyazmaları, haritalar, nadir kitaplar, partisyonlar, ses kayıtları, filmler, baskılar, fotoğraflar, mimari çizimler ve diğer önemli kültürel belgeler bulunur.[2][3][4]

Kütüphanede, açılış tarihi olan 21 Nisan 2009 itibarıyla 1170 belge bulunmaktadır ve site arayüzü Arapça, Çince, Fransızca, İngilizce, İspanyolca, Portekizce ve Rusça dillerinde sunulmaktadır.[5]

Kuruluşu

ABD 2003 yılında, 20 yıllık bir aradan sonra Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'ne (UNESCO) yeniden kalıcı delege göndermeye karar verdiğinde, UNESCO'nun ABD Milli Komisyonu'nun başkanlığı için, Kongre kütüphanecisi James H. Billington aday gösterildi. Billington, komisyonun 2003'teki kuruluş konferansında yaptığı A View of the Digital World Library başlıklı konuşmasında, çeşitli enstitülerde, kütüphanelerde ve müzelerde bulunan zengin belge koleksiyonlarına dünya çapında ücretsiz olarak erişilebilmesini sağlamaya yönelik fikirlerini açıkladı. Kamu ve özel sektör iş birliği ile gerçekleştirilebilecek olan bu tür bir projeye ilk maddi destek Google'dan geldi. Şirket, Dünya Dijital Kütüphanesi'nin geliştirilmesi için 2005 yılında 3 milyon dolar tutarında bağışta bulundu.[6]

Milli komisyonun 2006'daki yıllık toplantısında, Kongre Kütüphanesi'nin Dünya Dijital Kütüphanesi projesindeki danışmanı olan John Van Oudenaren, Billington'ın fikirlerini hayata geçirmek için gerçekleştirilecek projenin ana hatlarını açıkladı. Buna göre, Dünya Dijital Kütüphanesi'nin kuruluşu, çeşitli kurumsal ortakların görev alacağı 4 ana proje alanı içinde yürütülecekti: teknik mimari, içerik seçimi, yönetim ve finansman. Aralık 2006'da milli kütüphane yöneticileri, çeşitli kütüphanelerin teknik yöneticileri ve UNESCO'nun eğitim temsilcilerinden oluşan 45 kişilik bir grup, dijital kütüphanenin nasıl geliştirileceğini tartışmak üzere Paris'te toplandı. Katılımcılar, dört proje alanına özel çeşitli sorunları çözümlemek üzere çalışma grupları oluşturdu.

Çalışma grupları 2007 yılının ilk yarısında, bilişim, kütüphanecilik, web tasarımı ve fonlama gibi alanlardaki profesyonellerle bir araya geldi. Çalışma gruplarının ilk bulguları aynı yılın temmuz ayında daha geniş bir toplulukla paylaşıldı. Bu planlama çalışmaların sonuçları Ekim 2007'de yapılan 34. UNESCO Genel Konferansı'nda sunuldu. Eylül 2008'de Amerikan Devletleri Örgütü de projeye Kongre Kütüphanesi ile birlikte katılma kararı aldı.

Dünya Dijital Kütüphanesi'nin açılışı, 21 Nisan 2009'da Paris'teki UNESCO genel merkezinde yapıldı.[7][8]

İçerik

Kütüphanede erişilebilen belgelerden bazıları şunlardır:

Lisanslar

Kütüphaneye erişim ve içeriğin çevrimiçi olarak görüntülenmesi ücretsizdir. İçeriğin büyük bölümü, zaman aşımı sebebiyle kamu malı hâline gelmiş belgelerden oluşmaktadır. Kamu malı olmayan içeriğin kullanımı hâlinde, katkıda bulunan kurumsal ortağın telif hakkı kurallarına uyulması gerekir.[13]

Ortaklar

Projenin kurumsal ortakları arasında bulunan kuruluşlar:[14]

