Zorba (film)
| Zorba | |
|---|---|
| Alexis Zorbas | |
 "Zorba" (Alexis Zorbas) filminin Avustralya'da basılmış bir sinema afişi. | |
| Yönetmen | Mihalis Kakoyannis |
| Yapımcı |
Mihalis Kakoyannis Anthony Quinn |
| Senarist |
Mihalis Kakoyannis Nikos Kazancakis'in romanından |
| Oyuncular |
Anthony Quinn Alan Bates Irene Papas Lila Kedrova |
| Müzik | Mikis Theodorakis |
| Görüntü yönetmeni | Walter Lassally |
| Kurgu | Mihalis Kakoyannis |
| Stüdyo | 20th Century Fox |
| Dağıtıcı |
International Classics 20th Century Fox |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Dram |
| Renk | Siyah-beyaz |
| Yapım yılı |
1964,  ABD  İngiltere  Yunanistan ortak yapımı |
| Çıkış tarih(ler)i |
17 Aralık 1964, ABD Temmuz 1965, Türkiye (Yeni Melek Sineması) |
| Süre | 142 dakika |
| Dil | İngilizce,Yunanca |
| Diğer adları |
Zorba (Türkiye) Zorba the Greek (ABD) Zorba le Grec (Fransa) Zorba il Greco (İtalya) Alexis Sorbas (Almanya) |
Zorba 1964 ABD - İngiltere - Yunanistan ortak yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Alexis Zorbas olan film İngilizce konuşulan ülkelerde Zorba the Greek (Türkçesi: Yunan Zorba) adı ile gösterilmiştir. Filmin Türkiye'de İki Arkadaş adıyla da gösterildiğine dair kayıtlar bulunmaktadır.[1]
Senaryosunu Nikos Kazancakis'in aynı adlı romanından Mihalis Kakoyannis'in uyarlayıp yazdığı filmin yönetmeni ve kurgucusu da Mihalis Kakoyannis'dir. Kakoyannis aynı zamanda Anthony Quinn'le beraber filmin yapımcılarından da biridir. Önemli rollerinde Anthony Quinn, Alan Bates, Irene Papas ve Lila Kedrova'nın oynadıkları filmin müzikleri Mikis Theodorakis'e aittir. Film 1965 yılında 7 dalda Oscar'a aday gösterilmiş bunlardan 3'ünü almıştır.
Özet
Hayattan fazlaca bir beklentisi olmayan mutsuz İngiliz yazar, Yunan asıllı Basil'e (Alan Bates) Yunan adalarından biri olan Girit'te bir maden ocağı miras kalmıştır. Hayatına yeniden bir çeki düzen verme umudunu taşıyarak adaya gelen Basil burada aşırı davranışları olan, kaba saba ama hayata şehvetle bağlı orta yaşlı bir Yunan olan Alexis Zorba (Anthony Quinn) ile tanışır. Kendisini adeta himayesine alan Zorba'nın kendisine kabul ettirmeye çalıştığı hayat tarzının bir parçası da yenilgileri umursamamaktır. Zorba'ya göre yenilgiler hayatın kaçınılmaz parçalarıdır ve ancak yenilginin sürekli olarak tadılması ile hayatın zaferlerinin tadına varılabilir. Zorba sayesinde Yunanların dünyevi zevklerini keşfettikçe Basil'in hayata bakış açısı git gide değişmeye başlar.
Oyuncu Kadrosu
| Aktör/Aktris | Rolü |
|---|---|
| Anthony Quinn | Alexis Zorba |
| Alan Bates | Basil |
| Irene Papas | Dul kadın |
| Lila Kedrova | Madame Hortense |
| Sotiris Moustakas | Mimithos |
| Anna Kyriakou | Soul |
| Eleni Anousaki | Lola |
| Yorgo Voyagis | Pavlo |
| Takis Emmanuel | Manolakas |
| Giorgos Foundas | Mavrandoni |
Film Hakkında Notlar
- Filmin çekimleri Girit adasında yapılmıştır.
