Çarşaf (giyim)
Çarşaf, Irak, Suriye, Suudi Arabistan, İran, Afganistan, Pakistan, Moritanya, Çad, Cezayir, Sudan, Yemen gibi çoğunluğu Müslüman olan toplumlarda bazı kadınların giydiği bir tesettür türü. Çeşitli stilleri ve renkleri olmak ile birlikte sadece eller ve yüzün açık kalmasına izin verilir. Burka adı verilen modelde ise yüze bir peçe de takılarak, gözler de gizlenir.[1] Çarşaf giyen bazı kişiler eldiven takarak ellerini de kapatırlar.
Arap ülkelerinde giyilen çarşafa abâye, İran'da ise çador adı verilir.
Ülkelere göre yasal durumu
Avrupa
-
Birleşik Krallık'da kadınların umuma açık alanlarda abaye, çarşaf, peçe veya benzeri kıyafetleri giymelerini sınırlayıcı bir yasal düzenleme bulunmamaktadır. -
Fransa -
Almanya -
Türkiye 1934 tarihli bazı kisvelerin giyilemeyeceğine dair kanun; hangi din veya mezhebe mensup olursa olsunlar ruhanilerin bu kıyafetlerini mabetleri ve ayinleri dışında giymelerini yasaklamaktadır. Umuma açık alanlarda erkeklerin veya kadınların herhangi bir biçimde giyinmelerini sınırlayıcı herhangi bir yasal düzenleme olmamıştır. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi memurlar için kılık kıyafet yönetmeliği,[2][3] öğrenciler için de benzeri kıyafet mevzuatı hükümleri getirildi.[4]
Ortadoğu
-
Suudi Arabistan'da umuma açık alanlarda kadınların bedenlerinin tamamını kapatmaları zorunludur.[5] Bu ve benzeri dinsel olarak tanımlanan zorunlulukların yerine getirilip getirilmediğini denetlemek ve müdahalede bulunmak üzere Suudi Arabistan'da mutavva adı verilen 'din polisleri' istihdam edilmektedir. Kadınların örtünmesi ülkeyi çeşitli amaçlarla ziyaret eden tüm kadınlar için zorunludur. Kadınlar konusunda yaptırım ve kısıtlamalar örtünmenin ötesinde araç kullanabilmeleri, erkek sürücülerin kullandıkları taksilerde yolculuk yapabilmeleri konularında yaşanabilen tartışmalara kadar uzamaktadır. -
İran'da 1979 Humeyni devriminden sonra kadınların umuma açık veya kamusal alanlarda başlarını kapatmaları zorunlu hale getirilmiştir. Bu zorunluluk Suudi Arabistan'da olduğu gibi turizm, ticaret ve diğer amaçlarla da olsa ülkeyi ziyaret eden tüm kadınlar için geçerlidir. Zorunluluğun uygulanması herhangi bir sınır kapısından ülkeye giriş yapıldığı anda başlamaktadır. Yüzün peçe ile kapatılması zorunlu değildir. Kadınlar saçlarının önden bir kısmını başörtülerinin dışına bırakabilmektedir. 'Çadur' İran'da 'abaye' benzeri bir kıyafet olarak giyilmektedir. Çadur kullanımında yüz nadiren örtülmektedir. -
Birleşik Arap Emirlikleri'nde kadınlar geleneksel olarak abaye adı verilen kıyafeti giymekle birlikte ülkeyi ziyaret eden kişiler açısından herhangi bir kıyafet zorunluluğu kılan bir uygulama yoktur.
Asya
Dayanak veya gelenek
Abaye daha çoklukla selefi gelenekten gelen ülkelerde giyilmekte ve giyiminin zorunluluğu için Kuran'dan Ahzap Suresi 59. ayet referans olarak verilmekte ise de ayetlerin farklı çevirileri ile farklı tefsirlerin elde edildiği ender konulardan birisi olmaya devam etmektedir. Bu da bahse konu ayetlerin çevirileri esnasında istenilen veya mevcut bir sonucu elde etmeye yönelik olmayan gayretlerin önem ve değerini arttırmaktadır. Ahzap suresi 59. ayetinin çevirilerinden bazıları:
"Ey Peygamber! Eşlerine, kızlarına ve müminlerin kadınlarına söyle, dış giysilerini üzerlerine alsınlar. Bu, onların tanınmaları ve incitilmemeleri için çok daha uygun bir yoldur..."[6]
"Ey Peygamber, eşlerine, kızlarına ve inananların kadınlarına söyle: (Bir ihtiyaç için dışarı çıktıkları zaman) örtülerini üstlerine salsınlar; onların tanınıp incitilmemesi için en elverişli olan budur..."[7]
"Ey Peygamber, eşlerine, kızlarına ve mü'minlerin kadınlarına dış elbiselerinden (cilbablarından) üstlerine giymelerini söyle; onların (özgür ve iffetli) tanınması ve eziyet görmemeleri için en uygun olan budur..."[8]
"Ey peygamber, hanımlarına, kızlarına ve inananların kadınlarına örtülerini üzerlerine salmalarını söyle. Bu, onların (erdemli kadınlar olarak) tanınıp hakarete uğramamaları için daha elverişlidir..."[9]
Kaynakça
- ↑ El Ezher 'kara çarşaf' tartışmasını kapattı
- ↑ Memurlar Net, DMK Kılık Kıyafet Yönetmeliği, Tam Metin, Mülga Madde 5
- ↑ Resmi Gazete, DMK, KKY, 4 Ekim 2013'te Mülga Madde 5
- ↑ Bahçeşehir Atatürk Anadolu Lisesi, MEB Görevlilerinin ve Öğrencilerin Kılık Kıyafetlerine İlişkin Yönetmelik
- ↑ Sanders, Eli. Interpreting veils: Meanings have changed with politics, history. The Seattle Times. 27 May 2003. Web. 30 Oct. 2009.
- ↑ Yaşar Nuri Öztürk Kuran Çevirisi, Ahzab Suresi 59
- ↑ Süleyman Ateş, Kuran Çevirisi, Ahzab Suresi 59
- ↑ Ali Bulaç, Kuran Çevirisi, Ahzab Suresi 59
- ↑ Edip Yüksel, Kuran Çevirisi, Ahzab Suresi 59