Yongada sistem
Yongada sistem (System on a chip & SoC) bir entegre devre türüdür. Tek başına bir bilgisayarda bulunan bütün parçaları içerebilir. Aynı zamanda analog, sayısal, karışık sinyal ve radyo iletişimi işlevlerini bünyesinde toplayabilir. Yongada sistemlere düşük güçle çalışan mobil elektronikte sıkça rastlanır. En yaygın kullanım alanı gömülü sistemlerdir. Yongada sistemlerin mikrodenetleyicilerden en büyük farkı işlem gücü ve yüksek hafızasıdır. Ayrıca yongada sistemler harici flash depolama, RAM ve çok çeşitli başka elemanlarla aynı anakart üzerinde onları yöneterek çalışabilirken mikrodenetleyicilerde bu gibi çok parçalı bir yapı yoktur. Daha doğrusu bir gömülü sistem eğer bir mikrodenetleyici ile kurulduysa ROM, RAM gibi bileşenler mutlaka mikrodenetleyicinin içerisinde bulunurken yongada sistemde böyle bir zorunluluk yoktur. Ayrıca yongada sistemlerin gücü son kullanıcıların kullandığı Windows, Macintosh, iOS, Android vb. işletim sistemlerini çalıştırmaya yeterken mikrodenetleyiciler çok daha spesifik alanlarda ve çok kısıtlı ROM ve RAM'ler ile çalışırlar. Nihayetinde mikrodenetleyiciler örneğin bir çamaşır makinesini kontrol ederken yongada sistemler akıllı telefon, tablet ve hatta bilgisayarlara bile can verebilirler.
Yapısı
Tipik bir yongada sistem şunları içerebilir:
- Merkezi İşlemci (CPU)
- Grafik İşlemcisi (GPU)
- Sayısal Sinyal İşlemcisi (DSP)
- Bellek (ROM, RAM, Flash Hafıza vb.)
- Modem (Wi-Fi, Bluetooth, Hücresel Şebeke vb.)
- Giriş-Çıkış birimlerinin kontrolcüleri (USB, HDMI, Ethernet, Ses Bağlantıları, Görüntü Bağlantıları vb.)
- Analog arayüzlerin kontrolcüleri
- Osilatör vb. sistemler
- Gerilim ve akım düzenleyici sistemler
Görüldüğü gibi bir yongada sistemde bilgisayarlarda bulunması gereken yapıların hemen hepsi bulunabilir. Ancak bu yapılardan bazıları yongada sistem üzerinde tümleşik olabilirken bazıları da anakart üzerinde ayrı ayrı yongalar olarak bulunabilirler. Özellikle modern akıllı telefon ve tabletlerde bellek modülleri genelde yongada sisteme tümleşik durumda olmaz.