Yanardağın Altında
|
"Yanardağın Altında" (Under the Volcano) romanının kapak resmi | |
| Yazarı | Malcolm Lowry |
|---|---|
| Orijinal ismi | Under the Volcano |
| Çevirmen |
Aziz Üstel (Hürriyet) Sinan Fişek (Can) |
| Kapak tasarımı | Orso Martinelli (Kapak resmi) |
| Ülke |
ABD  |
| Özgün dili | İngilizce |
| Dili | Türkçe |
| Seri ismi | Dünya Edebiyatı / Klasikler (Can) |
| Konu(lar) | Psikolojik dram |
| Türü | Roman |
| Yayınevi |
Hürriyet Yayınları (1974) Can Yayınları (1989) |
| Anadilinde basım tarihi |
1974 (Hürriyet) 1989 (Can) |
| Yayın ortamı | 2. hamur kâğıt, ciltsiz karrton kapaklı |
| Sayfa sayısı |
351 sayfa (Hürriyet) 486 sayfa (Can) |
| Boyut ve ağırlık | 12,5x19,5 cm.(Hürriyet, Can) |
| Anadilinde ISBN | 0452255953 |
| ISBN | 9755101136 (Can) |
Yanardağın Altında, İngiliz modernist romancı ve şair Malcolm Lowry'nin 1947 tarihinde yayımladığı yarı otobiyografik romanıdır. Özgün adı Under the Volcano olan roman Türkiye'de ilk kez Hürriyet Yayınları tarafından 1974 tarihinde Aziz Üstel'in çevirisiyle ve Yanardağ adıyla yayımlanmıştı. Daha sonra 1989'da bu kez Can Yayınları romanı Sinan Fişek'in Türkçe çevirisiyle ve Yanardağın Altında adıyla yeniden yayımladı (ISBN 975-510-113-6). İsim değişikliği, 1984 yılında sinemaya aktarılan filmin (dolayısıyla da romanın) özgün adına uyum sağlamak için yapılmış olabilir.
Roman 1938 yılında Meksika'nın küçük bir şehri olan Cuernavaca'da görevli, gözden düşmüş alkolik İngiliz konsolosun Ölüler Günü Festivali sırasında bir gün içerisinde yaşadıklarını anlatır. Neredeyse kendisini yok etmecesine alkol alan bu adamın anlaşılması güç ve intiharı çağrıştıran dipsomanik yaşantısı belki de yaklaşan II. Dünya Savaşı'nın tehdit ettiği, yok olmanın eşiğindeki bir uygarlığın metaforudur.[1]
Romanın yazarı Malcolm Lowry de dipsomani derecesinde bir alkolikti ve 1957 yılında daha 48 yaşındayken intihar ederek öldü. Lowry uzun süre romanın konusunun geçtiği Cuernavaca'da yaşamıştı. Roman bir bakıma yazarın kendi hayatından da izler taşır ve bu nedenle "Yanardağın Altında" yarı otobiyografik bir roman sayılmaktadır.[2][3]
Time Dergisi, "Under the Volcano" yu, "1923'ten bu yana İngilizce yazılmış en iyi 100 roman" listesine dahil etmiştir.[4]
Türkçe baskıları
Malcolm Lowry'in 1947 yılında yayımladığı Under the Volcano adlı romanı, Türkiye'de farklı yayınevleri tarafından Türkçe olarak iki kez yayımlanmıştı. Türkçe adları farklı olan baskılar şunlardır:
| Yıl | Adı | Yayınevi | Çevirmen | ISBN |
|---|---|---|---|---|
| 1974 | Yanardağ | Hürriyet Yayınları | Aziz Üstel | |
| 1989 | Yanardağın Altında | Can Yayınları | Sinan Fişek | (ISBN 975-510-113-6) |
Sinema uyarlaması
Malcolm Lowry'nin 1947 tarihli romanı "Under the Volcano", 1984 yılında Amerikalı yönetmen John Huston tarafından sinemaya da uyarlandı. Çekimleri Meksika'da gerçekleştirilen filmin başlıca rollerinde İngiliz oyuncular Albert Finney, Jacqueline Bisset ve Anthony Andrews'ın yanı sıra Meksika'nın uluslararası oyuncusu Katy Jurado da oynamıştır. Cannes Film Festivali'nde de Altın Palmiye'yeye ve iki dalda Oscar'a aday gösterilen film Türkiye'de Volkanın Altında adıyla gösterime sunulmuştu. Film sonraki yıllarda Türkiye televizyonlarında Yanardağın Altında adıyla da gösterilmiştir. Bu ad, filmin uyarlandığı romanın Türkiye'deki adlarından biridir.[5]
Film romana oldukça sadık kalmıştır.
Bundan başka, 1976 yılında Kanada'dan Donald Brittain ve John Kramer'in birlikte yönettikleri "Volcano: An Inquiry Into the Life and Death of Malcolm Lowry" (Volkan: Malcolm Lowry'nin Yaşamı ve Ölümü Hakkında bir Araştırma) adlı belgesel film "en iyi belgesel film" dalında Oscar ödülüne aday gösterilmişti. Malcolm Lowry'yi Richard Burton'un seslendirdiği 100 dakikalık bu belgesel film Criterion Collection'ın çıkarttığı "Under the Volcano" DVD kutusunun içinde bonus olarak verilmiştir.[6]
Kaynakça
- ↑ "Under the Volcano (1984)" (İngilizce). IMDb. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151004164342/http://www.imdb.com/title/tt0088322/plotsummary. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2009.
- ↑ "Yanardağın Altında" (Türkçe). hermeskitap.com. 13 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150613200018/http://www.hermeskitap.com/catalog/product_info.php?products_id=12835. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2009. Romanın arka kapağından
- ↑ "Yanardağın Altında" (Türkçe). netkitap.com. http://www.netkitap.com/ayrinti.asp?id=37410&id2=25541. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2009.
- ↑ "All Time 100 Novels Complete List" (İngilizce). time.com. 13 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20100313052053/http://www.time.com:80/time/2005/100books/the_complete_list.html. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2009.
- ↑ [http://web.archive.org/web/20120614013302/http://webarsiv.hurriyet.com.tr:80/2000/02/23/183255.asp "Hürriyetim televizyon"] (Türkçe). hurriyet.com.tr. 14 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120614013302/http://webarsiv.hurriyet.com.tr:80/2000/02/23/183255.asp. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2009.
- ↑ "Volcano: An Inquiry Into the Life and Death of Malcolm Lowry" (İngilizce). en.wikipedia.org. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160602201735/https://en.wikipedia.org/wiki/Volcano:_An_Inquiry_Into_the_Life_and_Death_of_Malcolm_Lowry. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2009.