- 1968 yılında "Zorba" adı ile bir müzikali yapılmıştır.
- Roman Yunan asıllı İngiliz yazarın ağzından anlatılır ve romanda bu anlatıcının adı hiç geçmez. Oysa filmde yazara bir ad verilmiştir: Basil (Alan Bates)[2]
Filmin Ödülleri
Ödülleri:
- 1964 Oscar - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi Ödülü - Lila Kedrova
- 1964 Oscar - En İyi Sanat Yönetimi Akademi Ödülü - Vassilis Photopoulos
- 1964 Oscar - En İyi Görüntü Yönetimi Akademi Ödülü - Walter Lassally
- 1965 ABD Ulusal Eleştirmenler Birliği - En İyi Erkek Oyuncu Ödülü - Anthony Quinn
Adaylıklar:
- 1964 Oscar - En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü - Anthony Quinn
- 1964 Oscar - En İyi Yönetmen Akademi Ödülü - Mihalis Kakoyannis
- 1964 Oscar - En İyi Film Akademi Ödülü - Mihalis Kakoyannis
- 1964 Oscar - En İyi Uyarlama Senaryo Akademi Ödülü - Mihalis Kakoyannis
- 1965 Golden Globe - En İyi Dramatik Film Ödülü
- 1965 Golden Globe - En İyi Erkek Oyuncu Ödülü - Anthony Quinn
- 1965 Golden Globe - En İyi Yönetmen Ödülü - Mihalis Kakoyannis
- 1965 Golden Globe - En İyi Orijinal Film Müziği - Mikis Theodorakis
- 1965 Golden Globe - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü - Lila Kedrova
- 1965 Laurel - Altın Defne - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi Ödülü - Lila Kedrova
- 1966 Grammy - En İyi Orijinal Film Müziği - Mikis Theodorakis
- 1966 BAFTA - En İyi Film Ödülü - Mihalis Kakoyannis
- 1966 BAFTA - En İyi Yabancı Erkek Oyuncu Ödülü - Anthony Quinn
- 1966 BAFTA - En İyi Yabancı Kadın Oyuncu Ödülü - Lila Kedrova
- 1966 BAFTA - UN Ödülü - Mihalis Kakoyannis
Filmin Müziği
- Filmin tema müziği olan Zorbas'ı Yunan besteci Mikis Theodorakis bestelemiştir. Geleneksel Yunan dansı hasapiko (Kasap dansı)'nun bir türü olan Syrtaki (Sirtaki) olarak da bilinir. Müzik bu filmde duyulduktan sonra dünya çapında meşhur olmuş, tavernalar ve düğünlerin vazgeçilmez müziği haline gelmiştir.
- Filmin "Soundtrack Albümü"nde şu parçalar yer almaktadır;[3]
- Kritikos Horos / Theme From 'Zorba The Greek'
- Sirtos Chaniotikos (I) / The Full Catastrophe
- Madame Hortance (I) / Life Goes On
- Ballos / The One Unforgivable Sin
- Chasapikos / Questions Without Answers
- Horos Tou Zorba (I) / Zorba's Dance
- Sirtos Chaniotikos (II) / The Fire Inside
- Thanatos Tis Chiras / Clever People And Grocers
- Sirtos Chaniotikos (III) / Always Look For Trouble
- Madame Hortance (II) / Life Goes On (Reprise)
- Pote Tha Kani Ksasteria / Free (Cretan Folksong)
- Choros Tou Zorba (II) / That's Me Zorba!
Kaynaklar
- ↑ "Milliyet Gazete Arşivi" (Türkçe). Gazetearsivi.milliyet.com.tr. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160310002804/http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Ara.aspx?araKelime=Zorba%20the%20Greek&isAdv=false. Erişim tarihi: 7 Ocak 2010.
- ↑ http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,822801,00.html
- ↑ Albümden örnekler dinlemek için