Ziryab

Ziryab

Ziryab ji gel re kilam söylerken.
Genel bilgiler
Doğum adı Ebü’l-Hasen Alî b. Nâfi‘ - أبو الحسن علي ابن نافع
Doğum 789
(?)[1]
Ölüm 857
Kurtuba
Alanı şiir, müzik, güzellik uzmanlığı, moda tasarımcılığı, botanik ve coğrafya
Etkin yıllar 8. ve 9. Yüzyıl, (İslam'ın Altın Çağı)

Ebü’l-Hasen Alî b. Nâfi‘ (Farsça ya da Arapça: أبو الحسن علي ابن نافع; Kürtçe: ئه‌بو ئه‌لحه‌سه‌ن عه‌لی إبن نافع)(d. 789 Musul - ö.857 Endülüs) lakabı Ziryab (Arapça زرياب, Kürtçe: زۆراو Zoraw, Farsça: Zorab), (Arap[2][3][4][5][6][7][8][9] ya da Kürt[10][11][12][13][14][15][16][17][18][19])

Endülüs'te Kurtuba'da hükümdarlık süren Emeviler döneminde yaşayan şair, müzisyen, şarkıcı, güzellik uzmanı, moda tasarımcısı, stratejist, botanikçi ve coğrafyacı.[9][20]

Kökeni

Kaynaklarda doğum tarihi ve yeri hakkında kesin bilgi bulunmamaktadır.[21] İbrahim el-Mavsili'nin ya da Abbasi halifesinin siyahi kölesi olduğu rivayet edilir.[21] İran kökenli olduğunu söyleyenlerin yanında siyahî oluşu sebebiyle Afrika kökenli olacağının daha güçlü olduğu söylenir.[21]

Hayatı

İlk olarak Bağdat, Irak gibi Abbasi egemenliğindeki yerlerde bir sanatçı, büyük bir müzisyen ve besteci bir öğrenci olarak tanındı. Daha sonra Kurtuba'ya gitti. Flamenkonun kurucularından sayılır. O ana kadar 4 telli ola gitara, bir çalgı ruhsuz olamaz deyip 5. teli bütün tellerin ortasına bağlayan kişi. Avrupa'da ilk müzik okulunu İspanya Endülüse Kurtuba'da kurdu ve çocukları o okulun 300 yıl yaşamasını sağladılar. Muhtemelen Mezopotamya'dan Tembûr'u (ته‌مبوور ) yani sazı Avrupa'ya ilk getiren kişi.

Kaynakça

  1. TDV, İslam Ansiklopedisi, cilt: 44,  sayfa: 464
  2. A Literary History of the Arabs. Reynold Alleyne Nicholson. p.418
  3. Persian and Turkish Loan-words in Malay. Muhammad Abdul Jabbar Beg. 1982. p.80
  4. Colors of Enchantment: Theater, Dance, Music, and the Visual Arts of the Middle East. Sherifa Zuhur. 2001. p.324
  5. The Holy Sword: The Story of Islam from Muhammad to the Present. Robert Payne. 1961. p.186
  6. Aspects of Jewish Culture in the Middle Ages. Paul Edward Szarmach. 1979. p.55
  7. The Story of the Moors in Spain. Stanley Lane-Poole, Arthur Gilman. p.81
  8. Shojaedin Shafa (شجاع الدین شفا) in his book Iran and Spain (ایران و اسپانیا) goes into detail about the fallacy of claims of Ziryab's "Arab origins". His argument can be found on p.325-340 of his book. Farzad publications 2005 (نشر فرزاد). A copy of the book is located at the Perry-Castañeda Library at DS274 S523
  9. 1 2 Andalusian Feast
  10. The encyclopaedia of Islām. 1938. p. 263.
  11. Ana Ruiz, page 53, Vibrant Andalusia: Moorish Culture in Southern Spain, Published 2007, Algora Publishing, ISBN 0-87586-539-9
  12. Cello - Los Kurdos - Transoxiana 2
  13. CULTURA | Flamenco y música kurda: un tronco común
  14. La Gastronomia En Al-Andalus: Islam Y Al-Andalus
  15. http://www.dipucadiz.es/Portada/cultura/dosorillas.pdf
  16. La Orden Sufi Nematollahi / Sufismo
  17. Andalucia : A Cultural History: A Cultural History. 2008. p. 81. ISBN 0199704511.
  18. Critical Muslim 06: Reclaiming Al-Andalus. 2013. p. 105. ISBN 1849043167.
  19. Sweet Treats around the World: An Encyclopedia of Food and Culture. 2014. p. 1
  20. van Sertima, Ivan (1985), African Presence in Early Europe, Transaction Publishers, ss. 159-61, ISBN 0887386644
  21. 1 2 3 TDV, İslam Ansiklopedisi, cilt: 44,  sayfa: 464
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/7/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.