Xgl
Xgl, X-Server arayüzünün, ekran kartlarının 3B grafik api'si Opengl yardımıyla geliştirilmesidir. Linux masaüstüne çeşitli şeffaflaştırma, gölgelendirme, animasyon gibi görsel ögelerin ilâve olmasını sağlar. Bu ögelerin kullanılması, ekran kartını kullandığı için, işlemci gücüne ihtiyaç duymaz, böylece uygulanan efektler sistemin performansını düşürmez.
Tarihi
Xgl mimarisinin geliştirilmesi bir Novell çalışanı olan David Reveman tarafından 2004 yılının sonlarında başlatıldı. Kaynak kodları ise 2 ocak 2006 da halka açılarak, freedesktop.org projesinin bir parçası olarak, geliştirilmesine devam edildi.
Geleceği
Xgl projesi ilk olarak Xglx adı altında X-Server ile bütünleşik bir yapıda geliştirilecektir. X-Server ile bütünleşik olarak çalışan GLX kullanılarak Xgl'nin uyumluluğunun arttırılması hedeflenmektedir.
Xegl ise Xgl projesinin uzun vadedeki hedefidir. Xegl projesi, Xgl'nin tamanen X-Server'dan bağımsızlaşarak kendi arayüzünü kullanmasını amaçlamaktadır. Böylece ekrana görüntü çizimi, bilgisayarın işlemcisi ve belleği aracılığıyla değil ekran kartının bileşenleri aracılığıyla gerçekleştirilecektir. Bu sayede görüntü kalitesi üst seviyeye ulaşacak ve büyük ölçüde performans artışı sağlancaktır.
Alternatifleri
X-Org Vakfı tarafından geliştirilen ve Fedora topluluğunun da desteklediği AIGLX Xgl'nin en önemli alternatifidir.
AIGLX X-Server ile bütünleşik olarak çalışmakta ve bütün POSIX (Linux- ve Unix kökenli işletim sistemleri) dağıtımlarını desteklemektedir.
2 Boyutlu bir donanım hızlandırma tekniği kullanan "Quartz 2D Extreme", Mac OS X'in 10.4 sürümünden itibaren kullanılmaktadır. Yakın zamanda piyasaya sürülecek olan Windows Vista da buna benzer bir teknik kullanacaktır.
Uyumluluk ve Kullanılabilirlilik
SUSE, 10.1 sürümünden itibaren Xgl'i desteklemektedir. Ubuntu'nun 6.06 ve üstündeki sürümlerine de Xgl ile uyumlu haldedir. Gentoo için ise hazır paketler mevcuttur.
Mandriva 2007 içerisinde Compiz paketlerini, dolayısı ile Xgl ve AIGLX'i barındırmaktadır. Mandriva'nin bir bileşeni olan drak3d sayesinde birkaç tıklama ile 3B masaüstü kolayca kurulabilmektedir.
Linux kurmadan, sadece denemek isteyenler için LiveCD dağıtımları mevcuttur. Bu dağıtımları CD'ye yazdıktan sonra, CD'yi takıp bilgisayarı yeniden başlatarak, herhangi bir kurulum veya ayar yapmadan sistemi çalıstırıp test edebilirsiniz.
Kaynaklar
- Xgl
- Xegl
- Xgl'nin Xorg mektup listelerindeki duyurusu
- Accelerated X flame wars!—Maybe not — AIGLX ve Xgl'yi karşılaştıran bir makale
- EGL spesifikasyonlari
- XGL ve Linux'u oluşturan diğer görsel öğeler hakkında bir makale
Dış bağlantılar
- openSUSE wiki for Xgl
- openSUSE wiki for compiz
- German XGL/Compiz-Support
- Graphics hardware requirements / recommendations
- Xgl on Ubuntu/Kubuntu 6.06.1 How-To. - Xgl/Beryl
- Xgl + Beryl on Ubuntu Dapper when you have ATI Card
- Xgl on Gentoo How-To
- Xgl HowTo: Novell, Ubuntu, Debian Etch, Gentoo Linux, Fedora Core, Arch Linux, Mandriva Linux, Frugalware Linux.
- Unofficial community forums
- Communication between Xgl and Xorg - For dummies
Dosyalar
- Kororaa Linux Bu bir Live CD dir, XGL i test etmek ixin, herhangi bir kuruluma ve ayara ihtiyac duymadan, calismasini saglayabilirsiniz.
- Mandriva son Live CD si XGL destegi vermektedir.
- Sabayon Linux XGL ve AIGLX destekleyen bir Live CD.
- Binary packages for Ubuntu
- RR4/RR64 - 32/64bit Xgl LiveDVD
Ekran görüntüleri, demo ve videolar
- Novell Xgl tanitimi, video ve ekran görüntüleri icerir
- Novell Open Audio podcast Xgl with David Reveman - 7 April 2006, discusses the basics and future of Xgl and Compiz
- Videos of Xgl on SUSE Linux Enterprise Desktop 10
- Slides, screenshots and a video with more effects
- Yüksek cözünürlüklü XGL-KDE videosu demo and screencaps
- Video Mirrors: saguratus.com Filefront
- Bir baska Xgl videosu
- Mandriva 3D Video