Zveno

Zveno (Bulgarca: Звено, Türkçe: Bağlantı), 1934-35 yıllarında Bulgaristan'da kısa ömürlü bir diktatörlük kuran küçük siyasal örgüt. 1930'da askerler ve aydınlar tarafından kurulan Zveno Grubu'nu albay Kimon Georgiev yönetiyordu. Örgütte çoğunluğu oluşturan radikal siviller, ordunun baskısı altında etkisizleşen hükümete, sorumsuz siyasi partilere ve başı boş terörist etkinliklere tepki duydukları için bir araya gelmişlerdi. Örgütün yandaşlarından Albay Damian Velçev 19 Mayıs 1934 tarihinde bir askeri darbeyle hükümeti devirdi. Georgiev başbakan oldu.

Velçev'in perde arkasında yer aldığı Zveno yönetimi bir diktatörlüğe dönüştü; parlamentoyu dağıttı, bütün siyasi partileri kapattı. Basın üzerinde sıkı bir sansür uygulamaya başladı, sendikaların etkinliklerini yasakladı. Geniş bir aydın katmanının oluşmasını engellemek amacıyla daha çok teknisyen ve bilim adamı yetiştirmeye yönelik bir eğitim sistemi kurdu. Georgiev başbakanlığa geldikten hemen sonra, şiddet eylemlerini yürüten İç Makedonya Devrimci Örgütü'nü dağıttı. Yugoslavya ile ilişkileri geliştirdi, SSCB'yle yeniden diplomatik ilişki kurdu. Georgiev yönetimi ayrıca köylülerin borçlarının bir bölümünü sildi. Kredi sisteminde değişiklikler gerçekleştirdi. Kırsal alanlarda sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi için çaba gösterdi.

Zveno Grubu'nun Bulgaristan'ın siyasal yaşamına istikrar kazandırmak ve ülkenin ekonomisiyle uluslararası konumunu güçlendirmek için gösterdiği çabaya karşın, bütün nüfuzunu kaybetmiş olan Kral III. Boris grubun cumhuriyet ilan etmeye hazırlandığı yolundaki asılsız söylentilerden yararlanarak bazı subayların desteğini sağladı ve 22 Ocak 1935 tarihinde Georgiev ve hükümetini iktidardan uzaklaştırdı.

Zveno Grubu 1943'te, Mihver Devletleri'ne karşı oluşturulan "Anavatan Cephesi" adlı direniş hareketine katıldı. 1944'te grubun önderi albay Kimon Georgiev, Bulgaristan'ın kurtuluşundan sonra kurulan ulusal birlik hükümetine başkanlık etti.

Kaynakça