  • Yeni İskenderiye Kütüphanesi
  • Brown Üniversitesi Kütüphanesi
  • Center for the Study of the History of Mexico
  • Columbus Memorial Library
  • Mısır Ulusal Kütüphanesi ve Arşivi
  • International Federation of Library Associations and Institutions
  • Irak Ulusal Kütüphanesi ve Arşivi
  • John Carter Brown Kütüphanesi
  • King Abdullah University of Science and Technology
  • Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesi
  • Mamma Haidara Commemorative Library
  • National Archives and Records Administration
  • National Diet Library (Japonya)
  • National Institute of Anthropology and History
  • Brezilya Ulusal Kütüphanesi
  • Çin Ulusal Kütüphanesi
  • Fransa Ulusal Kütüphanesi
  • İsrail Ulusal Kütüphanesi
  • Rusya Ulusal Kütüphanesi
  • Sırbistan Ulusal Kütüphanesi
  • İsveç Ulusal Kütüphanesi
  • Uganda Ulusal Kütüphanesi
  • Qatar Foundation
  • Royal Netherlands Institute of Southeast Asian and Caribbean Studies
  • Rus Devlet Kütüphanesi
  • St. Mark Coptic Kütüphanesi
  • Tetouan-Asmir Association
  • Bratislava Üniversite Kütüphanesi
  • Pretoria Üniversitesi Kütüphanesi
  • Wellcome Kütüphanesi
  • Yale Üniversitesi Kütüphanesi
  • Yeltsin Cumhurbaşkanlığı Kütüphanesi

Kaynaklar

  1. ↑ "About the World Digital Library: Mission". 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150905065430/http://www.wdl.org/en/about/. Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
  2. ↑ "UNESCO and Library of Congress sign agreement for World Digital Library: UNESCO-CI". portal.unesco.org. 29 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151029150057/http://portal.unesco.org/ci/en/ev.php-URL_ID=25521&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html. Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
  3. ↑ "UN puts global treasures online". news.bbc.co.uk. 24 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20090424055504/http://news.bbc.co.uk:80/1/hi/entertainment/8009974.stm. Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
  4. ↑ "Free-access World Digital Library set to launch". guardian.co.uk. 11 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130211034442/http://www.guardian.co.uk:80/books/2009/apr/08/free-world-digital-library. Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
  5. 1 2 3 Cody, Edward (21 Nisan 2009). "U.N. Launches Library Of World's Knowledge". Washington Post. http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/04/20/AR2009042001324.html?hpid=sec-world. Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
  6. ↑ "World Digital Library Planned". www.washingtonpost.com. http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2005/11/21/AR2005112101428.html. Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
  7. ↑ "World Digital Library to launch at UNESCO". AFP via Google News. 20 Nisan 2009. http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5iat-c9Vu7m8Me8PqwSp5FYNiv7sQ. Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
  8. ↑ "Library of Congress, UNESCO and Partners to Launch World Digital Library". PRWeb. http://www.prweb.com/releases/World_Digital/Library_of_Congress/prweb2306244.htm. Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
  9. 1 2 3 4 O'Neil, Peter (13 Nisan 2009). "Website to exhibit world's greatest historical treasures". Canwest News Service (Ottawa Citizen). http://www.ottawacitizen.com/News/Website+exhibit+world+greatest+historical+treasures/1492039/story.html. Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
  10. 1 2 "UN puts global treasures online". BBC News. 21 Nisan 2009. http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/8009974.stm. Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
  11. 1 2 3 "RP book featured in World Digital Library". Agence France-Presse, with Inquirer Research (Philippine Daily Inquirer). 21 Nisan 2009. http://newsinfo.inquirer.net/inquirerheadlines/nation/view/20090421-200521/RP-book-featured-in-World-Digital-Library. Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
  12. 1 2 3 "World treasures go on-line in global digital library". AFP (Google News). 2009-04-21. http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5jGWRhy8J2UUWoFxMyZsmp-LOUPkQ. Erişim tarihi: 2009-04-21.
  13. ↑ "Legal — World Digital Library". www.wdl.org. 2 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110902050653/http://www.wdl.org:80/en/legal.html. Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
  14. ↑ "About the World Digital Library: Partners". 7 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20111007051426/http://www.wdl.org/en/about/partners.html. Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 5/3/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.